Από την 1η Ιανουαρίου 2022 έχουν καταγραφεί 114 περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας αδιευκρίνιστης αιτιολογίας, που εντοπίστηκαν σε παιδιά ηλικίας κάτω των 16 ετών. Εχθές. δημοσιοποιήθηκε μια έκθεση της βρετανικών υγειονομικών αρχών αναφορικά με την πρόοδο και τις εξελίξεις της διερεύνησης της αδιευκρίνιστης αιτιολογίας- οξείας ηπατίτιδας στα παιδιά (https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1071198/acute-hepatitis-technical-briefing-1_4_.pdf).
Θα παραθέσω τα επιδημιολογικά στοιχεία και κάποια βασικά αποτελέσματα και συμπεράσματα από την αναφορά.
• Οι ασθενείς είναι κατά κύριο λόγο κάτω των 5 ετών
• Τα παιδιά είναι κατά κύριο λόγο ηλικίας μεταξύ 3 και 5 ετών (53: 65,4%), με διάμεση ηλικία τα 3 έτη και το 54,3% αφορά κορίτσια.
• Η κλινική εικόνα ξεκινά συχνά με συμπτώματα τύπου γαστρεντερίτιδας, συχνά ακολουθούμενα από την εμφάνιση ίκτερου.
• Από τα διαθέσιμα στοιχεία, στην Αγγλία, 43 από τα παιδιά έχουν αναρρώσει και 38 συνεχίζουν να νοσηλεύονται.
• Oι περιπτώσεις δεν σχετίζονται μεταξύ τους
• H γεωγραφική διασπορά δεν περιορίζεται σε κάποια περιοχή αλλά αφορά όλο το Ηνωμένο Βασίλειο
• 10 παιδιά χρειάστηκαν μεταμόσχευση
• Δεν έχουν καταγραφεί θάνατοι μεταξύ αυτών των περιπτώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Επιπλέον, και αναφορικά με τα πιθανά αίτια της ηπατίτιδας
• Έχει ανιχνευθεί κορωνοϊός σε 10 από τους 60 ασθενείς που ελέγχθηκαν, επί του παρόντος.
• 7 από αυτά τα παιδιά είχαν επίσης διαγνωστεί θετικά ως προς τον κορωνοϊό κάποια στιγμή μέσα στις προηγούμενες 6 εβδομάδες, πριν νοσηλευτούν.
• 40 από τα 53 παιδιά που έχουν ελεγχθεί για αδενοϊό βρέθηκαν θετικά.
• Η προκαταρκτική ανάλυση του αδενοϊού δείχνει πως συνήθως απαντάται ο τύπος 41F (11 περιπτώσεις έχουν χαρακτηριστεί επιτυχώς) αλλά η αλληλούχηση ολόκληρου του γονιδιώματος από πολλαπλές περιπτώσεις είναι απαραίτητη προτού επιβεβαιωθεί ο τύπος του ιού.
• Τα επίπεδα DNA του αδενοϊού στα δείγματα αίματος/ορού στα παιδιά που υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος ήταν περίπου 12 φορές υψηλότερα έναντι αυτών που δεν χρειάστηκαν μεταμόσχευση ήπατος (αν και ο χρόνος λήψης των δειγμάτων διαφέρει ως προς την έναρξη και την επιδείνωση των συμπτωμάτων).
• Τα ενδελεχή ερωτηματολόγια για το ιστορικό της νόσησης δεν έχουν αποκαλύψει εμφανή αίτια κοινής έκθεσης σε τοξίνες ή άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Οι υγειονομικοί φορείς, επεξεργάζονται τα δεδομένα λοίμωξης με κορωνοϊό και άλλους μικροοργανισμούς και διερευνώνται οι αλληλεπιδράσεις για να κατανοηθεί εάν η μόλυνση με αδενοϊό στον γενικό παιδιατρικό πληθυσμό έχει προηγηθεί της μόλυνσης με κορωνοϊό, αν συνυπάρχει, αν ήταν δευτερογενής λοίμωξη εντός 27 ημερών ή καθυστερημένη δευτερογενής μόλυνση έως 59 ημέρες μετά από λοίμωξη από κορωνοϊό. Τα δεδομένα επί του παρόντος δείχνουν ότι μεταξύ Οκτωβρίου 2020 και Μαρτίου 2022, υπήρξε αύξηση τόσο των προηγούμενων, όσο και των δευτερογενών λοιμώξεων σε παιδιά κάτω των 10 ετών. (Παρόμοιες αυξήσεις έχουν επίσης παρατηρηθεί και για άλλες παιδικές λοιμώξεις).
Επίσης εδώ να αναφέρουμε πως και στο Ισραήλ διερευνάται η χρονική συσχέτιση της ηπατίτιδας και της λοίμωξης του κορωνοϊού στα παιδιά. Έχει αναφερθεί πως μεγάλο ποσοστό των παιδιών που εμφάνισαν οξεία ηπατίτιδα είχαν νοσήσει 3.5 μήνες πριν με κορωνοϊό.
Επίσης, αν και η πλειονότητα των περιστατικών που έχει καταγραφεί αφορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιά που νόσησαν με οξεία ηπατίτιδα αδιευκρίνιστης αιτιολογίας, επί του παρόντος έχουν αναφερθεί και στην Ολλανδία (3), στην Αμερική (2), στην Ιταλία (2) και στην Ισπανία (1).
Συμπερασματικά, οι υποθέσεις εργασίας των βρετανών ερευνητών σύμφωνα με την έκθεση (με σειρά από την πιθανότερη προς την λιγότερο πιθανή) με τα ισχύοντα δεδομένα είναι οι εξής:
1. Κάποιος – ακόμα αδιευκρίνιστος- παράγοντας που επηρεάζει τα μικρά παιδιά, που ή καθιστά τις λοιμώξεις από αδενοϊό πιο σοβαρές από ότι συνήθως ή προκαλεί την προκειμένη ανοσοπαθολογία. Αυτός ο ενισχυτικός παράγοντας μπορεί να είναι
Α. H ευαισθησία, για παράδειγμα λόγω έλλειψης προηγούμενης έκθεσης στο παθογόνο κατά τη διάρκεια της πανδημίας
Β. προηγούμενη λοίμωξη κορωνοϊού ή άλλη λοίμωξη
Γ. διπλή / ταυτόχρονη λοίμωξη πχ με κορωνοϊό
Δ. έκθεση σε τοξίνη/ες, φάρμακα ή άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
2. Μια νέα παραλλαγή αδενοϊού, με ή χωρίς συνεισφορά από κάποιο ενισχυτικό παράγοντα
3. Ένα νέο παθογόνο που είτε δρα μόνο του είτε ως ταυτόχρονη λοίμωξη
4. Μια νέα παραλλαγή του κορωνοϊού.
Αναμένουμε νεότερα σύντομα, και ελπίζουμε σε αντίστοιχα λεπτομερή στοιχεία ιστορικού και νόσησης και από τις άλλες χώρες που έχουν επίσης ταυτοποιήσει περιπτώσεις ηπατίτιδας στα παιδιά.
Επιμέλεια: Ηλίας Μόσιαλος, Καθηγητής της Πολιτικής της Υγείας, κάτοχος της έδρας Brian-Abel Smith, στη Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου (LSE), Καθηγητής Πολιτικής και Διοίκησης της Υγείας στην Ιατρική Σχολή (Department of Cancer and Surgery) του Imperial College London και συν-διευθυντής του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τα Συστήματα και τις Πολιτικές Υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας