Γιατί φεύγουν τα «μεγάλα μυαλά» από την Ελλάδα
Oι αριστούχοι φοιτητές έχουν μεγάλες προσδοκίες για το επιστημονικό και επαγγελματικό τους μέλλον αλλά δυστυχώς η Ελλάδα δεν μπορεί να τους «καλύψει». Και το χειρότερο όλων; Oπως οι ίδιοι λένε, η πρώτη αιτία αποχώρησης από τη χώρα μας είναι η έλλειψη αξιοκρατίας, η διαφθορά στην Ελλάδα, ακολουθούμενη από την οικονομική κρίση και την αβεβαιότητα στη χώρα. Όλα αυτά συνθέτουν ένα σκοτεινό σκηνικό για τους άριστους νέους μας οι οποίοι αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό και οι περισσότεροι το πιθανότερο είναι ότι δεν θα επιστρέψουν ποτέ.
Η περίπτωση του Τηλέμαχου Κουτουράσα
Ο νεαρός Τηλέμαχος Κουτουράτσα από τα Χανιά της Κρήτης, αποφοίτησε πριν από λίγες μέρες, από την Ιατρική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου με βαθμό 9,85!, πρώτος, με την υψηλότερη βαθμολογία στο τμήμα του. Και όμως ήδη ετοίμασε τις βαλίτσες του για τις ΗΠΑ με σκοπό να λάβει την ειδικότητά του στη Χειρουργική και να επικεντρωθεί στον τομέα της έρευνας. Ο νεαρός γιατρός αναφερόμενος στα μελλοντικά σχέδια του, σημείωσε πως επιθυμία του είναι να δώσει εξετάσεις ιατρικής πιστοποίησης για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να συνεχίσει εκεί με έρευνα και ειδικότητα. «Και αν μου το επιτρέψει η ζωή να επιστρέψω στην Ελλάδα, αλλά μόνο στην Κρήτη! Στην Ελλάδα θέλω να επιστρέψω ως ειδικευμένος γιατρός» αλλά δεν έκρυψε και την αγωνία του για τη κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία της χώρα μας. «Τώρα που είμαι νέος πρέπει να δοκιμάσω 1000 πράγματα, ας πετύχουν τα 10». Για τον ίδιο, ισχυρό κίνητρο, παραμένει η αγάπη για την Ιατρική. «Αν δεν αγαπούσα αυτό που έκανα δεν θα τα κατάφερνα. Προκαλεί βέβαια αμηχανία η αβεβαιότητα του μέλλοντος γιατί έχω θέσει ίσως μεγάλες προσδοκίες απ’ τον εαυτό μου».
Γιατί φεύγουν τα «μεγάλα μυαλά» από την Ελλάδα
Το 58% των συμπατριωτών μας που εργάζονται στο εξωτερικό πάνω από 5 χρόνια, δηλώνει ότι η πρώτη αιτία αποχώρησης είναι η έλλειψη αξιοκρατίας και η διαφθορά στην Ελλάδα ακολουθούμενη από την οικονομική κρίση και την αβεβαιότητα στη χώρα. Πρόσφατη μελέτη της ICAP People Solutions, η οποία διεξήγαγε διεθνή έρευνα στη γενιά των νέων απόδημων Ελλήνων (γενιά του Βrain Drain), με σκοπό να διερευνήσει τους λόγους για τους οποίους παρατηρείται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο της “μετανάστευσης ανθρώπινου κεφαλαίου” και τους παράγοντες που θα συντελούσαν, στην επιστροφή των ατόμων αυτών. Η φετινή έρευνα επιβεβαιώνει την εικόνα που κατέδειξαν οι προηγούμενες, ενώ εντοπίζει και κάποιες εξελίξεις. Συγκεκριμένα, το εκπαιδευτικό επίπεδο των συμμετεχόντων συνεχίζει να παραμένει υψηλό (πτυχιούχοι 95%), η πλειοψηφία εργάζεται στην Ευρώπη με πρώτη επιλογή το Ηνωμένο Βασίλειο, και μοιράζονται κυρίως μεταξύ διοικητικών, οικονομικών, σπουδών ΙΤ και μηχανικών. Κατά 60% μετακινήθηκαν στο εξωτερικό, αφότου είχαν ήδη εργαστεί στην Ελλάδα. Οι κυριότεροι κλάδοι στους οποίους απασχολούνται είναι οι: Πληροφορική, Τραπεζικός, Οικονομικός και Ασφαλιστικός. Ακολουθούν οι Υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, η Επιστήμη και Έρευνα και η Εκπαίδευση.Για ακόμα μία φορά, ο αριθμός των υπαλλήλων παρουσίασε μείωση και αντίστοιχα αυξήθηκαν οι ανώτερες και ανώτατες θέσεις, γεγονός που αποτυπώνεται και στις αμοιβές τους. Οι επιχειρηματίες παραμένουν ελάχιστοι.
Κυριότεροι λόγοι για τους οποίους θα επέστρεφαν στην Ελλάδα αλλά οι περισσότεροι δεν το κάνουν!
Η οικογένεια, το κλίμα ο τρόπος ζωής, η αγάπη τους για τη χώρα και η δημιουργία οικογένειας κάποιους τους στρέφει να πάρουν το δρόμο της επιστροφής. Δυστυχώς όμως ένα σημαντικό ποσοστό που συνεχίζει και αυξάνεται είναι το 42% το οποίο δε σκοπεύει να γυρίσει πίσω ενώ το 45% βλέπει την επιστροφή του μακροπρόθεσμα σε ορίζοντα άνω των 3 χρόνων. Γενικότερα λοιπόν οι πλειονότητα όσων φεύγουν στήνουν τη ζωή τους στο εξωτερικό δημιουργώντας οικογένεια.
Επιπλέον εξελίσσεται εργασιακά, καταλαμβάνοντας υψηλότερες ιεραρχικά θέσεις, λαμβάνοντας μεγαλύτερους μισθούς και έχοντας περισσότερες μισθολογικές απαιτήσεις. Τα άτομα αυτά που επιτυγχάνουν στις νέες τους πατρίδες, κατά μεγάλο ποσοστό θα παραμείνουν εκεί, χωρίς να υπάρχει τρόπος για τη χώρα να αξιοποιήσει παραγωγικά τις εμπειρίες και τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει. Όπως υπογραμμίζουν οι μελετητές προκειμένου να επιστρέψουν οι Έλληνες του εξωτερικού περιμένουν περισσότερη αξιοκρατία, ανταγωνιστικές χρηματικές απολαβές, καθώς και καλύτερο εργασιακό περιβάλλον (π.χ. εργασιακές συνθήκες, σεβασμός προς τον υπάλληλο, ευέλικτο ωράριο), αλλά και καινοτομία και συνεχή εκπαίδευση.