Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;
Είναι μια ομάδα ενδοκρινολογικών παθήσεων, που οφείλονται σε διαταραχές του μεταβολισμού και χαρακτηρίζονται από χρόνια υπεργλυκαιμία, δηλαδή αυξημένες τιμές γλυκόζης αίματος. Διακρίνουμε διάφορους τύπους, οι οποίοι με φθίνουσα σειρά εμφάνισης ταξινομούνται σε Τύπο Ι, Τύπο ΙΙ, ειδικούς τύπους (π.χ σχετιζόμενο με φάρμακα ή ενδοκρινοπάθειες) και διαβήτη κυήσεως.
Αξιοσημείωτη είναι ακόμη και μια επιπλέον νοσολογική οντότητα, γνωστή ως «προδιαβήτης» και αφορά σε ανθρώπους που αφενός παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο περιφερικό τους αίμα, αφετέρου δεν πληρούν τα κριτήρια διάγνωσης σακχαρώδη διαβήτη.
Ποια είναι η αιτιοπαθογένειά του;
Συνηθέστερα, ο αιτιοπαθογενετικός μηχανισμός του παραμένει σε αρκετούς ασθενείς πολυπαραγοντικός ή και άγνωστος και σχετίζεται με καταστροφή των Β-κυττάρων του παγκρέατος, γενετική προδιάθεση, κληρονομικότητα, ακόμη και με παχυσαρκία. Κατά καιρούς, έχουν ενοχοποιηθεί επιπλέον παράγοντες, όπως η υπέρταση, το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, το ιστορικό αγγειακών νόσων και η έλλειψη σωματικής άσκησης.
Είναι συχνό νόσημα;
Ναι, πρόκειται για αρκετά διαδεδομένη νόσο σε όλον τον κόσμο. Στο σύνολο των διαβητικών ασθενών, ο Τύπος Ι αντιστοιχεί στο 5-10% και προσβάλλει κυρίως νεαρές ηλικίες μεταξύ 10-13 ετών, μικρού σωματικού βάρους, που εμφανίζουν σοβαρή υπεργλυκαιμία με κίνδυνο κετοξέωσης. Η εξωγενής χορήγηση ινσουλίνης είναι απαραίτητη για την επιβίωσή τους. Οι ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου ΙΙ συνιστούν το υπόλοιπο 90-95% του συνόλου και το 20% εξ αυτών δεν είναι παχύσαρκοι . Σε αντίθεση με τους προηγούμενους ασθενείς, υπάρχει σημαντικά μικρότερος κίνδυνος ανάπτυξης διαβητικής κετοξέωσης και η χορήγησης ινσουλίνης δεν καθίσταται πάντοτε απαραίτητη. Τέλος, ο διαβήτης κατά τη διάρκεια της κύησης αποτελεί μια παροδική νόσο, που στις περισσότερες περιπτώσεις παρέρχεται μετά τον τοκετό και τον απογαλακτισμό, ενδέχεται όμως ένα μικρό ποσοστό των γυναικών αυτών στο μέλλον να αναπτύξει τη νόσο.
Ποια είναι η κλινική εικόνα της στοματικής κοιλότητας;
Σε γενικές γραμμές, η χαρακτηριστική τετράδα συμπτωμάτων περιλαμβάνει τα εξής:
- Ξηροστομία
- Πολυδιψία
- Πολυουρία (που οδηγεί και σε νυχτερινή ούρηση)
- Πολυφαγία
Στη στοματική κοιλότητα, προκαλούνται σημαντικές μεταβολές τόσο στην ποιότητα όσο και στην ποσότητα του σάλιου. Το γεγονός αυτό εκδηλώνεται με ξηροστομία και εκδήλωση λοιμώξεων.
ΞΗΡΟΣΤΟΜΙΑ:
Άμεση συνέπειά της είναι η εμφάνιση της αποκαλούμενης λείας και ατροφικής γλώσσας, ενώ ο στοματικός βλεννογόνος γίνεται ξηρός και ατροφικός. Άλλα συχνά επακόλουθα είναι η επίμονη συγχειλίτιδα και η καυσαλγία, ως αποτέλεσμα τη δυσχέρεια που αισθάνεται ο ασθενής κατά τη διάρκεια της μάσησης και της κατάποσης των τροφών, ιδιαίτερα των σκληρών.
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ:
Η ανοσοανεπάρκεια του πρώτου και δεύτερου επιπέδου άμυνας παρατηρείται κυρίως σε ασθενείς με αρρύθμιστο Σακχαρώδη Διαβήτη , στους οποίους είναι και πιθανότερη η εκδήλωση μυκητιάσεων ,κυρίως την καντιντίαση (από τον μύκητα Candida albicans που αποτελεί μέρος της
φυσιολογικής χλωρίδας του μικροβιώματος της στοματικής κοιλότητας).
ΠΟΛΥΤΕΡΗΔΟΝΙΣΜΟΣ:
Μία ακόμη κλινική εκδήλωση της νόσου που σχετίζεται με την ξηροστομία και επιδεινώνεται από την παραμέληση της στοματικής υγιεινής περιλαμβάνει την εμφάνιση πολλαπλών τερηδόνων στη στοματική κοιλότητα.
ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ:
Είναι γνωστό ότι η σχέση μεταξύ των δύο νοσημάτων είναι αμφίδρομη. Η επίδραση του Σακχαρώδη Διαβήτη στα αγγεία μικρά και μεγάλα ευνοεί την εκδήλωση περιοδοντικών λοιμώξεων αλλά και η εκδήλωση των τελευταίων συντελεί στην απορρύθμιση του Σακχαρώδη Διαβήτη. Μάλιστα, διάφορες μελέτες καταδεικνύουν ότι τιμές γλυκόζης αίματος που ξεπερνούν τα 220mg/dl, τριπλασιάζουν τον κίνδυνο ανάπτυξης μιας λοίμωξης, συγκριτικά με τις φυσιολογικές τιμές.
ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΙΝ ΕΠΙΣΚΕΦΤΩ ΤΟΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟ ΜΟΥ;
Η διάγνωση της νόσου τίθεται ασφαλώς από ειδικό ενδοκρινολόγο. Μπορείτε παρόλα αυτά να προσκομίσετε πρόσφατες αιματολογικές εξετάσεις (τελευταίου 3μήνου), καθώς τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης πάνω από ορισμένη τιμή , μπορεί να καθιστούν απαγορευτική τη διενέργεια κάποιας οδοντιατρικής πράξης ή απαραίτητη τη χορήγηση ορισμένου αντιβιοτικού. Είναι πολύ σημαντικό να ενημερώσετε τον οδοντίατρό σας, προκειμένου να τροποποιήσει κατάλληλα το σχέδιο θεραπείας σας. Σαν ενδεικτικές συμβουλές, προτείνουμε την τήρηση της στοματικής υγιεινής σας 2 φορές την ημέρα με μαλακή οδοντόβουρτσα και φθοριούχο οδοντόπαστα, χρήση μεσοδόντιου και τακτικούς ελέγχους της στοματικής κοιλότητας, τουλάχιστον 2 φορές ετησίως.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΥ ΤΕΛΙΚΑ;
Ο ρόλος του οδοντιάτρου έγκειται στη διατήρηση καλής στοματικής υγείας και ιδιαίτερα στην πρόληψη και αντιμετώπιση της περιοδοντικής νόσου, δεδομένης της αμφίδρομης σχέσης της με τον Σακχαρώδη Διαβήτη. Επιπλέον η αντιμετώπιση των λοιπών
στοματικών εκδηλώσεων, συμπεριλαμβανομένης της ξηροστομίας, της καυσαλγίας, της καντιντίασης συμβάλλει αδιαμφισβήτητα στην εξασφάλιση της ποιότητας ζωής των διαβητικών ασθενών.