Έχει περάσει σχεδόν μια δεκαετία απ’ όταν το Forbes διερευνούσε την πιθανή είσοδο των wearables (φορητή τεχνολογία) στον χώρο της ασφάλισης υγείας, συνομιλώντας με ειδικούς για το πώς θα μπορούσε η πρόσβαση σε δεδομένα υγείας από fit tracker (ανιχνευτές φυσικής κατάστασης) να ενσωματωθεί στον κλάδο υγείας.
Σε τεχνολογικό επίπεδο, τα wearables σημειώνουν συνεχή πρόοδο και καταφέρνουν να υπερνικούν τις αμφιβολίες για τη χρηστικότητά και αποτελεσματικότητά τους, καθώς σημαντικοί φορείς όπως ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχουν προχωρήσει στην έγκριση και ταξινόμηση τέτοιων ηλεκτρονικών συσκευών που, με την έλευση του 5G, αναμένεται να λειτουργούν χωρίς τεχνικές δυσκολίες όπως η περιορισμένη συνδεσιμότητα.
Στα wearables σήμερα περιλαμβάνονται patch, smartwatch (έξυπνα ρολόγια), activity trackers έως έξυπνα γιλέκα που, βάσει της λειτουργίας τους, διακρίνονται σε ιατρικά και παρακολούθησης φυσικής κατάστασης.
Στα πρώτα συγκαταλέγονται φορητές συσκευές που λειτουργούν υποστηρικτικά για τον θεράποντα ιατρό στην παρακολούθηση του ασθενούς αλλά και για τον ασθενή και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Έτσι, στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα πασίγνωστα patch για θεραπεία με συνεχή παρακολούθηση γλυκόζης (CGM) για άτομα με διαβήτη τύπου 1, smartwatces με εφαρμογές για καρδιογράφημα και την παρακολούθηση της καρδιακής δραστηριότητας για τυχόν διαταραχές, φορητές συσκευές για την αντιμετώπιση του τρόμου (τρέμουλου) σε άτομα με νόσο Πάρκινσον και πολλά ακόμα ιατροτεχνολογικά προϊόντα όπως αυτά τα πέντε gadgets που προσέχουν την υγεία.
Τα δεύτερα, τα οποία αποτελούν και τα πλέον δημοφιλή, μπορεί κανείς να βρει μίνι συσκευές που καταγράφουν τη σωματική δραστηριότητα, συνδέονται συνήθως εφαρμογών με τα smartphone και συλλέγουν συνήθως αριθμητικά δεδομένα σχετικά με τα βήματα, το βάρος, τις θερμίδες που δαπανώνται, τις συνήθειες ύπνου, τον καρδιακό ρυθμό, τη θερμοκρασία του σώματος κ.α..
Η θέση τους στην ασφάλιση σήμερα
Σύμφωνα με τις θέσεις διαφόρων ειδημόνων από τον χώρο της ασφάλισης, αυτή η φορητή τεχνολογία αποτελεί καινοτομία που χρειάζεται χρόνο για την αποτίμηση της αξίας τους από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Έτσι, αφού αφήσουμε κατά μέρος τις περιπτώσεις wearables που δεν θα μπορούσαν να καλυφθούν λόγω βασικής εξαίρεσης από τα ασφαλιστήρια των καταστάσεων υγείας που αφορούν (π.χ. νευρολογικά νοσήματα όπως Πάρκινσον, ο διαβήτης τύπου 1 κ.λπ), θα πρέπει να δούμε τι παρέχεται και πώς θα μπορούσαν να ενισχυθούν οι καλύψεις σε σχέση με καλυπτόμενες περιπτώσεις.
Μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες σήμερα προσφέρουν στους ασφαλισμένους τους τηλεϊατρικές υπηρεσίες μέσω ειδικών εφαρμογών για εύκολο και γρήγορο έλεγχο ανησυχητικών συμπτωμάτων ανά πάσα στιγμή, άμεση επικοινωνία με ιατρικό team τηλεφωνικά ή μέσω βιντεοκλήσεις, δημιουργία προσωπικού ιατρικού φακέλου για την καταγραφή ενός ιατρικού ιστορικού του ασφαλισμένου σε έναν ψηφιακό φάκελο υγείας κ.α.. Αντίστοιχα, δίνουν τη δυνατότητα χρήσης έξυπνων app που καταγράφουν τις δραστηριότητες, τη φυσική του κατάσταση και τη διάθεση του ασφαλισμένου και βάσει αυτών προχωρούν σε tips για το πώς να βελτιώσουν τη συνολική κατάσταση της υγείας τους.
Τέτοιες εφαρμογές έχουν χρησιμοποιηθεί και σε άλλους τύπους ασφαλιστηρίων. Συγκεκριμένα, υπάρχουν εταιρείες που έχουν αναπτύξει apps σχετικά με την ασφάλεια στους δρόμους και τα συνδέουν με τα ασφαλιστήρια οχήματος, επιβραβεύοντας π.χ. με έκπτωση στο ασφάλιστρο την ασφαλή οδήγηση συλλέγοντας δεδομένα μέσω τηλεματικής τεχνολογίας σχετικά με την ταχύτητα, τον τρόπο στροφών, το ομαλό φρενάρισμα, την επιτάχυνση κ.α.. Και εδώ αναδεικνύεται η σημαντική διαφορά: σε αντίθεση με τα δεδομένα οδικής συμπεριφοράς, τα δεδομένα υγείας δεν συλλέγονται και ελέγχονται από την εταιρεία, συνεπώς δεν έχει κάποιο όφελος.
Σύμμαχος ή εχθρός;
Τα ιατρικά και άλλα δεδομένα από τέτοιες συσκευές θα μπορούσαν να βρουν πολλαπλή εφαρμογή στην ασφάλιση υγείας, επιτρέποντας αφενός τη διαμόρφωση στοχευμένων και πιο εξατομικευμένων ασφαλιστικών προϊόντων, μειώνοντας αφετέρου τον κίνδυνο ασύμμετρης πληροφόρησης του ασφαλιστή από τον υποψήφιο προς ασφάλιση ώστε να είναι δυνατή η απόφαση αντεπιλογής, για την ανάληψη δηλαδή ή μη κινδύνων που παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα επέλευσης από τον στατιστικό μέσο όρο, καθώς και η διαμόρφωση ενός δίκαιου ασφαλίστρου.
Ουσιαστικά, θα ήταν δυνατή η διασταύρωση των πληροφοριών με όσα δηλώνονται κατά το ερωτηματολόγιο υγείας (underwriting) όπως κλινικά δεδομένα από ιατρικές εξετάσεις ή εξετάσεις αίματος. Επιπλέον, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορούσαν να συλλέξουν δεδομένα που σχετίζονται με την υγεία αλλά δεν περιλαμβάνονται στα σχετικά ερωτηματολόγια ή επαφίενται στις υποκειμενικές αναφορές του πελάτη δεν όπως η σωματική δραστηριότητα και ο ύπνος.
Κατ’ επέκταση, πέρα από την επίσπευση του underwriting, πολλά στελέχη του ασφαλιστικού κλάδου υγείας εντοπίζουν στην ενσωμάτωση των wearables στην ασφάλιση την ευκαιρία για απεύθυνση σε νεότερα αγοραστικά κοινά όπως οι Millenials και η Γενιά Ζ που κάνουν ευρεία χρήση τέτοιων συσκευών.
Η συνεχής επαφή μεταξύ ασφαλιστών και ασφαλισμένων προς καλύτερη επικοινωνία, η διατήρηση του υγιεινού lifestyle που μπορούν να προτείνουν οι έξυπνες εφαρμογές μέσα από κίνητρα και ανταμοιβές (π.χ. βραβεία, κουπόνια ή μειωμένα ασφάλιστρα) ώστε να μειώνεται ο ασφαλιστικός κίνδυνος και να βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ασφαλισμένων, είναι η μία όψη του νομίσματος. Στην άλλη, βρίσκουν τη θέση τους οι αμφιβολίες και οι ανησυχίες.
Έρευνα από επιστήμονες του Χάρβαρντ που δημοσιεύτηκε στο JAMA, συνοψίζει τρόπον τινά τους προβληματισμούς σε τέσσερις πιθανές επιπτώσεις:
- τη χρήση των δεδομένων για ποινές στους ασφαλισμένους όπως υψηλότερα ασφάλιστρα ή άρνηση ασφάλισης για μειωμένη σωματική δραστηριότητα, αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, αύξηση στην αρτηριακή πίεση και το βάρος κ.ο.κ.
- πιθανώς ανακριβείς μετρήσεις λόγω τεχνικών σφαλμάτων που δίνουν ψευδείς εικόνες για τις επιδόσεις των ασφαλισμένων σε καθημερινές δραστηριότητες ή ψευδώς θετικές ενδείξεις σχετικά με καταστάσεις υγείας όπως η υπέρταση ή την κολπική μαρμαρυγή
- το υψηλό κόστος των συσκευών που θα μπορούσε να ενισχύσει τις ανισότητες στην υγειονομική περίθαλψη, την πιθανή οικονομική ανταμοιβή καθώς και τα οφέλη για την υγεία
- τη διασάλευση του απορρήτου καθώς «οι ψηφιακές συσκευές υγείας συγκεντρώνουν σημαντικό όγκο προσωπικών δεδομένων που ίσως κινδυνεύουν να διανεμηθούν σε τρίτους», σύμφωνα με τους ερευνητές.