Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη σε συχνότητα μορφή καρκίνου παγκοσμίως. Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα, κάθε χρόνο γίνονται περισσότερες από 1.900.000 νέες διαγνώσεις της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου, ενώ 900.000 ασθενείς καταλήγουν. Καταλαβαίνουμε, επομένως, ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέες προσεγγίσεις πρόληψης για τον καρκίνο του εντέρου.
Μία από τις προσεγγίσεις που εξερευνάται τελευταία είναι η ασπιρίνη, η οποία έχει δείξει μέχρι στιγμής πολύ καλά δείγματα για την παραπάνω ένδειξη. Συγκεκριμένα, διάφορες μελέτες έδειξαν ότι οι ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο που πήραν χαμηλή δόση ασπιρίνης μακροπρόθεσμα κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Μάλιστα, δεδομένα έχουν δείξει ότι η ασπιρίνη μπορεί να επιβραδύνει και την πορεία της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου.
Μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε προσφάτως στο περιοδικό Cell Death and Disease προσπάθησε να εξερευνήσει τους μηχανισμούς που εξηγούν τα οφέλη της ασπιρίνης στον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες της μελέτης, η ασπιρίνη επάγει την παραγωγή δύο ογκοκατασταλτικών μορίων miRNA και συγκεκριμένα των miR-34a και miR-34b/c. Εξηγώντας τον παραπάνω μηχανισμό, οι συγγραφείς ανέφεραν ότι η ασπιρίνη προσδένεται σε ένα ένζυμο που λέγεται AMPK, το οποίο με τη σειρά του ενεργοποιεί το μεταγραφικό παράγοντα NRF2. Ο παράγοντας αυτός εισέρχεται στον πυρήνα του κυττάρου απ’ όπου ενεργοποιεί τα γονίδια miR-34. Προκειμένου να επιτευχθεί η ενεργοποίηση αυτή, η ασπιρίνη καταστέλλει και το ογκογονίδιο c-MYC, το οποίο τυπικά αναστέλλει τον παράγοντα NRF2.
Από τα αποτελέσματα της μελέτης πρακτικά φαίνεται ότι οι θετικές επιδράσεις της ασπιρίνης τόσο στην πρόληψη όσο και στην επιβράδυνση της πορείας του καρκίνου του παχέος εντέρου εντοπίζονται κυρίως στα γονίδια miR-34. Αυτό μάλιστα, επιβεβαιώθηκε όταν οι επιστήμονες εξερεύνησαν τις επιδράσεις της ασπιρίνης σε νεοπλασματικά κύτταρα από τα οποία είχαν αφαιρεθεί τα παραπάνω γονίδια.
«Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η ενεργοποίηση των γονιδίων miR-34 γίνεται από το μεταγραφικό παράγοντα p53. Στην έρευνά μας δείξαμε, ωστόσο, ότι η ασπιρίνη μπορεί επίσης να ενεργοποιήσει τα παραπάνω γονίδια με έναν άλλο, ανεξάρτητο μηχανισμό», αναφέρουν οι συγγραφείς.
«Η παρατήρηση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς στους περισσότερους ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου το γονίδιο για τον παράγοντα p53 υπολειτουργεί. Ως αποτέλεσμα, η ασπιρίνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως θεραπευτική προσέγγιση σε αυτούς τους ασθενείς», καταλήγει η επιστημονική ομάδα.
Επιμέλεια: Αντώνιος Δημητρακόπουλος MD, PhD, Ειδικός Παθολόγος Διευθυντής Γ’ Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν HC, ΕΔΙΠ Παθολογίας-Ανοσολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ