Η Αξονική Τομογραφία Στεφανιαίων Αγγείων (CT) είναι μια υψηλής ευκρίνειας εικόνα της καρδιάς σας και των αιμοφόρων αγγείων που την προμηθεύουν (ονομάζονται στεφανιαίες αρτηρίες).
Υπάρχουν 2 διαφορετικοί τύποι αξονικής τομογραφίας στεφανιαίων αγγείων: Η αξονική στεφανιογραφία και αξονική τομογραφία του φορτίου των στεφανιαίων αρτηριών. Και οι δυο εξετάσεις γίνονται στο ίδιο μηχάνημα αξονικής τομογραφίας, αλλά έχουν μεταξύ τους σημαντικές διαφορές.
Ποια είναι τα δυνητικά οφέλη της αξονικής τομογραφίας στεφανιαίων αγγείων;
Η αξονική στεφανιογραφία μπορεί να σου πει, αν υπάρχουν στενώσεις από αθηρωματικές πλάκες στις στεφανιαίες αρτηρίες. Η πλάκα, είναι μια πολύπλοκη σύνθεση που σχηματίζεται από χοληστερόλη, ασβέστιο και άλλα υλικά που συγκεντρώνονται στις στεφανιαίες αρτηρίες με τα χρόνια. Η αξονική τομογραφία του φορτίου ασβεστίου των στεφανιαίων αρτηριών μετράει τις επασβεστώσεις επί των στεφανιαίων αρτηριών και ονομάζεται coronary calcium score. Δεν σου λέει αν οι αρτηρίες σου έχουν στενώσεις.
Ποιές είναι οι δυνητικές ζημίες της αξονικής τομογραφίας στεφανιαίων αγγείων;
Αυξημένη Ανησυχία: Αθηρωματική πλάκα και επασβεστώσεις στεφανιαίων αρτηριών υπάρχουν σε πολλά υγιή άτομα που ποτέ δεν θα εμφανίσουν έμφραγμα μυοκαρδίου. Η ανακάλυψη της ύπαρξης της πλάκας ή των επασβεστώσεων σχετίζεται με αυξημένη ανησυχία. Για αυτό το λόγο δεν συνίστανται αυτές οι εξετάσεις για ρουτίνα έλεγχο του κινδύνου καρδιακής νόσου σε ασυμμπτωματικούς. Ισως όμως να έχει όφελος σε ασθενείς που θεωρούνται υψηλού κινδύνου. Επίσης συχνή είναι η τυχαία ανεύρεση εξωτερικών ευρημάτων, που θα οδηγήσουν σε επιπλέον μη απαραίτητες εξετάσεις.
Υπερβολική χρήση των εξετάσεων και μη ενδεδειγμένη θεραπευτική αγωγή :
Ασθενείς με συμπτώματα καρδιακής νόσου συνηθίζεται να υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία καρδιάς κι όχι σε παραδοσιακές /λειτουργικές εξετάσεις όπως τεστ κοπώσεως ή σπινθηρογράφημα και ακολουθείται συνήθως η χορήγηση νέων φαρμάκων ή επεμβατικές διαδικασίες. Αυτές οι επιπλέον θεραπείες δεν μείωσαν σημαντικά το ποσοστό θανάτων, ωστόσο σημαντικές πρόσφατες μελέτες, απέδειξαν, οτι ή έναρξή και σταθερή λήψη στοχευμένης φαρμακευτικής αγωγής οδηγεί στη μείωση των καρδιακών συμβαμματων και τελικά σώζει ζωές.
ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
Ένα σημαντικό μειονέκτημα, είναι τα σχετικά αυξημένα επίπεδα ακτινοβολίας που έχουν οι περισσότεροι αξονικοί τομογράφοι, με μείωση ωστόσο τελευταία με τους νεώτερους αξονικούς και τα νέα λογισμικά. Όμως η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ακτινοβολία σχετίζεται με αρνητικές επιδράσεις στην υγεία, συμπεριλαμβάνει τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου και δεν συστήνεται να γίνεται.
ΑΛΛΕΡΓΙΑ
Σπάνια, οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν αλλεργική αντίδραση στη σκιαγραφική ουσία που χρησιμοποιείται στις αγγειογραφίες.
Υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές έναντι της αξονικής τομογραφίας ;
Η καλύτερη πρόληψη των καρδιακών συμβαμμάτων είναι η τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου μέσω αλλαγής του τρόπου ζωής. Αποφυγή καπνίσματος, διατήρηση φυσιολογικής διατροφής και φυσιολογικού βάρους σώματος, φυσική άσκηση καθώς και θεραπευτική αντιμετώπιση υπάρχοντος σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακής υπέρτασης, συστήνεται σε όλους, ανεξάρτητα από τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η αξονική στεφανιογραφία δεν θα άλλαζε τις συστάσεις ή τη θεραπεία. Ενώ το calcium score, που μετράει το φορτίο επασβεστώσεων των στεφανιαίων αγγείων, έχει αποδείξει από μεγάλες μελέτες, ότι είναι προγνωστικός παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσος, αν και δεν ‘βλέπει’ τις μαλακές πλάκες.
Η αξονική στεφανιογραφία, που απεικονίζει κάθε πλάκα, μπορεί να καθοδηγήσει τον θεράποντα ιατρό στη σωστή θεραπεία, ιδίως σε ασθενείς με άτυπο μη στηθαγχικό πόνο ή ύποπτη στεφανιαία νόσο, βελτιώνοντας τη πρόγνωση του. Σε ασθενείς με γνωστή στεφανιαία νόσο έχουν θέση και οι παραδοσιακές εξετάσεις κόπωσης.
Γράφει η
Ελένη Χρ Βουρβούρη, MD. PhD, Καρδιολόγος , Εξειδικευθείς στην καρδιαγγειακή απεικόνιση, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Erasmus Medical Center, Ολλανδίας,Υπεύθυνη τμήματος Αξονικής Στεφανιογραφίας, Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης