Μία νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Nottingham διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος αιμορραγίας του στομάχου από τη μακροπρόθεσμη θεραπεία με ασπιρίνη μπορεί να περιοριστεί με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Όπως υποστηρίζει η ομάδα της μελέτης, μέσω της προσέγγισης αυτής μπορούμε να βελτιώσουμε την ασφάλεια της ασπιρίνης όταν η τελευταία χορηγείται για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου, του εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς και ορισμένων μορφών καρκίνου.
Τα αποτελέσματα της μελέτης HEAT (Helicobacter pylori Eradication Aspirin Trial), όπως ονομάζεται η παραπάνω μελέτη, δημοσιεύτηκαν πριν από λίγες ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet.
Η χορήγηση ασπιρίνης μακροπρόθεσμα αποτελεί ένα συχνό μέτρο πρόληψης στους ασθενείς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η θεραπεία αυτή μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές όπως για παράδειγμα αιμορραγία από το στόμαχο.
Η ασπιρίνη έχει αντιπηκτική δράση, επομένως συχνά μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία από τα στομαχικά έλκη. Τα τελευταία αποδίδονται συνήθως σε ένα συγκεκριμένο είδος βακτηρίου που λέγεται Helicobacter pylori.
Η επιστημονική ομάδα της παρούσας μελέτης θέλησε να εξετάσει αν η χορήγηση αντιβιοτικών με σκοπό την εκρίζωση των παραπάνω βακτηρίων, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αιμορραγίας στους ασθενείς που λαμβάνουν ασπιρίνη.
Προκειμένου να απαντήσουν στο παραπάνω ερώτημα ξεκίνησαν τη μελέτη HEAT στην οποία συμμετείχαν 1.208 ιατρεία της Μεγάλης Βρετανίας. Για τις αναλύσεις τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ιατρικά αρχεία ασθενών.
Η ομάδα επικοινώνησε με 188.875 εθελοντές που έπαιρναν ασπιρίνη καθημερινά, εκ των οποίων οι 30.166 δέχτηκαν να λάβουν μέρος στη μελέτη. Οι ασθενείς που είχαν θετικές εξετάσεις για το H. pylori χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες εκ των οποίων η μία έλαβε αντιβιοτικά και η άλλη placebo. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν στη συνέχεια την πορεία των εθελοντών για 7 χρόνια.
Τα πρώτα 2.5 χρόνια, οι εθελοντές που πήραν αντιβιοτικά είχαν μειωμένο κίνδυνο να νοσηλευτούν για αιμορραγία του στομάχου σε σχέση με αυτούς που είχαν πάρει placebo. Μάλιστα, η πρώτη νοσηλεία στην ομάδα του placebo παρατηρήθηκε εντός 6 ημερών, ενώ στην ομάδα που πήρε αντιβιοτικά η πρώτη νοσηλεία για τον ίδιο λόγο ήταν 525 ημέρες αργότερα.
Μία άλλη παρατήρηση ήταν ότι η προστασία που προσέφερε ο κύκλος της αντιβιοτικής θεραπείας έφθινε σταδιακά. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα ποσοστά νοσηλειών για αιμορραγία του στομάχου ήταν σχετικά χαμηλά στο δείγμα που εξετάστηκε.
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα, οι ασθενείς που παίρνουν ασπιρίνη εδώ και αρκετό καιρό δεν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας. Ο κίνδυνο είναι υψηλότερος σε αυτούς που ξεκινούν τώρα τη λήψη ασπιρίνης και επομένως μόνο σε αυτούς θα πρέπει ίσως να εξεταστεί η χορήγηση αντιβιοτικών.
«Σήμερα είναι γνωστό πλέον ότι η ασπιρίνη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Υπάρχουν επίσης δεδομένα που δείχνουν ότι μπορεί να αποτρέψει και την εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου. Η μελέτη HEAT είναι η μεγαλύτερη του είδους της και διαπίστωσε ότι η χορήγηση αντιβιοτικών για μία εβδομάδα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αιμορραγίας στους ασθενείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Τα αποτελέσματα της μελέτης μας είναι ιδιαίτερα σημαντικά τόσο για τους γιατρούς όσο και για τους ασθενείς», καταλήγει η μελέτη.
Επιμέλεια: Αντώνιος Δημητρακόπουλος MD, PhD, Ειδικός Παθολόγος Διευθυντής Γ’ Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν HC, ΕΔΙΠ Παθολογίας-Ανοσολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ