Ο ρόλος της ασπιρίνης στην πρωτογενή πρόληψη καρδιαγγειακών συμβαμάτων είναι ασαφής. Οι τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες American College of Cardiology / American Heart Association (ACC / AHA) Primary Prevention 2019 για την πρωτογενή πρόληψη, υποβιβάζουν το ρόλο της ασπιρίνης, συγκρινόμενες με τις συστάσεις του 2016. Προτείνεται η χορήγηση της ασπιρίνης μόνο σε επιλεγμένους ασθενείς υψηλού κινδύνου που όμως δεν έχουν αυξημένο αιμορραγικό κίνδυνο.
Ωστόσο, ο τρόπος επιλογής των ατόμων που θα ωφεληθούν από τη λήψη της ασπιρίνης δεν είναι σαφής.
Είναι γνωστό ότι το αυξημένο φορτίο ασβεστίου των στεφανιαίων αγγείων (CAC) αναγνωρίζει τα άτομα με αυξημένο κίνδυνο καρδιοαγγειακών συμβαμάτων αθηροσκληρυντικής αιτιολογίας (ASCVD). Δεν είναι γνωστό όμως αν το φορτίο ασβεστίου των στεφανιαίων αγγείων, μπορεί επίσης να προσδιορίσει ποια άτομα θα ωφεληθούν από την προληπτική χρήση ασπιρίνης.
Στόχος της παρούσης μελέτης ήταν να διαλευκανθεί η σχέση μεταξύ CAC, αιμορραγικών επιπλοκών και ASCVD και να εξεταστεί η καθαρή επίδραση της ασπιρίνης σε ασθενείς με διαφορετικά φορτία ασβεστίου.
Πρόκειται για μια προοπτική μελέτη που εξέτασε την επίδραση της ασπιρίνης σε άτομα (Dallas Heart Study) χωρίς ιστορικό αθηροσκληρυντικής νόσου που δεν ελάμβαναν ασπιρίνη κατά την έναρξη. Αναλύθηκαν τα δεδομένα μεταξύ 1ης Φεβρουαρίου 2020 και 15 Ιουλίου 2020.
Το φορτίο ασβεστίου ταξινομήθηκε στις ακόλουθες κατηγορίες: 0, 1-99 και 100 ή υψηλότερη – Agatson units.
Αποτελέσματα:
2191 συμμετέχοντες (μέσος όρος [SD], 44 ετών [9,1] ετών, 1247 γυναίκες [57%] και 1039 μαύρης φυλής [47%] υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία καρδιάς. Καταγράφηκαν 116 σοβαρές αιμορραγίες και 123 ASCVD συμβάντα σε μια μέση παρακολούθηση 12,2 ετών.
Υψηλότερα επίπεδα ασβεστίου CAC (CAC 1-99 και ≥100 έναντι CAC 0) συσχετίστηκαν τόσο με περισσότερα ASCVD όσο και με περισσότερα αιμορραγικά συμβάντα (λόγος κινδύνου [HR], 1.6; 95% CI, 1.1-2.4; HR, 2.6; 95% CI, 1.5- 4.3; HR, 4.8; 95% CI, 2.8-8.2; P <.001; HR, 5.3; 95% CI, 3.6-7.9; P <.001), αλλά η συσχέτιση μεταξύ CAC και αιμορραγίας μειώθηκε μετά από πολυμεταβλητή προσαρμογή.
Στις μετα-αναλύσεις που ακολούθησαν διαπιστώθηκε ότι, ανεξάρτητα από το CAC, η χρήση ασπιρίνης είχε δυσμενές αποτέλεσμα σε άτομα με χαμηλό (<5%) και ενδιάμεσο (5% -20%) 10ετή κίνδυνο ASCVD και καθαρό όφελος σε εκείνους που είχαν υψηλό κίνδυνο ( ≥20%) για ASCVD.
Μεταξύ των ατόμων με χαμηλό αιμορραγικό κίνδυνο, καθαρό όφελος είχαν άτομα με αυξημένο φορτίο ασβεστίου (τουλάχιστον 100), και με οριακό ή υψηλό (≥5%) 10ετή κίνδυνο ASCVD. Τα άτομα υψηλού αιμορραγικού κινδύνου δεν είχαν όφελος από την ασπιρίνη ανεξάρτητα από το φορτίο CAC και ASCVD.
Συμπεράσματα :
Το υψηλότερο φορτίο ασβεστίου σχετίζεται τόσο με αυξημένα καρδιαγγειακά συμβάματα ASCVD, όσο και με αυξημένα αιμορραγικά συμβάντα.
Το υψηλό score ασβεστίου προσδιορίζει τα άτομα που θα ωφεληθούν περισσότερο από τη λήψη ασπιρίνης σαν πρωτογενή πρόληψη. Το όφελος αφορά όμως μόνο άτομα χαμηλού αιμορραγικού κινδύνου και ενδιάμεσου ή υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου.
Βιβλιογραφία:
Coronary Artery Calcium Scanning and Net Benefit of Aspirin in Prevention of Atherosclerotic Cardiovascular Disease
JAMA Cardiology
doi:10.1001/jamacardio.2020.4939
Published online October 28, 2020.
Επιμέλεια:
Αγγελική Ζαχαράκη
Καρδιολόγος