Διαβήτης και ηπατική νόσος – όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε

Μια επικίνδυνη αμφίδρομη σχέση αυτή του διαβήτη και της ηπατικής νόσου

Η ηπατική νόσος είναι μια άλλη δυνητικά σοβαρή μακροπρόθεσμη συνέπεια του διαβήτη και της χρόνιας υπεργλυκαιμίας. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η ηπατική νόσος είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτου μεταξύ των ατόμων με διαβήτη και ο διαβήτης έχει γίνει η πιο κοινή αιτία ηπατικής νόσου.

Κάποιο επίπεδο ηπατικής δυσλειτουργίας είναι, στην πραγματικότητα, εξαιρετικά συχνό μεταξύ των ατόμων με διαβήτη τύπου 2. Για παράδειγμα, οι εκτιμήσεις είναι ότι το εκπληκτικό 25 τοις εκατό των Αμερικανών ενηλίκων έχει μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD) και το 60-70 τοις εκατό των ασθενών με διαβήτη τύπου 2. Εάν έχετε επίσης παχυσαρκία, καθιστικό τρόπο ζωής ή άπνοια ύπνου, οι πιθανότητες είναι πιθανώς ακόμη υψηλότερες.

Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD)

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος αναφέρεται στην υπερβολική συσσώρευση λίπους μέσα στο ίδιο το ήπαρ.

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν την ηπατική νόσο με την κατάχρηση αλκοόλ, η NAFLD, όπως υποδηλώνει το όνομα, δεν προκαλείται από το αλκοόλ. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η NAFLD προκαλείται συνήθως από τους ίδιους γενικούς παράγοντες που προκαλούν διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο: κυρίως γενετική, ηλικία, μη βέλτιστη διατροφή και καθιστική ζωή.

Αν και η πλειονότητα των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 έχουν NAFLD, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε ακόμα! Το NAFLD είναι περισσότερο ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι παρά μια κρίσιμη κατάσταση από μόνη της. Συχνά θεωρείται μια «σιωπηλή» ασθένεια, με λίγα εμφανή συμπτώματα, και για τους περισσότερους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, η μέτρια ηπατική δυσλειτουργία που προκαλείται από NAFLD ουσιαστικά δεν διακρίνεται από άλλα μεταβολικά ζητήματα που ήδη χαρακτηρίζουν τον διαβήτη.

Το NAFLD συσχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το μεταβολικό σύνδρομο, το οποίο ορίζεται από το σπλαχνικό λίπος (υπερβολικό λίπος στα εσωτερικά όργανα), τα υψηλά τριγλυκερίδια, τη χαμηλή HDL («καλή») χοληστερόλη, την υψηλή αρτηριακή πίεση και την αντίσταση στην ινσουλίνη. Στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι σωστό να πούμε ότι το NAFLD είναι η βλάβη που υφίσταται το συκώτι σας λόγω μεταβολικής δυσλειτουργίας. Και ακριβώς όπως ο διαβήτης και το μεταβολικό σύνδρομο, η NAFLD είναι σε άνοδο, τόσο στην Αμερική όσο και σε όλο τον κόσμο.

Αν και το NAFLD συχνά δεν έχει ευδιάκριτα συμπτώματα, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ανεξήγητη κόπωση, ναυτία, απώλεια όρεξης, ίκτερο και πρησμένα πόδια, μεταξύ άλλων.

Σήμερα, δεν υπάρχει επικυρωμένη θεραπεία για τη NAFLD. Κανένα φάρμακο δεν έχει ποτέ εγκριθεί ειδικά για τη NAFLD, ούτε έχουν υιοθετηθεί στοχευμένες παρεμβάσεις. Ακριβώς όπως ένα λιπώδες ήπαρ είναι σημάδι γενικής μεταβολικής δυσλειτουργίας, οι αποφάσεις για τον τρόπο ζωής και τα φάρμακα που είναι γνωστό ότι βελτιώνουν τη μεταβολική λειτουργία είναι πιθανό να βελτιώσουν την κατάσταση του ήπατος. Για να το πούμε απλά, η NAFLD πρέπει να αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον διαβήτη τύπου 2: με δίαιτα, άσκηση και φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για τη διόρθωση της υπεργλυκαιμίας, της αντίστασης στην ινσουλίνη, της υψηλής αρτηριακής πίεσης και της υψηλής χοληστερόλης. Εάν κάνετε ό,τι μπορείτε για να αντιμετωπίσετε τον διαβήτη σας και άλλα μεταβολικά ζητήματα, τότε πιθανότατα κάνετε ήδη ό,τι μπορείτε για να βελτιώσετε τη λιπώδη νόσο του ήπατος.

Αλλά σε μια άτυχη μειοψηφία ασθενών με NAFLD και διαβήτη, η ηπατική βλάβη θα εξελιχθεί σε ένα κρίσιμο και πολύ επικίνδυνο επίπεδο. Η NAFLD γίνεται σοβαρή και τρομακτική όταν εξελίσσεται σε μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα ή NASH.

Μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH)

Σε μια μειοψηφία ασθενών, η NAFLD θα χειροτερεύει και θα χειροτερεύει: το συκώτι θα συσσωρεύει περισσότερο λίπος, το οποίο προκαλεί φλεγμονή και ουλές στον ηπατικό ιστό. Σε ένα ορισμένο σημείο, αυτή η ηπατική βλάβη χαρακτηρίζεται ως μια νέα και πιο σοβαρή κατάσταση, η μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH).

Το NASH θεωρείται «προϊούσα και απειλητική για τη ζωή ασθένεια». Περίπου το ένα τέταρτο των ασθενών με NASH θα εμφανίσουν κίρρωση του ήπατος, μια ουλή στον ηπατικό ιστό που φέρνει πολύ υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του ήπατος και ανεπάρκειας.

Το NASH μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστεί. Στα αρχικά στάδια, οι ασθενείς με NASH μπορούν να παραμείνουν περιέργως απαλλαγμένοι από συμπτώματα. Οι γιατροί βασίζονται σε μια ποικιλία αιματολογικών εξετάσεων και τεχνικών απεικόνισης, όπως ο υπέρηχος και η μαγνητική τομογραφία, για να προτείνουν την πιθανότητα NASH. Μια βιοψία ήπατος – μια δαπανηρή και εξαιρετικά επεμβατική διαδικασία – είναι ο μόνος τρόπος για να είστε σίγουροι.

Για όλους αυτούς τους λόγους, το NASH συχνά διαγιγνώσκεται μόνο όταν είναι πολύ αργά για να γίνει κάτι γι’ αυτό. Σε αυτές τις ατυχείς περιπτώσεις, η μεταμόσχευση ήπατος μπορεί να είναι η μόνη επιλογή.

Επειδή η ηπατική νόσος που σχετίζεται με τον διαβήτη είναι δύσκολο να διακριθεί από τη γενική μεταβολική δυσλειτουργία – το NAFLD εντοπίζεται μόνο περιστασιακά σε ασθενείς, και ακόμη και το NASH μπορεί να μείνει απαρατήρητο – το πραγματικό εύρος της επίδρασής του δεν έχει κατανοηθεί παρά ελάχιστα μέχρι σήμερα.

Όμως οι ιατρικές αρχές δίνουν νέα έμφαση στην ηπατική νόσο και τον διαβήτη. Οι ειδικοί έχουν ζητήσει πιο ευαίσθητες διαγνωστικές εξετάσεις, έτσι ώστε η ηπατική νόσος να μπορεί να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί πιο γρήγορα. Και το καλοκαίρι του 2021, ένας διεθνής αστερισμός ιατρικών οργανώσεων προειδοποίησε ότι οι γιατροί πρέπει να προετοιμαστούν «για την επιδημία NASH».

Τα επόμενα χρόνια, μπορείτε να περιμένετε από τους γιατρούς πρωτοβάθμιας περίθαλψης να γίνουν πιο επιθετικοί στον έλεγχο ασθενών με διαβήτη τύπου 2 για ηπατική βλάβη. Η σύσταση σήμερα είναι η χρήση μη επεμβατικών τεχνικών για τον υπολογισμό του βαθμού ινώδους ήπατος, ακολουθούμενη από εξετάσεις αίματος και βιοψίες για όσους φαίνεται να έχουν σημαντικά προβλήματα. Η τροποποίηση του τρόπου ζωής – δίαιτα και άσκηση – παραμένει η πιο αποτελεσματική γνωστή θεραπεία.

Ηπατογενής διαβήτης

Η σύνδεση μεταξύ ηπατικής νόσου και διαβήτη τύπου 2 μπορεί επίσης να κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ο ηπατογενής διαβήτης περιγράφει μια κατάσταση κατά την οποία η κίρρωση του ήπατος προκαλεί στην πραγματικότητα διαβήτη τύπου 2. Το συκώτι είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό της γλυκόζης και τα ηπατικά προβλήματα μπορεί να οδηγήσουν σε «μειωμένη κάθαρση ινσουλίνης και δυσλειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος», η οποία ουσιαστικά προκαλεί τον ίδιο συνδυασμό παραγόντων που ορίζουν τον τύπο 2. Η δυσλειτουργία μπορεί να περιπλέξει τη χρήση παραδοσιακών θεραπειών για τον διαβήτη, συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης, των φαρμάκων που μειώνουν τη γλυκόζη και των αλλαγών στη διατροφή και την άσκηση. Ευτυχώς, η πάθηση είναι σπάνια, αν και μπορεί να είναι κάπως πιο διαδεδομένη από ό,τι συνήθως κατανοείται, και έχει ονομαστεί «παραμελημένη» λόγω της δυσκολίας της διαγνωστικής αναγνώρισης.

Διαβήτης και ηπατίτιδα C

Η ηπατίτιδα C είναι μια μορφή φλεγμονής του ήπατος που προκαλείται από έναν ιό. Η κατάσταση μπορεί επίσης να είναι φαινομενικά σιωπηλή, αν και ορισμένοι ασθενείς θα αντιληφθούν πρώιμα συμπτώματα όπως ίκτερο και κόπωση. Αλλά όπως και με το NAFLD, μπορεί να εξελιχθεί σε επικίνδυνη κατάσταση, μια διαδικασία που μπορεί να πάρει χρόνια.

Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταφέρεται από το ένα άτομο στο άλλο μέσω της επαφής αίματος με αίμα, συνήθως μέσω κοινών βελόνων, ακατάλληλης υγιεινής σύριγγας ή σεξουαλικής επαφής υψηλού κινδύνου. Διαθέτουμε πολύ αποτελεσματικά φάρμακα για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας C, αντιιικά χάπια που θεραπεύουν την πλειοψηφία των ασθενών.

Οι περισσότερες μελέτες έχουν βρει ότι η ηπατίτιδα C και ο διαβήτης τύπου 2συνυπάρχουν σε ασθενείς πιο συχνά από το αναμενόμενο, υποδηλώνοντας αμφίδρομη συσχέτιση μεταξύ των δύο καταστάσεων. Η ηπατίτιδα C σχετίζεται επίσης με τον διαβήτη τύπου 1: είναι πιθανό ο ιός που προκαλεί την ηπατίτιδα C να μπορεί να συμβάλει στην ενεργοποίηση της εξέλιξης του τύπου 1, αν και δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα για να κατανοηθεί η ισχύς αυτής της πιθανής σύνδεσης.

Δυστυχώς, ο διαβήτης είναι γνωστό ότι επιταχύνει την εξέλιξη της ηπατίτιδας C και ότι καθιστά τη θεραπεία της ηπατίτιδας C λιγότερο αποτελεσματική. Η ηπατίτιδα C είναι επίσης πιθανό να επιταχύνει την εξέλιξη του διαβήτη και να κάνει τον έλεγχο της γλυκόζης πιο δύσκολο. Εάν έχετε και τις δύο καταστάσεις, ο γιατρός σας θα πρέπει να προσπαθήσει να συνεργαστεί μαζί σας για τον βέλτιστο έλεγχο της γλυκόζης και τη μεταβολική υγεία.

Ηπατική νόσος και διαβήτης τύπου 1

Η NAFLD δεν πιστεύεται γενικά ότι είναι ασυνήθιστα συχνή σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1, αλλά οι γιατροί εμπνευσμένοι από την «ανησυχητική αύξηση του επιπολασμού της παχυσαρκίας σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 τα τελευταία χρόνια» έχουν διερευνήσει τη σύνδεση μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων πιο στενά. Αυτές οι πρόσφατες μελέτες έχουν προτείνει ότι η NALFD «φαίνεται πιο συχνή από ό,τι αρχικά αναμενόταν».

Οι περισσότεροι ασθενείς με τύπου 1 πιθανότατα δεν χρειάζεται να ανησυχούν αδικαιολόγητα για ηπατική νόσο, αλλά όσοι αντιμετωπίζουν σοβαρή αντίσταση στην ινσουλίνη, μεταβολικό σύνδρομο ή ανεπαρκή γλυκαιμικό έλεγχο θα πρέπει να θεωρούνται ότι διατρέχουν κίνδυνο και θα πρέπει να συμβουλεύονται τους γιατρούς τους για τον κατάλληλο έλεγχο εάν κριθεί απαραίτητη.

Ο μη ελεγχόμενος διαβήτης τύπου 1 μπορεί να οδηγήσει σε μια άλλη ηπατική νόσο που διαφέρει (αλλά έχει κάποιες κοινές ομοιότητες με) NAFLD: τη γλυκογόνο ηπατοπάθεια. Ευτυχώς, αυτή η κατάσταση, η οποία αναπτύσσεται «λόγω υπερβολικής συσσώρευσης γλυκογόνου», είναι πολύ σπάνια και ακόμη και όταν εμφανίζεται δεν εξελίσσεται συνήθως σε επικίνδυνη κατάσταση.

Diabetes and Liver Disease – including NAFLD, NASH, Cirrhosis, and Hepatitis C – Diabetes Daily

Πηγή: https://glykouli.gr/22930/μια-επικίνδυνη-αμφίδρομη-σχέση-αυτή-τ/

Περισσότερα Άρθρα

Σχετικά Άρθρα

Νέες Δημοσιεύσεις

ΕΛΣΤΑΤ: Στο 8,50% του ΑΕΠ η συνολική χρηματοδότηση για τις δαπάνες υγείας το 2022

Η συνολική χρηματοδότηση των δαπανών υγείας παρουσίασε αύξηση κατά 5,4% το 2022 σε σχέση με την αντίστοιχη χρηματοδότηση του έτους 2021, αλλά μειώθηκε ως...

Αφρικανική σκόνη, δυνητικοί κίνδυνοι, τρόποι προφύλαξης

Τα σωματίδια που φτάνουν μέχρι τις κυψελίδες των πνευμόνων. Ποιοι είναι ευάλωτοι και πώς θα προστατευτούν. Ο καθηγητής Πνευμονολογίας εξηγεί . Η αφρικανική σκόνη, που ξεκίνησε...

Υψηλότερος γενετικός κίνδυνος παχυσαρκίας σημαίνει σκληρότερη προσπάθεια για τα ίδια αποτελέσματα

Οι συγγραφείς της μελέτης δήλωσαν ότι θέλουν τώρα να δουν εάν τα ευρήματα γενικεύονται σε πιο αντιπροσωπευτικούς και διαφορετικούς πληθυσμούς. Τα άτομα με υψηλότερο γενετικό...

Ετικέτες