back to top

Η συναίνεση του ασθενούς στην ιατρική πράξη

Για τη διενέργεια κάθε ιατροχειρουργικής επέμβασης στον άνθρωπο, η οποία συνεπάγεται κίνδυνο και τελείται προς το συμφέρον του απαιτείται, κατ` αρχήν, η παροχή της συναίνεσής του. Έτσι, η ιατροχειρουργική επέμβαση, που είναι ενδεδειγμένη και διενεργείται κατόπιν συναινέσεως του ασθενούς lege artis, εμφανίζεται ως μία επιτρεπόμενη “κινδυνώδης δράση”, η οποία συνεπάγεται την άρση του άδικου χαρακτήρα της. Ζήτημα γεννάται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ιατρός επεμβαίνει αυτογνωμόνως, χωρίς τη θέληση ή εναντίον της θελήσεως του ασθενούς, ή των εχόντων την επιμέλειά του προσώπου του.

Υποστηρίζεται ότι μια τέτοια ενέργεια του ιατρού, έστω και αν γίνεται lege artis, πλήττει την προσωπική ελευθερία του ατόμου και μπορεί να συνιστά το έγκλημα της παράνομης βίας (άρθ. 330 ΠΚ). Κατά την ορθότερη άποψη που επικρατεί στη νομολογία και τη θεωρία, η προσβολή της σωματικής ακεραιότητας, η βλάβη της υγείας, του σώματος ή ο ψυχικός πόνος που υφίσταται ο ασθενής, συνεπεία ιατρικής πράξης για την οποία δεν έχει ενημερωθεί και δεν έχει συναινέσει, συνιστά οπωσδήποτε παράνομη προσβολή της προσωπικότητάς του, εμπίπτουσα στις διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ. Αυτό φυσικά ισχύει κατά μείζονα λόγο στην περίπτωση κατά την οποία η ιατρική επέμβαση που γίνεται χωρίς τη συναίνεση του ασθενούς δεν είναι ενδεδειγμένη, ή εμφανίζεται ως άσκοπη και περιττή, σύμφωνα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης, ιδιαίτερα δε όταν πρόκειται για χειρουργική επέμβαση, η οποία γίνεται υπό γενική νάρκωση, η οποία εγκυμονεί κινδύνους για τη ζωή και την υγεία του ασθενούς, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, οπότε είναι ενδεχόμενο, παράλληλα με την προσβολή της προσωπικότητας του ασθενούς, να στοιχειοθετείται και το έγκλημα της σωματικής βλάβης (άρθ. 308 και επ. ΠΚ).

Άλλωστε, εκτός από τις ανωτέρω γενικές διατάξεις, επιβάλλεται ειδικά ο σεβασμός στην τιμή και την προσωπικότητα του ανθρώπου κατά τη διενέργεια θεραπευτικών ή χειρουργικών επεμβάσεων από το άρθρο 8 του β.δ. της 25.5/6.7.55 “περί κανονισμού ιατρικής δεοντολογίας”, σύμφωνα με το οποίο ο ιατρός οφείλει απόλυτο σεβασμό προς την τιμήν και προσωπικότητα του ανθρώπου και δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε μη ενδεδειγμένη θεραπευτική ή χειρουργική επέμβαση ή πειραματισμός, που μπορεί να θίξει το αίσθημα της προσωπικής ελευθερίας, καθώς και την ελεύθερη βούληση των ασθενών οι οποίοι έχουν πνευματική διαύγεια. Αν η ιατρική πράξη είναι ενδεδειγμένη και πραγματοποιείται κατά τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης γίνεται δεκτό ότι δεν είναι παράνομη, εφόσον ανταποκρίνεται στην “εικαζόμενη συναίνεση” του ασθενούς, και έχει επιτυχή έκβαση.

Επίσης, κατά τις διατάξεις του άρθρου 5 του α.ν. 2619/1998 σχετικά με τη σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοϊατρική, επέμβαση σε θέματα υγείας μπορεί να υπάρξει μόνο εφόσον το ενδιαφερόμενο πρόσωπο δώσει την ελεύθερη συναίνεση του, κατόπιν σχετικής εκ των προτέρων ενημέρωσης του ως προς το σκοπό και τη φύση της επέμβασης, καθώς και ως προς τα επακόλουθα και τους κινδύνους που αυτή συνεπάγεται, μπορεί δε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο να ανακαλέσει ελεύθερα και οποτεδήποτε τη συναίνεση του. Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι η διενέργεια ιατρικών πράξεων, ανεξάρτητα αν αυτές είναι απλές διαγνωστικές ή θεραπευτικές, προϋποθέτει την ελεύθερη συναίνεση του ασθενούς, που πρέπει να δίνεται εκ των προτέρων και αφού ο ασθενής έχει κατάλληλα ενημερωθεί ως προς το σκοπό και την φύση της ιατρικής πράξης, καθώς και ως προς τα επακόλουθα και τους κινδύνους που αυτή ενδεχομένως συνεπάγεται. Η ύπαρξη δηλαδή έγκυρης συναίνεσης του ασθενούς προϋποθέτει την προηγούμενη πλήρη ενημέρωση του κατά την παραπάνω έννοια από τον ιατρό που πρόκειται να ενεργήσει την ιατρική πράξη, αλλά και από αυτόν που διέγνωσε προηγουμένως την ανάγκη διενέργειας της ιατρικής πράξης και τη συνέστησε στον ασθενή, αφού και στις δύο περιπτώσεις είναι όμοιοι οι κίνδυνοι που δημιουργούνται για τον ασθενή και οι οποίοι πρέπει να καλυφθούν με τη συναίνεση του.

*Επισημαίνεται ότι το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες νομικές υπηρεσίες. Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά νομική συμβουλή. Μία τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατόν να παρασχεθεί μόνο από αρμόδια/ιο δικηγόρο του συγκεκριμένου τμήματος του γραφείου μας που εξειδικεύεται στον ειδικό τομέα δικαίου, αφού προηγουμένως λάβει υπόψη του/της το σύνολο των δεδομένων που θα εκτεθούν και θα μελετηθούν για την υπόθεσή σας.

Πηγή: https://www.mcaounilaw.gr/%CE%BD%CE%B5%CE%B1/%CE%B1%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82/766-%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%83%CE%B8%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%80%CF%81%CE%AC%CE%BE%CE%B7

Περισσότερα Άρθρα

Σχετικά Άρθρα

Νέες Δημοσιεύσεις

Μόλυνση της ατμόσφαιρας με μόλυβδο και δείκτης νοημοσύνης (IQ): ο ρόλος της βενζίνης

Οι καταστρεπτικές συνέπειες στην υγεία από την έκθεση του ανθρώπου σε περιβάλλον με μόλυβδο, είναι γνωστές εδώ και πολλά χρόνια. Δεδομένα που δημοσιεύτηκαν στο...

Η COVID-19 μπορεί να βλάψει τις αρτηρίες αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφράγματος

Λοίμωξη COVID-19 συνδέεται με γρήγορη ανάπτυξη πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες, αναφέρει νέα έρευνα στο περιοδικό Radiology. Ακόμα και ελαφριά λοίμωξη COVID-19 μπορεί να προάγει απόφραξη αρτηριών,...

Αύξηση παγκοσμίως των διαγνώσεων καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές

ο ποσοστό των ανθρώπων που διαγνώστηκαν με καρκίνο του πνεύμονα και δεν έχουν καπνίσει ποτέ (μη καπνιστές), αυξάνεται, με την ατμοσφαιρική ρύπανση να αποτελεί...

Ετικέτες