Πόσους τύπους έχουν εντοπίσει οι ερευνητές και σε πόσες ομάδες χωρίζονται.
Με εκατοντάδες εκατομμύρια κρούσματα – νοσήσεις και περίπου 200.000 θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο, οι νοροϊοί δεν είναι μόνο |”ενοχλητικοί” παράγοντες που προκαλούν διάρροια, αλλά και πραγματικός κίνδυνος, ειδικά για τα μωρά και τους ηλικιωμένους.
Σύμφωνα με το αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “JAMA”, η έρευνα για την ανάπτυξη εμβολίων προστασίας βρίσκεται σε σχετικά προχωρημένο στάδιο. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές ποιο από τα σχέδια θα επικρατήσει.
Ο ιός Norwalk (νοροϊός) “δρα” κυριολεκτικά σε παγκόσμια κλίμακα. “Οι επιδημίες νοροϊού προκαλούν ανησυχία σε κρουαζιερόπλοια σε όλο τον κόσμο”, έγραψε πρόσφατα το γερμανικό Κέντρο Ιατρικής Ταξιδιωτών (CRM).
“Μέχρι τις αρχές Μαΐου είχαν ήδη καταγραφεί 14 κρούσματα της εξαιρετικά μεταδοτικής γαστρεντερικής νόσου σε κρουαζιερόπλοια – σχεδόν όσα και σε ολόκληρο το προηγούμενο έτος”, διαπίστωσαν οι ειδικοί.
“Όσοι ταξιδεύουν με κρουαζιερόπλοιο πρέπει να γνωρίζουν ότι οι νοροϊοί βρίσκουν ιδανικές συνθήκες για γρήγορη εξάπλωση στις συνθήκες που επικρατούν στο πλοίο, όπως και σε κάθε χώρο όπου συγκεντρώνονται πολλά άτομα σε περιορισμένο χώρο”, τόνισε ο Tomas Jelinek, επιστημονικός διευθυντής του CRM.
Ωστόσο, το ζήτημα δεν αφορά μόνο τον εν λόγω πολυτελή τουρισμό. “Ο νοροϊός ευθύνεται για σχεδόν το 20% των περιπτώσεων διάρροιας παγκοσμίως και προκαλεί περίπου 200.000 θανάτους ετησίως. Στις ομάδες πληθυσμού που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο περιλαμβάνονται τα παιδιά κάτω των πέντε ετών, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι θάνατοι από νοροϊούς είναι συχνές σε παιδιά, που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου αριθμού θανάτων από νοροϊούς”, έγραψε πρόσφατα η Kate Schweitzer στο έγκριτο περιοδικό της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας (JAMA).
Φυσικά, τα μέτρα υγιεινής για την πρόληψη των λοιμώξεων, το καθαρό νερό και οι άρτιες εγκαταστάσεις υγιεινής βελτιώνουν την κατάσταση. Ωστόσο, η ετήσια ζημιά από νοροϊό εξακολουθεί να εκτιμάται σε περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια (51,70 δισεκατομμύρια ευρώ).
“Για τους λόγους αυτούς, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έθεσε ως προτεραιότητα το 2016 την ανάπτυξη ενός εμβολίου. Ωστόσο, από τότε, οι παρασκευαστές εμβολίων συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα στην ανάπτυξη μιας ασφαλούς και αποτελεσματικής επιλογής.
Επί του παρόντος, ορισμένα υποψήφια εμβόλια βρίσκονται σε διάφορα στάδια κλινικών δοκιμών, μεταξύ των οποίων ένα που θα διατίθεται σε μορφή δισκίου για από του στόματος λήψη – μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση για έναν ιό με τόσο καταστροφικές επιπτώσεις στις φτωχότερες χώρες”, έγραψε η Kate Schweitzer.
Οι εξελίξεις δεν αφορούν πρωτίστως τα εμβόλια για ταξιδιώτες. “Κανείς δεν αναπτύσσει εμβόλιο κατά του νοροϊού για να αποφύγει την περιστασιακή εκδήλωση της νόσου σε κρουαζιερόπλοιο”, δήλωσε ο Buddy Creech, επικεφαλής της έρευνας εμβολίων στο Vanderbilt University Medical Center στο Νάσβιλ του Τενεσί.
“Το κάνουμε για να προστατεύσουμε τους πιο ευάλωτους ανθρώπους στον κόσμο από δυνητικά καταστροφικές ασθένειες.
Αυτό που καθιστά τόσο δύσκολη τη δημιουργία προστατευτικών στρατηγικών εμβολιασμού είναι ο τρόπος μετάδοσης και τα εγγενή χαρακτηριστικά των ιών, που ορισμένοι ειδικοί αποκαλούν χαλαρά “Ferrari των ιών”.
Ο William Schaffner, καθηγητής προληπτικής ιατρικής στο Vanderbilt Medical Center, δήλωσε: “Δεν είναι μόνο το άγγιγμα μολυσμένων επιφανειών. Οι νοροιοί μπορούν επίσης να μεταδοθούν μέσω του αέρα. Μπορείτε να εισπνεύσετε τον ιό – και μόνο ένα “ίχνος” του αρκεί για να προκληθεί λοίμωξη”.
Όχι μόνο αυτό, αλλά οι άνθρωποι που έχουν αναρρώσει από τη λοίμωξη μπορούν να συνεχίσουν να εκκρίνουν και να μεταδίδουν τον ιό για εβδομάδες.
Σε αυτό προστίθεται ο μεγάλος αριθμός διαφορετικών στελεχών του ιού και οι συνεχείς μεταλλάξεις τους.
Με βάση τις γενετικές διαφορές, οι ερευνητές έχουν πλέον εντοπίσει σχεδόν 50 διαφορετικούς τύπους νοροϊού, οι οποίοι χωρίζονται σε δέκα ομάδες. Πέντε από αυτές τις ομάδες είναι γνωστές για τη μόλυνση των ανθρώπων, με τους γονότυπους I (GI) και GII να είναι οι πιο συνηθισμένοι.
Παρόμοια με τον ιό της γρίπης, τα κυρίαρχοι στελέχη του νοροϊού μεταλλάσσονται και έτσι αποφεύγουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Υπάρχουν διάφορες τεχνολογίες που αναμένεται να οδηγήσουν στη δημιουργία εμβολίων κατά του νοροϊού στο μέλλον: Ένα από τα πιο προηγμένα υποψήφια εμβόλια περιέχει σωματίδια παρόμοια με ιούς (VLPs), κενές δομές που μιμούνται το μέγεθος και το σχήμα του παθογόνου και στα οποία έχουν εισαχθεί στην επιφάνειά τους αντιγόνα του παθογόνου, αλλά δεν περιέχουν το γενετικό του υλικό.
Αυτή η στρατηγική έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε όλο τον κόσμο με τα εμβόλια κατά του HPV και της ηπατίτιδας Β για την πρόληψη του καρκίνου.
Οι παρασκευαστές έχουν πλέον δημοσιεύσει θετικά δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ανοσογονικότητα ενός τέτοιου εμβολίου σε ενήλικες εθελοντές. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα σε βρέφη δεν ήταν επαρκής.
Πηγές:
Jama, www.iatronet.gr
