Η αρτηριακή πίεση είναι ένα μέτρο της δύναμης που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών. Όταν η αρτηριακή πίεση αυξάνεται, μπορεί να προκληθεί βλάβη στην καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία. Αυτή μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακές παθήσεις όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, στεφανιαία νόσος και ανεύρυσμα. Για να υπάρχει επαρκής έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου και τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Έτσι αποφεύγουμε να απομακρυνθούμε από τα φυσιολογικά όρια της αρτηριακής πίεσης. Η αρτηριακή πίεση είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που συμβάλλουν στις καρδιαγγειακές παθήσεις και επομένως στη θνησιμότητα. Καλό είναι να θυμόμαστε λοιπόν ότι αρτηριακή πίεση και καιρός συνδέονται στενά. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος επηρεάζει όχι μόνο τα επίπεδα άνεσής μας, αλλά και την αρτηριακή πίεση. Πολλές δημοσιευμένες μελέτες επιβεβαιώνουν την αντίστροφη σχέση θερμοκρασίας και επιπέδων αρτηριακής πίεσης. Με αυτή την έννοια, καθώς το περιβάλλον θερμαίνεται, τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης μειώνονται. Καθώς η θερμοκρασία του περιβάλλοντος μειώνεται, αυξάνονται και τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης. Το καλοκαίρι, όταν στο περιβάλλον επικρατούν υψηλότερες θερμοκρασίες, το σώμα προσπαθεί να δροσιστεί. Αυτό γίνεται μέσω της εφίδρωσης και της αύξησης της ροής του αίματος στα επιφανειακά αγγεία. Αυτό οδηγεί σε μείωση της αρτηριακής πίεσης. Εάν αυτή η αλλαγή είναι πολύ μεγάλη ή εάν εμφανιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να αναπτυχθούν συμπτώματα τα οποία αποδίδονται σε υπόταση (χαμηλή αρτηριακή πίεση). Κατά τους κρύους μήνες, η θερμοκρασία περιβάλλοντος αντιστρέφεται από υψηλή σε χαμηλή. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε περιφερική αγγειοσυστολή και αύξηση της αρτηριακής πίεσης λόγω της αύξησης της περιφερικής αγγειακής αντίστασης. Υπάρχουν και άλλοι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί επίσης. Θα πρέπει να πραγματοποιηθεί καρδιολογική εξέταση κατά τη διάρκεια των εποχικών αλλαγών της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος προκειμένου να παρέχεται συμβουλευτική και να πραγματοποιούνται τροποποιήσεις στη φαρμακευτική αγωγή. Αυτό ισχύει περισσότερο για άτομα με αυξημένους παράγοντες κινδύνου, π.χ.: οικογενειακό ιστορικό καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου, σακχαρώδης διαβήτης, υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και γενικά για τους ηλικιωμένους.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ;
Η αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται στο εσωτερικό μιας αρτηρίας από το αίμα που κυκλοφορεί και συνήθως μετριέται σε χιλιοστά υδραργύρου (mmHg). Η αρτηριακή πίεση οφείλεται στη συστολή της αριστερής κοιλίας της καρδιάς. Μπορεί να είναι είτε συστολική είτε διαστολική. Η συστολική πίεση εμφανίζεται όταν η καρδιά συστέλλεται για να ωθήσει το αίμα στους περιφερικούς ιστούς του οργανισμού, ενώ η διαστολική πίεση εμφανίζεται μεταξύ των καρδιακών παλμών καθώς η καρδιά χαλαρώνει για να γεμίσει και πάλι με αίμα. Οι δύο πιο σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση είναι η καρδιακή παροχή και η περιφερική αντίσταση. Μείωση και των δύο θα προκαλέσει πτώση της αρτηριακής πίεσης. Αντίθετα αύξηση των περιφερικών αντιστάσεων, π.χ. κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών όπου οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές, θα συνδυαστεί με αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Η αρτηριακή πίεση ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το επίπεδο δραστηριότητας και άλλους παράγοντες, αλλά συνήθως θέλουμε να κυμαίνεται εντός των ορίων: φυσιολογικό εύρος πίεσης αίματος 110-140mmHg για τη συστολική και 60-90mmHg για τη διαστολική, ανάλογα και με το αν μετρούμε την πίεση στο ιατρείο ή στο σπίτι. Πληροφορίες για τις νεότερες οδηγίες για τα όρια της υπέρτασης δίνονται σε αυτή τη σελίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.
ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ;
Το ανθρώπινο σώμα έχει φυσικούς τρόπους ρύθμισης της θερμοκρασίας του εσωτερικά προκειμένου να διατηρήσει την ομοιόσταση, που σημαίνει διατήρηση σταθερότητας στο εσωτερικό περιβάλλον του οργανισμού. Όταν η εξωτερική θερμοκρασία γύρω μας αλλάζει δραστικά, υπάρχουν ορισμένοι μηχανισμοί που ενεργοποιούνται έτσι ώστε το σώμα μας να μπορεί να ρυθμιστεί σωστά. Αυτές οι αντιδράσεις συμβαίνουν κυρίως μέσω εφίδρωσης αφενός και μέσω αγγειοσυστολής ή αγγειοχάλασης (σύσπαση ή χαλάρωση του τοιχώματος των μικρών αγγείων κυρίως) αφετέρου.
Ποιοί μηχανισμοί είναι υπεύθυνοι για την εποχικότητα των μεταβολών της αρτηριακής πίεσης;
Το πρώτο πράγμα που συμβαίνει όταν βγαίνει κανείς στο κρύο είναι μια άμεση πτώση της θερμοκρασίας του πυρήνα του σώματος. Αυτή η αλλαγή πυροδοτεί μια σειρά από αντιδράσεις σε όλο το σώμα, καθώς προσπαθεί να διατηρήσει την ισορροπία με το ψυχρότερο περιβάλλον έξω. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την ελάττωση της ροής του αίματος στα επιφανειακά αγγεία μέσω του μηχανισμού της αγγειοσύσπασης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης. Ένας άλλος μηχανισμός που εμπλέκεται είναι και το συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Αυτό φαίνεται να παρουσιάζει εποχική διακύμανση στο ύψος της δραστηριότητάς του. Ακόμη σημαντικά αναφέρεται στις μελέτες η πιθανή συσχέτιση του φαινομένου με τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό. Επιπλέον αναφέρεται και η διάρκεια της ημέρας με την αντίστοιχη διάρκεια στην έκθεση σε ηλιακό φως. Ακόμη μπορούμε να σκεφτούμε και άλλους λιγότερο μετρήσιμους παράγοντες, όπως ο κιρκάδιος ρυθμός, οι διαιτητικές συνήθειες, η φυσική δραστηριότητα και η κατάσταση του σωματικού βάρους ή της διάρκειας του ύπνου που αποτελούν παράγοντες που μπορούν έμμεσα να επηρεάσουν την εποχικότητα των μεταβολών της αρτηριακής πίεσης. Υπάρχει πληθώρα μελετών και μετα-αναλύσεις όπου αποδεικνύουν ότι η αρτηριακή πίεση παρουσιάζει εποχική διακύμανση με χαμηλότερα επίπεδα κατά τη διάρκεια εποχών με υψηλότερες θερμοκρασίες και υψηλότερα επίπεδα κατά τη διάρκεια εποχών με χαμηλότερες θερμοκρασίες. Αυτό το φαινόμενο έχει παγκόσμια ισχύ και δεν παρατηρείται αποκλειστικά σε κάποια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Επίσης αφορά και στα δύο φύλα, όλες τις ηλικίες και όλους τους ανθρώπους νορμοτασικούς ή υπερτασικούς. Σε υπερτασικούς ασθενείς που λαμβάνουν θεραπευτική αγωγή μπορεί να συμβεί σημαντική πτώση της πίεσης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ή αύξηση κατά τους χειμερινούς μήνες. Αυτές οι μεταβολές μπορεί να είναι σημαντικές και να προκαλούν συμπτώματα, γεγονότα που υπογραμμίζουν την ανάγκη για ρυθμίσεις της αντιϋπερτασικής αγωγής. Σύμφωνα με τις μελέτες αυτά τα φαινόμενα είναι πιο έκδηλα στους ηλικιωμένους και επίσης στους ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιοπάθεια πέρα από την αρτηριακή υπέρταση.
Ποιές οδηγίες υπάρχουν για την αρτηριακή πίεση και τις αλλαγές του καιρού;
Επομένως σε υπερτασικούς ασθενείς στους οποίους εμφανίζονται συμπτώματα που υποδεικνύουν πιθανή υπερθεραπεία, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο αυτό να οφείλεται σε εποχική διακύμανση. Από την άλλη πλευρά υπερτασική αιχμή κατά τη διάρκεια κρύου καιρού μπορεί να οφείλεται επίσης σε εποχική διακύμανση. Αυτές οι πιθανότητες πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά, να αποκλείονται τυχόν άλλες αιτίες απορρύθμισης της πίεσης και να γίνονται επανειλημμένες μετρήσεις στο ιατρείο αλλά κατά προτίμηση στο σπίτι και με τη βοήθεια της 24ωρης περιπατητικής καταγραφής της αρτηριακής πίεσης με τη βοήθεια του ειδικού εξοπλισμού. Τα ίδια φαινόμενα μπορεί να αφορά σε ταξιδιώτες που μετακινούνται από θερμές σε ψυχρές περιοχές ή το αντίστροφο.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, όταν τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης βρίσκονται κάτω από τα θεραπευτικά επίπεδα, συστήνεται η υποβάθμιση της έντασης της αντιϋπερτασικής αγωγής. Ο τρόπος θα κριθεί από τον ιατρό και συνήθως περιλαμβάνει την ελάττωση της διουρητικής αντιϋπερτασικής αγωγής. Αυτά ισχύουν ιδιαιτέρως σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων από τη χαμηλή πίεση. Επίσης αν η συστολική πίεση φθάσει σε επίπεδα κάτω των 110mmHg ακόμη και αν δεν συνοδεύεται από συμπτώματα. Αντίθετα, σε περιπτώσεις που παρουσιάζεται υπερτασική αιχμή, ο ιατρός θα κρίνει με ποιο τρόπο θα χρειαστεί να γίνει εντατικοποίηση της αγωγής. Πρώτα θα αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες αύξησης της πίεσης. Τέτοια περιπτώση είναι η τυχόν λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Επίσης η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, η παράλειψη λήψης των φαρμάκων, η αύξηση του σωματικού βάρους ή και η αυξημένη διαιτητική πρόσληψη άλατος
ΠΩΣ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΝ ΕΧΕΙ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ;
Το πρώτο πράγμα που μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση αυξημένης αρτηριακής πίεσης είναι να μάθει κανείς ποιες είναι οι τρέχουσες μετρήσεις του. Υπάρχουν μερικοί διαφορετικοί τρόποι για αυτό. Ένας κοινός τρόπος είναι να μετρήσει κανείς την πίεσή του στο σπίτι με το πιεσόμετρο. Αυτό μπορεί να είναι είτε χειρός (το λεγόμενο μανόμετρο), είτε ηλεκτρονικό. Για να πάρει κανείς τις μετρήσεις κατ’ οίκον συνήθως θέλουμε να καταγραφούν για περίοδο λίγων ημερών (π.χ. μια εβδομάδα). Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών οι μετρήσεις γίνονται συνήθως το πρωί πριν το πρωινό και πριν τη λήψη των φαρμάκων και το βράδι γύρω στις 19:00 με 21:00. Οι μετρήσεις πρέπει να ξεκινούν αφού ο άνθρωπος καθίσει ήρεμα για περίπου πέντε λεπτά και με ένα λεπτό απόσταση ανάμεσα στις δύο μετρήσεις που πρέπει να γίνονται κάθε φορά. Άλλες μέθοδοι μέτρησης της αρτηριακής πίεσης χρειάζονται τη βοήθεια του ιατρού. Έτσι οι μετρήσεις στο ιατρείο γίνονται βέβαια στο ιατρείο από τον ιατρό. Από την άλλη ο τρίτος τρόπος μέτρησης της αρτηριακής πίεσης είναι μάλλον αυτός που παρέχει πλήθος πληροφοριών. Η 24ωρη περιπατητική καταγραφή της αρτηριακής πίεσης παρέχει πληροφορίες για την ημερήσια αλλά και τη νυχτερινή πίεση. Έτσι μπορεί να διαπιστωθεί αν η αρτηριακή πίεση παραμένει σε υψηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αυτό το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στις μελέτες κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών. Τότε βέβαια η ημερήσια πίεση είναι πιο χαμηλή συγκριτικά με τους ψυχρότερους μήνες. Οι πληροφορίες που παρέχονται με τη μέθοδο αυτή βοηθούν τον ιατρό να σχεδιάσει τυχόν παρέμβαση στο θεραπευτικό σχήμα του υπερτασικού ασθενούς.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΥΞΗΜΕΝΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ;
Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα της υψηλής αρτηριακής πίεσης; Το πιο συνηθισμένο εύρημα της υψηλής αρτηριακής πίεσης είναι οι υψηλότερες τιμές από τις κανονικές, κατά τον έλεγχο με το πιεσόμετρο. Άλλα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, ζάλη ή ζάλη όταν σηκώνεται κανείς γρήγορα από το κάθισμα, δύσπνοια κατά την άσκηση – όπως το ανέβασμα μερικών σκαλοπατιών – πόνος ή γενικότερα δυσφορία στο στήθος όπως επίσης και αίσθημα παλμών. Μπορεί επίσης να αισθάνεται κανείς αδύναμος ή κουρασμένος επειδή τα αυξημένα επίπεδα πίεσης μπορούν να επηρεάσουν τη γενικότερη κυκλοφορική επάρκεια. Όλα αυτά βέβαια είναι κάπως γενικά τα συμπτώματα και θα πρέπει να συμβουλευτεί αμέσως τον ιατρό του.
ΠΩΣ ΕΛΑΤΤΩΝΕΤΑΙ Η ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ;
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την αρτηριακή πίεση, όπως το στρες. Το επόμενο τμήμα θα δείξει πώς να μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση φυσικά τρώγοντας υγιεινά τρόφιμα και ελαττώνοντας τα επίπεδα στρες. Ένας τρόπος για να μειώσετε το στρες είναι μέσω ασκήσεων αναπνοής. Μια δίαιτα γεμάτη φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, πηγές άπαχης πρωτεΐνης όπως ψάρια ή πουλερικά πρέπει να καταναλώνονται τακτικά. Αυτά τα τρόφιμα παρέχουν φυτικές ίνες που βοηθούν στη διατήρηση καλής υγείας και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η άσκηση έχει επίσης αποδειχθεί ότι βοηθά στην καταπολέμηση του στρες.
·Υγειινοδιαιτητικά μέσα και αρτηριακή υπέρταση
Οι κατάλληλες υγειινοδιαιτητικές παρεμβάσεις (παρεμβάσεις δηλαδή που αφορούν στην διατροφή και τις συνήθειες-τρόπο διαβίωσης) είναι ο απαραίτητος ακρογωνιαίος λίθος για την πρόληψη της υπέρτασης σε υγιείς ανθρώπους ή για την αντιμετώπιση της υπέρτασης σε υπερτασικούς συνανθρώπους μας. Οι κατάλληλες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορούν να καθυστερήσουν ή και να αποτρέψουν την εμφάνιση της υπέρτασης σε υγιείς ανθρώπους. Μπορούν επίσης να καθυστερήσουν ή και να αποτρέψουν τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής σε υπερτασικούς ασθενείς αρχικού σταδίου. Αυτό ισχύει γιατί εκτιμάται ότι η κατάλληλη υγειινοδιαιτητική παρέμβαση ισοδυναμεί περίπου με την αντιϋπερτασική ισχύ της φαρμακευτικής μονοθεραπείας. Οι υγειινοδιαιτητικές παρεμβάσεις που αποδεδειγμένα ελαττώνουν την αρτηριακή πίεση είναι οι εξής: α. Ο περιορισμός της κατανάλωσης άλατος. β. Η ελάττωση/μετριασμός της κατανάλωσης αλκοόλ. γ. Η αυξημένη κατανάλωση λαχανικών, φρούτων και οι δίαιτες με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. δ. Η απώλεια βάρους και η διατήρηση αυτού και ε. Η τακτική φυσική άσκηση.
- Διαιτητικά μέσα
Α. Η αιτιολογική σχέση ανάμεσα στην πρόσληψη άλατος και στην αρτηριακή υπέρταση είναι καλά τεκμηριωμένη. Σε μια πρόσφατη μελέτη αναφέρεται πως τα καρδιαγγειακά οφέλη της μείωσης άλατος είναι αντίστοιχα αυτών της μείωσης του καπνίσματος, της παχυσαρκίας και των επιπέδων χοληστερόλης. Σε υπερτασικούς η συνιστώμενη ποσότητα άλατος είναι 5-6 γραμ. αλατιού ημερησίως. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με δραστική μείωση του προστιθέμενου στο φαγητό (επιτραπέζιου) αλατιού. Επίσης αποφυγή των ιδιαίτερα αλατισμένων φαγητών (παστά, αλλαντικά, τουρσί κλπ.) και των επεξεργασμένων τροφίμων. Τέλος αποφυγή των τροφίμων με πολλά συντηρητικά όπως είναι οι έτοιμες σάλτσες. Β. Η σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση αλκοόλ και στα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης είναι γραμμική. Γι’ αυτό οι σημερινές οδηγίες για τους υπερτασικούς είναι: α. Η κατανάλωση να μην υπερβαίνει τα 20-30γραμ. την ημέρα ή τα 140γραμ. την εβδομάδα για τους άνδρες, και β. Τα 10-20γραμ. την ημέρα ή τα 80γραμ. την εβδομάδα για τις γυναίκες. Πρέπει να αναφέρεται επίσης στους υπερτασικούς ότι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου σε περίπτωση περιστασιακά αυξημένης κατανάλωσης. Γ. Τα γενικότερα διαιτητικά πρότυπα που βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης περιλαμβάνουν την κατανάλωση λαχανικών. Επίσης περιλαμβάνεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά, φυτικών ινών, ολόκληρων καρπών. Ακόμη αναφέρεται η πρωτεΐνη φυτικής προέλευσης, η χαμηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και χοληστερόλης. Συστήνονται επίσης φρέσκα φρούτα και ψάρια, ιδιαίτερα τα λιπαρά. Δύο διαιτητικά πρότυπα που έχουν κερδίσει έδαφος στο πεδίο αυτό είναι η Μεσογειακή Δίαιτα και η Δίαιτα DASH. Στην τελευταία χαρακτηριστικά συμπεριλαμβάνεται η διαιτητική πρόσληψη καλίου, μαγνησίου και ασβεστίου.
- Βάρος και άσκηση
Α. Η μείωση του σωματικού βάρους αποτελεί κοινό στόχο αντιμετώπισης πολλών ασθενειών, μεταξύ αυτών και η υπέρταση. Αυτή η μείωση φαίνεται ότι συνδέεται με πτώση της αρτηριακής πίεσης. Σήμερα λοιπόν θεωρείται ότι οι υπερτασικοί θα πρέπει να προσεγγίσουν ένα δείκτη μάζας-σώματος περί τα 25kg/m2 και μια περιφέρει μέσης <102εκ. για τους άνδρες και <88εκ. για τις γυναίκες. Β. Τέλος, οι υπερτασικοί, αλλά και ο γενικός πληθυσμός, πρέπει να λαμβάνουν επανειλημμένα οδηγίες σχετικά με την άσκηση. Για την ακρίβεια χρειάζονται τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης αεροβική δυναμική άσκηση 5-7 ημέρες την εβδομάδα. Επίσης και η διαλειματική αεροβική άσκηση έχει φανεί ότι βελτιώνει την αρτηριακή πίεση. Επίσης υστήνονται 2-3 συνεδρίες δυναμικής άσκησης με αντίσταση την εβδομάδα για ακόμη μεγαλύτερη αντιϋπερτασική δράση. Γενικότερες πληροφορίες για την άσκηση σε καρδιοπαθείς μπορείτε να δείτε εδώ. Παράλληλα με όλα τα ανωτέρω πρέπει να τονιστεί ότι πρέπει να συστήνεται η διακοπή του καπνίσματος σε κάθε ευκαιρία. Τα οφέλη είναι η βελτίωση του γενικότερου καρδιαγγειακού προφίλ κινδύνου, αλλά ενδεχομένως και η καλύτερη ρύθμιση της ίδιας της αρτηριακής πίεσης.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ;
Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Eίναι σημαντικό για άτομα όλων των ηλικιών να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να μειώσουν την αρτηριακή πίεση. Υπάρχουν πολλά οφέλη από τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, όπως καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία και διανοητική διαύγεια, λιγότερους πονοκεφάλους, βελτιωμένη ποιότητα ζωής και μειωμένο κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού. Με άλλα λόγια η καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης συμβάλλει στην ελάττωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας. Το να διατηρείτε το περιβάλλον γύρω σας σε μια άνετη θερμοκρασία δεν αφορά μόνο την άνεση. Είναι επίσης σημαντικό για τη διατήρηση υγιών επιπέδων αρτηριακής πίεσης. Εάν επικρατεί ψύχος, μπορεί να προκαλέσει αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Αντίθετα αν το περιβάλλον είναι πολύ θερμό, μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα από χαμηλή αρτηριακή πίεση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Όπως μπορείτε να δείτε, υπάρχουν πολλά οφέλη από την κατανόηση της σχέσης αρτηριακής πίεσης και καιρού. Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει αρτηριακή υπέρταση, είναι ηλικιωμένος ή παρουσιάζει κάποια καρδιαγγειακή πάθηση με υψηλή αρτηριακή πίεση, είναι φρόνιμο κατά τη διάρκεια των μηνών που εμπεριέχουν μεταβολές στη θερμοκρασία, να πραγματοποιούν συχνές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης και να συμβουλεύονται τον ιατρό τους. Οι μήνες αυτοί όπου προτείνεται να γίνεται παρακολούθηση και εξέταση είναι, για εμάς που ζούμε σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος, ο Σεπτέμβριος έως Νοέμβριο και ο Μάρτιος έως Ιούνιο. Η εξέταση θα πρέπει να περιλαμβάνει πέρα από τις μετρήσεις της πίεσης στο ιατρείο και την 24ωρη περιπατητική καταγραφή της αρτηριακής πίεσης. Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών μπορεί να συστηθεί ηπιότερη αγωγή, ειδικά αν η πίεση είναι κάτω των 110mmHg, ενώ κατά τη διάρκεια των ψυχρών μηνών μπορεί να συστηθεί εντονότερη αγωγή. Οι ασθενείς που παρουσιάζουν κάποια τέτοια εποχική διακύμανση προς τη μία κατεύθυνση, πρέπει να γνωρίζουν ότι πιθανά θα εμφανίσουν και προς την αντίθετη. Όλα αυτά έχουν θέση και στους συνανθρώπους μας που ταξιδεύουν σε αποστάσεις που συνοδεύονται από θερμοκρασιακές μεταβολές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Stergiou G.S., et. al., Seasonal variation in blood pressure: Evidence, consensus and recommendations for clinical practice. Consensus statement by the European Society of Hypertension Working Group on Blood Pressure Monitoring and Cardiovascular Variability. J Hypertens 2020; 38: 1235-1243
- Wang Q., et. al., Environmental ambient temperature and blood pressure in adults: A systematic review and meta-analysis. Sci Total Environ 2017; 575: 276-286
Επιμέλεια: Δρ. Παναγιώτης Αγγελόπουλος
Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών