Ο Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής, Ευάγγελος Φραγκούλης, εξηγεί στο ygeiamou.gr τι θεωρούν οι γιατροί ότι πρέπει να αλλάξει στο Σύστημα Υγείας ώστε να αποκτήσει η Ελλάδα λειτουργική και αξιόπιστη ΠΦΥ
O φωτισμένος Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Θεόδωρος Μουντοκαλάκης σε ομιλία του είχε πει: «Η Γενική/Οικογενειακή Ιατρική είναι ιδιαίτερη ιατρική ειδικότητα, η οποία δεν προσδιορίζεται τόσο από το είδος των νοσημάτων που καλύπτει, αλλά από τον τελείως διαφορετικό, σε σύγκριση με τις άλλες ιατρικές ειδικότητες, τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τα προβλήματα υγείας. Αποτελεί τη βάση κάθε οργανωμένου συστήματος υγείας, αφού είναι η μόνη που μπορεί να παίξει συντονιστικό ρόλο, απαραίτητο για τη λειτουργία του συστήματος. Ο γενικός/οικογενειακός γιατρός νοιώθει αμήχανος και ανικανοποίητος όταν είναι υποχρεωμένος να προσφέρει υπηρεσίες έξω από ένα ολοκληρωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης».
Μέσα από τα σοφά αυτά λόγια εύκολα εντοπίζουμε τι θεωρούμε οι γιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ) απαραίτητο να φέρει η μεταρρύθμιση της ΠΦΥ στη χώρα μας. Να έρθει ως θεραπεία της καθομολογούμενης ανυπαρξίας οργανωμένης ΠΦΥ, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, στη χώρα μας. Να θέσει επιτέλους τις βάσεις για ένα ολοκληρωμένο και οργανωμένο σύστημα. Αυτό ουσιαστικά ισοδυναμεί με την εφαρμογή του θεσμού του οικογενειακού γιατρού με λίστα ασθενών και ενός συστήματος αναφοράς από την ΠΦΥ προς την εξειδικευμένη φροντίδα.
Δύο καίριας σημασίας αλλαγές
Οι γιατροί της ΠΦΥ θα πρέπει να κληθούν να αναλάβουν τον ρόλο της ατμομηχανής του συστήματος υγείας, όπως συμβαίνει σε όλα τα προηγμένα συστήματα υγείας. Κάθε πολίτης θα πρέπει να επιλέξει τον οικογενειακό του γιατρό – τον γιατρό που θα αποτελεί το σημείο πρώτης επαφής του με το σύστημα υγείας και για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας, ανεξαρτήτως οργάνου και συστήματος. Αντίστοιχα κάθε οικογενειακός ιατρός θα αναλάβει την ευθύνη παροχής συνεχιζόμενης, πλήρους και συντονισμένης φροντίδας στους ασθενείς που τον έχουν επιλέξει ως οικογενειακό τους γιατρό και συνιστούν τη λίστα ασθενών του. Ασθενείς και γιατρός αναπτύσσουν μια μακροχρόνια σχέση εμπιστοσύνης.
Θα πρέπει να εισαχθεί ένα σύστημα αναφοράς από την ΠΦΥ προς την εξειδικευμένη φροντίδα, νοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή. Ο οικογενειακός γιατρός θα πρέπει να αναλάβει το ρόλο του πλοηγού του ασθενούς στο σύστημα υγείας όταν είναι απαραίτητο να αναζητηθεί φροντίδα σε ανώτερα επίπεδα του συστήματος. Το σύστημα αναφοράς δεν είναι απαραίτητο να λάβει τη μορφή του σκληρού gatekeeping που συναντάται χαρακτηριστικά στη Μεγάλη Βρετανία και σε αρκετές άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και που η τυχόν εφαρμογή του στη χώρα μας θα προκαλούσε έντονες αντιδράσεις από τους γιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Αντίθετα θα μπορούσε να λάβει τη μορφή κινήτρων και αντικινήτρων, κατά βάση οικονομικών, που θα προωθούν τη χρήση του οικογενειακού ιατρού ως σημείου πρώτης επαφής με το σύστημα. Αν ο ασθενής επιλέγει να χρησιμοποιεί το σύστημα υγείας άναρχα και χωρίς τον συντονισμό της φροντίδας από τον οικογενειακό του γιατρό θα μπορούσε να επιβαρύνεται με αυξημένες συμμετοχές ή, και αυξημένες αναμονές για πρόσβαση στην εξειδικευμένη φροντίδα. Η μορφή αυτή απαντάται στη Γαλλία και πετυχαίνει τη διασύνδεση ΠΦΥ και εξειδικευμένης φροντίδας. Τυχόν απουσία συστήματος αναφοράς ουσιαστικά ξεδοντιάζει τον οικογενειακό γιατρό και καταργεί το ρόλο του στο σύστημα.
Πέρα από την θεμελίωση οργανωμένης ΠΦΥ και την απόδοση στον οικογενειακό γιατρό του κεντρικού ρόλου σε αυτή, οι γιατροί της ΠΦΥ επιζητούμε να μας προσφερθεί ένα αξιοπρεπές συμβόλαιο. Η αποζημίωση που θα μας προσφερθεί δεν θα πρέπει να είναι απαξιωτική, όπως υπήρξαν προηγούμενες προτάσεις και οι οποίες έμμεσα έκλειναν το μάτι σε παραπληρωμές, αλλά αντίθετα αντάξιες της σπουδαιότητας και του φορτίου του έργου που καλούμαστε να αναλάβουμε. Είναι σημαντικό δε αυτή να είναι συνδεδεμένη με την ποιότητα της φροντίδας και το όφελος αυτής στην υγεία του πληθυσμού. Η κατά πράξη και περίπτωση αποζημίωση, που αποτελεί τη σημαία των διεκδικήσεων των Ιατρικών Συλλόγων, στην ΠΦΥ των άλλων χωρών δεν χρησιμοποιείται παρά μόνο ως συμπλήρωμα σε μικτά συστήματα αποζημίωσης. Αντίστοιχα αυξημένες πρέπει να είναι οι αποζημιώσεις των ιατρών της ΠΦΥ του ΕΣΥ, αλλά και των ιατρών ειδικοτήτων εντός και εκτός ΕΣΥ, ώστε κανείς να μην νιώθει αδικημένος. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δοθεί ώστε αυτές να μην υπολείπονται τουλάχιστον σημαντικά με αντίστοιχες άλλων χωρών της Ευρώπης – δεν μπορεί για παράδειγμα να δίνονται στη χώρα μας αποζημιώσεις ακόμα και 10 φορές μικρότερες από αυτές που δίνονται στην Κύπρο για αντίστοιχο έργο, καθώς κάτι τέτοιο θα συνεχίσει να συντηρεί την μαζική έξοδο των νέων γιατρών από τη χώρα… Αντίστοιχα ιδιαίτερα κίνητρα θα πρέπει να δοθούν για τη στελέχωση άγονων – μη επιθυμητών περιοχών… Κίνητρα επίσης θα μπορούσαν να θεσμοθετηθούν που να προωθούν την ομαδική πρακτική-δημιουργία group practices από οικογενειακούς γιατρούς, που πλεονεκτούν σε πολλούς τομείς σε σχέση με τα μονήρη ιατρεία που κυριαρχούν στη χώρα μας. Τέλος, το συμβόλαιο θα πρέπει να προβλέπει πρόσθετες παροχές αντίστοιχες των ιατρών του ΕΣΥ, π.χ. για κάθε μορφής άδειες, αλλά και σημαντικούς βαθμούς ελευθερίας π.χ. δυνατότητα επιλογής part-time απασχόλησης.
*Ο κ. Ευάγγελος Φραγκούλης είναι Γενικός/Οικογενειακός Ιατρός, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής
Πηγή: https://www.ygeiamou.gr/blogs/protovathmia-frontida-igias-ti-theloun-i-giatri-apo-to-sistima-igias/