Μόλις 152.500 ενήλικες εμβολιάστηκαν με την ενισχυμένη δόση για την Omicron ή τις υποπαραλλαγές της – Το 84% των Ελλήνων ηλικίας άνω των 65 χρόνων παραμένει εξαιρετικά ευάλωτο έναντι της νόσου
Σε εγρήγορση για παράλληλα επιδημικά κύματα, κορωνοϊού και γρίπης, βρίσκονται οι υγειονομικές αρχές στη χώρα μας, όπως και σε όλη την Ευρώπη. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις στα συστήματα υγείας εφόσον ενσκήψει η «διπλή απειλή» και υπενθυμίζουν την ανάγκη να υψωθεί ισχυρό ανάχωμα με τον πλέον σίγουρο τρόπο: τον εμβολιασμό των πολιτών.
Τα άτομα ηλικίας άνω των 60 χρόνων αποτελούν τον πιο ευάλωτο πληθυσμό-στόχο και κινδυνεύουν πολλαπλάσια σε σύγκριση με τους νεότερους με σοβαρή λοίμωξη ή και θάνατο λόγω της COVID-19 ή της εποχικής γρίπης. Εκτός από τον κίνδυνο που διατρέχουν οι πολίτες, κινδυνεύει όμως και το σύστημα υγείας να μην μπορεί να ανταποκριθεί σε μια ενδεχόμενη αυξημένη ζήτηση λόγω κορωνοϊού και γρίπης.
Ωστόσο, ανησυχία προκαλεί στις επιστημονικές και υγειονομικές αρχές η αντίληψη που αναπτύσσεται σε μερίδα του πληθυσμού ότι η πανδημία κορωνοϊού έχει τελειώσει δημιουργώντας μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, όπως και η στάση αναμονής που διατηρούν πολλοί ηλικιωμένοι ως προς τον εμβολιασμό, παρότι είναι ακάλυπτοι έναντι σοβαρής λοίμωξης κορωνοϊού.
Τα στοιχεία για όσους έχουν κάνει τα επικαιροποιημένα εμβόλια στη χώρα μας είναι απογοητευτικά: την ενισχυμένη δόση με τα εμβόλια που καλύπτουν και την Omicron ή τις υποπαραλλαγές της ΒΑ.4 και ΒΑ.5 έχουν λάβει μόλις 152.500 ενήλικοι, εκ των οποίων οι 113.400 είναι άνω των 65 χρόνων.
Χαμηλό ήταν το ποσοστό εμβολιασμού στην ίδια ηλικιακή ομάδα και αναφορικά με τη 2η αναμνηστική δόση. Από τον περασμένο Απρίλιο μέχρι τώρα το ποσοστό των εμβολιασμένων δεν ξεπέρασε το 16% επί του συνόλου περίπου 2,5 εκατομμυρίων ηλικιωμένων. Συνεπώς, το 84% των Ελλήνων, ηλικίας άνω των 65 χρόνων, παραμένει εξαιρετικά ευάλωτο έναντι της μόλυνσης και της βαριάς νόσου.
Υπό τα δεδομένα αυτά, το κύμα των ασθενών από τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα προς τα νοσοκομεία θεωρείται βέβαιο. Είναι άλλωστε η ομάδα του πληθυσμού που πλήρωσε το μεγαλύτερο τίμημα σε ζωές. Από την αρχή της πανδημίας έχουν καταγραφεί 33.313 θάνατοι. Το 96% είχε ηλικία άνω των 70 χρόνων ή/και υποκείμενο νόσημα.
«Η επιδημική έξαρση του κορωνοϊού που ήδη καταγράφεται στην Ευρώπη θα συμβεί και στην Ελλάδα. Η σταδιακή επιστροφή των περισσότερων δραστηριοτήτων των πολιτών σε κλειστούς χώρους, κάτι που θα ενταθεί τις επόμενες εβδομάδες, σε συνδυασμό με τη φθίνουσα ανοσία που είχαν προσφέρει ο εμβολιασμός ή/και η νόσηση, πιθανότατα θα σηκώσουν και πάλι ένα κύμα. Ενδεχομένως να είναι ήπιο και ελεγχόμενο εάν συνεχίσουν να κυκλοφορούν τα ήδη γνωστά στελέχη της μετάλλαξης Omicron, ΒΑ.4 και ΒΑ.5, που ευθύνονταν και για τη θερινή έξαρση.
Ομως βλέπουμε ότι κυκλοφορούν και κάποιες νέες υποπαραλλαγές των ΒΑ.2 και ΒΑ.5 της μετάλλαξης Omicron, όπως η BQ.1, που κερδίζουν σταδιακά έδαφος. Δεν είναι σαφής η κυριαρχία τους ακόμη, αλλά τηρούμε στάση αναμονής. Προς το παρόν η επιβάρυνση των ΜΕΘ είναι μικρή και αρχίζει να διαφαίνεται μικρή επιβάρυνση στις απλές κλίνες», λέει ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και β’ αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Δημήτρης Παρασκευής.
Στα νοσοκομεία της χώρας μέχρι και την περασμένη Πέμπτη νοσηλεύονταν 1.051 ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 σε απλές κλίνες και άλλοι 256 σε ΜΕΘ. Μάλιστα, το όριο των 1.000 νοσηλευομένων αυξήθηκε την τελευταία εβδομάδα και έπειτα από δύο μήνες που κυμαινόταν από 700 έως 800 ασθενείς. Οι εισαγωγές λόγω κορωνοϊού αυξάνονται συνεχώς από την αρχή Οκτωβρίου: ήταν 175 και τώρα έφτασαν στις 220 ημερησίως.
Από τον φετινό χειμώνα η διαχείριση του επιδημικού κύματος κορωνοϊού περιλαμβάνει σημαντικές διαφορές σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη. Οπως είχε γράψει από τον περασμένο Ιούλιο το «ΘΕΜΑ», στη νοσηλεία των ασθενών COVID θα έχουν ενεργό ρόλο και οι ιδιωτικές κλινικές. Με εγκύκλιο που εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος, τα ιδιωτικά νοσοκομεία καλούνται πλέον να κρατούν τους ασθενείς COVID αντί να τους παραπέμπουν στο ΕΣΥ όπως γινόταν έως τώρα. Οι ασθενείς που χρήζουν νοσηλείας σε ΜΕΘ και είναι θετικοί στον κορωνοϊό διακομίζονται σε ΜΕΘ COVID του ΕΣΥ.
Τα παράλληλα επιδημικά κύματα
Η εποχική γρίπη φέτος μας αιφνιδίασε, καθώς κρούσματά της καταγράφηκαν και εκτός χειμερινής περιόδου. Ο ιός της γρίπης έκανε ένα μικρό ξέσπασμα στην ηλικιακή ομάδα κάτω των 40 το θερινό δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, αφήνοντας πίσω του εκατοντάδες ασθενείς και μερικούς νοσηλευόμενους.
Με ανησυχία αναμένουν οι επιστήμονες και το χειμερινό ξέσπασμά της, γι’ αυτό και καλούν τους πολίτες να εμβολιαστούν με το αντιγριπικό εμβόλιο.
Η έντονη επιδημία γρίπης (και παράλληλα κορωνοϊού) που εκτυλίχθηκε πρώιμα, περίπου δύο μήνες νωρίτερα από το σύνηθες, στο νότιο ημισφαίριο κατά το δικό μας καλοκαίρι ενώ εκεί ήταν χειμώνας έδωσε μια πρώτη εικόνα στους επιστήμονες.
Επιπλέον, οι ειδικοί τονίζουν ότι, μετά την απουσία των ιών της γρίπης τα τελευταία δύο χρόνια, η εμφάνισή τους πιθανόν να αποτελεί πιο μεγάλη απειλή για τον πληθυσμό που έχει πλέον πολύ χαμηλή ανοσία απέναντί τους. Την περίοδο 2020-2021 η γρίπη απουσίαζε από τον επιδημιολογικό χάρτη, πέρυσι καταγράφηκαν 5 σοβαρά περιστατικά και 3 θάνατοι, ενώ την πενταετία προ της πανδημίας κορωνοϊού δηλώνονταν κατά μέσο όρο ετησίως 280 νοσηλείες και 125 θάνατοι.
Η χώρα μας θα παραλάβει περί τα 4,3 εκατομμύρια αντιγριπικά εμβόλια, ποσότητα ικανή για την κάλυψη των ευάλωτων και των ηλικιωμένων και όλων των ειδικών ομάδων του πληθυσμού έναντι της γρίπης. Ηδη σημαντική ποσότητα βρίσκεται στα φαρμακεία και εκατοντάδες χιλιάδες έχουν συνταγογραφηθεί.