Στην έρευνα συγκρίθηκε ο κορωνοϊός με τις μοναδικές νόσους που κατόρθωσε να εκριζώσει πλήρως ή σχεδόν πλήρως η ανθρωπότητα: την ευλογιά και την πολιομυελίτιδα.
Η πανδημία που έχει προκαλέσει ο νέος κορωνοϊός αναζωπυρώνεται σε όλο τον πλανήτη λόγω του στελέχους Δέλτα και οι εμβολιασμοί επιβραδύνονται. Έτσι όπως διαμορφώνεται η κατάσταση, πόσο πιθανό είναι να εκριζωθεί κάποτε ο επικίνδυνος ιός, όπως έγινε με την ευλογιά και την πολιομυελίτιδα πριν από αυτόν;
Μια πρώτη απάντηση στο ερώτημα δίνει νέα μελέτη, στην οποία χρησιμοποιήθηκαν 17 παράμετροι για να συγκριθεί ο κορωνοϊός με τις δύο άλλες νόσους. Συνοπτικά, λένε, οι ερευνητές, έχουμε κάποιες πιθανότητες. Αρκεί να κάνουμε αυτά που πρέπει.
«Η ανάλυσή μας είναι μία προκαταρκτική προσπάθεια, με αρκετές υποκειμενικές συνιστώσες», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Michael Baker, καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Οτάγκο, στη Νέα Ζηλανδία. «Δείχνει όμως πως μπορεί να εκριζωθεί ο κορωνοϊός. Από τεχνικής πλευράς τουλάχιστον είναι εφικτό».
Το εγχείρημα όμως δεν θα είναι εύκολο, προσθέτει. Προϋποθέτει πολύ υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και άμεση ανταπόκριση σε κάθε νέο στέλεχος που θα αναδύεται.
Η ευλογιά εκριζώθηκε από τον πλανήτη το 1980. Η πολιομυελίτιδα είναι ένα βήμα πριν την εξάλειψη. Τα κρούσματά της έχουν μειωθεί κατά περισσότερο από 99% την τελευταία τριακονταετία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Από 350.000 το 1988, μειώθηκαν σε μόλις 33 το 2018.
Η νέα μελέτη
Οι παράμετροι που ελήφθησαν υπ’ όψιν στη νέα ανάλυση ήταν, μεταξύ άλλων:
- Η διαθεσιμότητα των εμβολίων
- Η διάρκεια της ανοσίας
- Ο αντίκτυπος των μέτρων δημοσίας υγείας
- Η αποτελεσματικότητα των μηνυμάτων για έλεγχο των νέων λοιμώξεων
- Οι ανησυχίες πολιτικών και πολιτών για τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο που έχει ο κορωνοϊός
- Η αποδοχή από τους πολίτες των μέτρων ελέγχου των νέων λοιμώξεων
Κάθε μία από τις 17 παραμέτρους που εξετάστηκαν, βαθμολογήθηκε με μία κλίμακα από 0 έως 3. Οι βαθμολογίες προσετέθησαν και βγήκε ένας μέσος όρος.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι πιθανότητες να εκριζωθεί ο νέος κορωνοϊός είναι περισσότερες απ’ όσες να εκριζωθεί η πολιομυελίτιδα. Είναι όμως λιγότερες από εκείνες για την ευλογιά.
Τα μεγάλα εμπόδια
Γιατί συμβαίνει αυτό; Δύο είναι οι μεγαλύτεροι σκόπελοι που πρέπει να υπερβούμε, γράφουν οι επιστήμονες στην ιατρική επιθεώρηση BMJ Global Health:
- Η χαμηλή αποδοχή των εμβολίων
- Η εμφάνιση νέων στελεχών που είναι πιο μεταδοτικά ή/και θα μειώνουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων
Ωστόσο, «υπάρχουν όρια ακόμα και στην εξέλιξη των ιών», λέει ο Dr. Baker. «Επομένως μπορούμε να αναμένουμε ότι τελικά ο κορωνοϊός θα φτάσει στο μέγιστο σημείο του. Επιπλέον, μπορούμε πάντοτε να αναπτύξουμε νέα εμβόλια».
Σημαντικό εμπόδιο συνιστά επίσης το υψηλό κόστος του εμβολιασμού και της αναβάθμισης των συστημάτων υγείας. Το ίδιο και η ανάγκη παγκόσμιας συνεργασίας, ώστε να γίνει παγκόσμια, ισότιμη διανομή των εμβολίων.
Παρ’ όλα αυτά, έχουμε ελπίδες, τονίζουν οι ερευνητές. Και αυτό διότι οι τρομακτικές συνέπειες της πανδημίας σε υγειονομικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο έχουν δημιουργήσει «πρωτοφανές παγκόσμιο ενδιαφέρον στον έλεγχο των λοιμώξεων». Έχουν επίσης οδηγήσει σε «μαζική επένδυση στον εμβολιασμό εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός».