Μία επιστημονική ομάδα έκανε προσφάτως μία σημαντική ανακάλυψη που μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη του πρώτου εμβολίου για τον ιό Epstein-Barr. Η λοίμωξη που προκαλεί ο ιός αυτός λέγεται λοιμώδης μονοπυρήνωση και έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για διάφορες παθήσεις, μεταξύ των οποίων ο καρκίνος και η πολλαπλή σκλήρυνση.
Η επιστημονική ομάδα προέρχεται από την Αυστραλία και κατάφερε να αναπτύξει ένα εμβόλιο που στοχεύει τους λεμφαδένες, οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το εμβόλιο κατάφερε να προκαλέσει ισχυρή ανοσιακή απόκριση και παραγωγή Τ λεμφοκυττάρων που στοχεύουν τον ιό Epstein-Barr. Μάλιστα, η ομάδα παρατήρησε ότι τα ποντίκια στα οποία χορηγήθηκε το εμβόλιο ανέπτυξαν και ένα επιπλέον είδος ανοσίας που μειώνει τον κίνδυνο των νεοπλασμάτων που συνδέονται με τον Epstein-Barr. Επιπλέον, το εμβόλιο περιόρισε και ορισμένες επιπλοκές της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, όπως η εγκεφαλική φλεγμονή που αυξάνει τον κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης.
Όπως υποστήριξαν οι συγγραφείς της μελέτης, τα αντισώματα και τα Τ λεμφοκύτταρα είναι εξίσου σημαντικά για το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα πρώτα προσδένονται στα παθογόνα καθοδηγώντας την εξουδετέρωσή τους, ενώ τα τελευταία μπορούν να καταστρέψουν άμεσα τους ιούς και τα βακτήρια.
«Το εμβόλιο που αναπτύξαμε επάγει και την παραγωγή Τ λεμφοκυττάρων εκτός από τα αντισώματα. Σήμερα είναι πλέον γνωστό ότι προκειμένου να εξασφαλίσουμε μακροπρόθεσμη ανοσία για ένα παθογόνο θα πρέπει να έχουν και απόκριση Τ λεμφοκυττάρων», τόνισαν οι επιστήμονες της μελέτης.
Ο ιός Epstein-Barr ανήκει στους ερπητοϊούς και μεταδίδεται μέσω του σιέλου. Αν και περίπου το 95% του παγκοσμίου πληθυσμού έχει ιστορικό έκθεσης στον ιό, οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονται σε πολύ μικρή ηλικία, μία περίοδο στην οποία ο ιός δεν προκαλεί σοβαρά συμπτώματα. Μετά τη μόλυνση, ο ιός παραμένει στον οργανισμό μας εφ’ όρου ζωής.
Η λοιμώδης μονοπυρήνωση είναι πιο επικίνδυνη όταν ο ασθενής μολύνεται για πρώτη φορά με τον ιό σε μεγαλύτερες ηλικίες και ιδιαίτερα στην εφηβική ηλικία. Σε αυτούς τους ασθενείς, ο ιός μπορεί να αυξήσει περισσότερο τον κίνδυνο καρκίνου και τον κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης.
Η επιστημονική ομάδα που ανέπτυξε το εμβόλιο έχει ήδη αρχίσει να αναζητεί χρηματοδότηση για να ξεκινήσει κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Αν όλα πάνε καλά, οι δοκιμές αυτές θα ξεκινήσουν εντός του 2024.
Τα πρώτα δεδομένα για το εμβόλιο δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature Communications.
Επιμέλεια: Αθηνά Σούρδη MD