Ο νέος κορωνοϊός-2019, ο οποίος ονομάζεται τώρα SARS-CoV-2, αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού, που μέχρι σήμερα δεν είχε απομονωθεί στον άνθρωπο. Η ασθένεια που προκαλεί, ονομάζεται COVID-19 και πλέον έχει πάρει τη μορφή Πανδημίας, όπως πρόσφατα χαρακτηρίστηκε από την WHO (World Health Organisation).
O ιός ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και έως σήμερα έχει διασπαρεί σε περισσότερες από 60 χώρες σε όλο τον κόσμο.
Παγκοσμίως, σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα έχει αφοσιωθεί στη μάχη κατά του SARS-CoV-2, προσπαθώντας να εξασφαλίσει αφ΄ ενός κατάλληλο εμβόλιο, αφ΄ ετέρου ενδεδειγμένη θεραπεία, σε άτομα που ήδη νοσούν.
Τι γίνεται όμως σε περιπτώσεις ασθενών, που πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα να υποβληθούν σε βαριές χειρουργικές επεμβάσεις, όπως είναι οι καρδιοπαθείς;
Επί του παρόντος υπάρχει ελάχιστη εμπειρία και βιβλιογραφία, λόγω της πολύ πρόσφατης έναρξης της πανδημίας. Η μόνη επιστημονικά τεκμηριωμένη άποψη έχει αντληθεί από το MERS (Middle East Respiratory Syndrome), μία επιδημία, που προτοεμφανίστηκε το 2012 κυρίως στη Σαουδική Αραβία, απ΄ όπου πήρε και το όνομά της.
Το MERS προκλήθηκε επίσης από ένα στέλεχος του κωρονοϊού, το MERS-CoV και παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με το σημερινό Covid-19. Συγκεκριμένα, ορισμένοι φορείς παρέμειναν ασυμπτωματικοί, ένα σημαντικό ποσοστό όμως παρουσίασε πυρετό, βήχα και δύσπνοια. Σε ασθενείς με έντονη αναπνευστική δυσχέρεια και πνευμονία, η θνητότητα του MERS ανήλθε στο 35%.
Ο Rakan I. Nazer και συν. συνέταξαν μία μελέτη με τίτλο: Outbreak of Middle East Respiratory Syndrome-Coronavirus causes high Fatality after Cardiac Operations. Η μελέτη αυτή, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ‘Annals of Thoracic Surgery’ και αναφέρει ότι το 85% των ασθενών, που υπεβλήθησαν σε καρδιοχειρουργική επέμβαση και στην άμεση μετεγχειρητική νοσηλεία προσβλήθηκαν από τον MERS-CoV, απεβίωσαν, υποκύπτοντας στις αναπνευστικές κυρίως επιπλοκές της νόσου.
Ως αίτια αναγνωρίζονται αφ΄ ενός οι συνοσηρότητες αυτών των ασθενών, οι οποίοι πολύ συχνά πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη, Δυσλιπιδαιμία, Αρτηριακή Υπέρταση, Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια και αφ΄ετέρου η βαρύτητα του ίδιου του χειρουργείου, που από μόνο του θέτει τον ασθενή σε μία κατάσταση προσωρινής ανοσοκαταστολής.
Αν λοιπόν εξάγουμε κάποιο συμπέρασμα, αυτό είναι ότι μόνο εξαιρετικά επείγοντα περιστατικά θα πρέπει να υποβάλλονται σε Καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις έως ότου περιοριστεί σε ασφαλή επίπεδα η σημερινή Πανδημία. Σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο, είναι προτιμότερη η διαδερμική αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent, όπου αυτό είναι εφικτό. Ασθενείς με ήπια συμπτωματολογία, οι οποίοι ελέγχονται επαρκώς φαρμακευτικά θα πρέπει να προγραμματιστούν για Καρδιοχειρουργική επέμβαση σε απώτερο χρονικό διάστημα.
Επιμέλεια: Γιώργος Λαζόπουλος MD, PhD, FETCS.
Αν. Καθηγητής Καρδιο-Θωρακοχειρουργικής
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Δ/ντής Καρδιο-Θωρακοχειρουργικής Μονάδας Πα.Γ.Ν.Η.