Χωρίς αμφιβολία τα εμβόλια για την νόσο COVID-19 αποτελούν ένα τεράστιο βήμα για τον έλεγχο της πανδημίας από τον καινούργιο κορωνοϊό. Είμαι ενεργός και διάπυρος θιασώτης των εμβολίων και πιστεύω ότι είναι ισχυρά όπλα στον περιορισμό της επιδημίας.
Δεν θεωρώ όμως ότι με τα εμβόλια πρέπει να ασκεί κανείς επικοινωνιακή πολιτική, επειδή θα του γυρίσει boomerang. Τα εμβόλια πιθανώς να μην καθαρίσουν την κοινωνία από τον ιό. Εμβόλια κάνουμε στα παιδιά μας για μια σειρά εξανθηματικά νοσήματα χωρίς όμως αυτά τα νοσήματα να εξαφανιστούν από την κοινότητα. Θυμηθείτε την επιδημία διφθερίτιδας στην Ρωσία όταν διαλύθηκε η πρώην ΕΣΣΔ και οι οικογένειες είτε διαλύθηκαν είτε βίαια φτωχοποιήθηκαν, είτε μετακινήθηκαν και το εμβολιαστικό πρόγραμμα των παιδιών ατόνησε επειδή όλες οι υγειονομικές δομές ήταν διαλυμένες. Αυτό σήμαινε ότι παρά τον εμβολιασμό των προηγούμενων ετών η διφθερίτιδα υπήρχε, ήταν μέσα στην κοινότητα. Χρειάζονται βαθιές τομές στο σύστημα υγείας της χώρας και μια άλλη, εντελώς διαφορετική πολιτική που κοστίζει κάτι παραπάνω σε χρήμα και προσπάθεια, αλλά είναι πολύ φθηνότερη από το οικονομικό κόστος των διαδοχικών εγκλεισμών. Με θλίψη και θυμό βλέπω τους «επαΐοντες» να διερωτώνται γιατί δεν μειώνονται τα κρούσματα μετά από δυο μήνες εγκλεισμού! Μα επειδή κάθε μέρα, σχεδόν κάθε μέρα, είναι θετικό το 6% περίπου των ατόμων που ελέγχονται. Αυτό είναι τεράστιο ποσοστό, πολύ υψηλότερο από τα ποσοστά θετικών ατόμων στις επιδημιολογικά βεβαρημένες περιοχές. Η πρόβλεψή μου είναι (καλύτερα να βγω ψεύτης) ότι οι αριθμοί θανάτων θα συνεχίσουν για καιρό σε αυτά τα επίπεδα επειδή τροφοδοτούνται από μια δεξαμενή άδηλων κρουσμάτων.
Σήμερα αντιλαμβανόμαστε τα εξής: Ασθενείς που νόσησαν στην πρώτη φάση της επιδημίας νοσούν εκ νέου (μαρτυρίες περιπτώσεων και όχι γραμμένη αναφορά), Τα εμβόλια δεν φτάνουν με την τρέχουσα γραμμή παραγωγής, πιθανώς δε και να μην αφήνουν ανοσία για μακρά διαστήματα και να χρειαζόμαστε να εμβολιαζόμαστε κάθε χρόνο, επίσης τα εμβόλια μπορεί να μην καλύπτουν ένα 10% ή και περισσότερο των εμβολιασθέντων, οι οποίοι δυνατόν να νοσήσουν.
Η ανάγκη για εναλλακτικές λύσεις είναι επιβεβλημένη. Οι λύσεις αυτές απαιτούν: α) ευρεία επιδημιολογική επιτήρηση του πληθυσμού, β) πρώιμη ανίχνευση των μολυνθέντων, ειδικότερα εκείνων με ηλικία άνω των 65 ετών, ώστε να τους χορηγηθούν φάρμακα σε ένα περιορισμένο χρονικό πλαίσιο πριν χρειαστούν οξυγόνο και γ) ένα γερά οργανωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που θα χαρτογραφήσει όλο τον πληθυσμό και θα γνωρίζει τα προβλήματα υγείας των ανθρώπων, ώστε να δρα άμεσα και στοχευμένα.
Παρ’ ότι η επιστημονική συγκομιδή γνώσεων και εμπειρίας σχετικά με τα φάρμακα είναι ακόμη φτωχή, ολοένα πολλαπλασιάζονται τα φάρμακα που έρχονται στο προσκήνιο, μάλιστα δε μερικά από αυτά με Ελληνική πρωτοπορία, και θα τα αναλύσω λεπτομερώς σε ένα μου άρθρο στο περιοδικό «Money and Life» στο αμέσως προσεχές διάστημα.
Θα νικήσουμε αλλά αυτό προϋποθέτει να πιστέψουμε στον άνθρωπό και να βάλουμε τον άνθρωπο στο κέντρο των ενδιαφερόντων μας .
Επιμέλεια: Παναγιώτης Βλαχογιαννόπουλος, Καθηγητής Παθολογίας-Ανοσολογίας, Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών