Οι μικροσκοπικές χάντρες φυτικής προέλευσης σχηματίζονται μέσω μιας σειράς χημικών δεσμών μεταξύ πολυφαινολών του πράσινου τσαγιού και της βιταμίνης Ε.
Οι παρεμβάσεις απώλειας βάρους, συμπεριλαμβανομένης της χειρουργικής επέμβασης γαστρικής παράκαμψης και των φαρμάκων που εμποδίζουν την απορρόφηση του λίπους από τη διατροφή, μπορεί να είναι επεμβατικές ή να έχουν αρνητικές παρενέργειες.
Τώρα, ερευνητές έχουν αναπτύξει βρώσιμα μικροσφαιρίδια από πολυφαινόλες πράσινου τσαγιού, βιταμίνη Ε και φύκια, τα οποία, όταν καταναλώνονται, συνδέονται με τα λίπη στο γαστρεντερικό σωλήνα.
Προκαταρκτικά αποτελέσματα από δοκιμές σε αρουραίους που τρέφονταν με δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά δείχνουν ότι αυτή η προσέγγιση στην απώλεια βάρους μπορεί να είναι ασφαλέστερη και πιο προσιτή από τη χειρουργική επέμβαση ή τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Η Yue Wu, μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Sichuan, παρουσίασε τα αποτελέσματα της ομάδας της στο Φθινοπωρινό Ψηφιακό Συνέδριο ACS 2025. Η εργασία δημοσιεύεται επίσης στο περιοδικό Cell Biomaterials.
“Η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ανθρώπους να αποτρέψουν μακροχρόνια προβλήματα υγείας όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις”, λέει η Wu. “Τα μικροσφαιρίδιά μας λειτουργούν απευθείας στο έντερο για να εμποδίσουν την απορρόφηση λίπους με μη επεμβατικό και ήπιο τρόπο”.
Η αύξηση βάρους προκαλείται από γενετικούς παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης μιας διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Ως διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ορίζεται από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ ως μια διατροφή στην οποία το 35% ή περισσότερο των ημερήσιων θερμίδων ενός ατόμου προέρχεται από λίπος, σε αντίθεση με πρωτεΐνες ή υδατάνθρακες.
Ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα, όπως η ορλιστάτη, αναστέλλουν ορισμένα γαστρικά ένζυμα από τη διάσπαση των διαιτητικών λιπών, με αποτέλεσμα την απορρόφηση λιγότερου λίπους από τον οργανισμό. Η ορλιστάτη είναι ένα φάρμακο εγκεκριμένο από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και είναι αποτελεσματικό για την απώλεια βάρους. Ωστόσο, σε ορισμένα άτομα προκαλεί σοβαρές παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της ηπατικής και νεφρικής βλάβης.
Η Wu και οι συνάδελφοί της ήθελαν να στοχεύσουν στη διαδικασία απορρόφησης λίπους με την παρέμβασή τους για απώλεια βάρους, αλλά να το κάνουν χωρίς αρνητικές παρενέργειες. “Θέλουμε να αναπτύξουμε κάτι που να λειτουργεί με τον τρόπο που οι άνθρωποι θα τρώνε και θα ζουν κανονικά”, λέει η Wu.
Για να ξεκινήσει, η ομάδα δημιούργησε μικροσκοπικές χάντρες φυτικής προέλευσης που σχηματίζονται μέσω μιας σειράς χημικών δεσμών μεταξύ των πολυφαινολών του πράσινου τσαγιού και της βιταμίνης Ε.
Αυτές οι δομές μπορούν να σχηματίσουν χημικά δεσμά με τα σταγονίδια λίπους και να χρησιμεύσουν ως ο πυρήνας δέσμευσης λίπους των μικροσφαιριδίων. Στη συνέχεια, οι ερευνητές επικάλυψαν τις σφαίρες με ένα φυσικό πολυμερές που προέρχεται από φύκια για να τις προστατεύσουν από το όξινο περιβάλλον του στομάχου.
Μόλις καταποθεί, η προστατευτική πολυμερική επικάλυψη διαστέλλεται σε απόκριση στο όξινο pH και οι πολυφαινόλες του πράσινου τσαγιού και οι ενώσεις της βιταμίνης Ε συνδέονται και παγιδεύουν τα μερικώς χωνεμένα λίπη στο έντερο.
Τα μικροσφαιρίδια είναι σχεδόν άγευστα και οι ερευνητές προβλέπουν ότι μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στη διατροφή των ανθρώπων. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να μετατραπούν σε μικρές μπάλες μεγέθους ταπιόκας ή μπόμπα και να προστεθούν σε επιδόρπια και τσάγια με φούσκες.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα μικροσφαιρίδια ως θεραπεία απώλειας βάρους σε αρουραίους. Χώρισαν τα ζώα σε τρεις ομάδες (οκτώ αρουραίοι ανά ομάδα): εκείνα που τράφηκαν με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά (60% λιπαρά) είτε με είτε χωρίς μικροσφαιρίδια και εκείνα που τράφηκαν με κανονική διατροφή (10% λιπαρά) για 30 ημέρες. Οι αρουραίοι που τράφηκαν με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και μικροσφαιρίδια:
Έχασαν το 17% του συνολικού σωματικού τους βάρους, ενώ οι αρουραίοι στις άλλες ομάδες δεν έχασαν βάρος.
Είχαν μειωμένο λιπώδη ιστό και λιγότερη ηπατική βλάβη σε σύγκριση με αρουραίους που τράφηκαν με δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και κανονικές χωρίς μικροσφαιρίδια.
Απέκκριναν περισσότερο λίπος στα κόπρανά τους σε σύγκριση με τους αρουραίους στους οποίους δεν χορηγήθηκαν μικροσφαιρίδια. Το επιπλέον λίπος στα κόπρανα των αρουραίων δεν είχε εμφανείς αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ζώων.
Επιπλέον, οι οκτώ αρουραίοι σε δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά που κατανάλωναν μικροσφαιρίδια εμφάνισαν παρόμοια απέκκριση εντερικού λίπους, αλλά χωρίς τις γαστρεντερικές παρενέργειες που παρατήρησαν οι ερευνητές σε μια τέταρτη ομάδα αρουραίων που έλαβαν ορλιστάτη.
Η Wu και η ομάδα της έχουν ξεκινήσει να συνεργάζονται με μια εταιρεία βιοτεχνολογίας για την παρασκευή σφαιριδίων φυτικής προέλευσης. “Όλα τα συστατικά είναι κατάλληλα για τρόφιμα και έχουν εγκριθεί από τον FDA, και η παραγωγή τους μπορεί εύκολα να κλιμακωθεί”, λέει ο Γιουνξιάνγκ Χε, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Σιτσουάν και συν-συγγραφέας της παρουσίασης της Wu.
Έχουν επίσης ξεκινήσει μια κλινική δοκιμή σε ανθρώπους σε συνεργασία με το νοσοκομείο Δυτικής Κίνας του Πανεπιστημίου Σιτσουάν. “Αυτό αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κλινική μετάφραση των μικροσφαιριδίων μας με βάση τις πολυφαινόλες, μετά τα θεμελιώδη αποτελέσματά μας”, λέει η Wu.
“Έχουμε επίσημα εγγράψει 26 συμμετέχοντες στη δοκιμή που ξεκίνησε η ερευνήτριά μας και αναμένουμε ότι τα προκαταρκτικά δεδομένα ενδέχεται να είναι διαθέσιμα εντός του επόμενου έτους”.
Πηγές:
Medical Express, https://www.iatronet.gr/article/134645/mikrosfairidia-pagideyoyn-lipos-prokalesan-apoleia-varoys-horis-farmaka-se-aroyraioys
