Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια διατηρημένου ή ήπια επηρεασμένου κλάσματος εξώθησης παρότι αντιπροσωπεύουν τον μεγαλύτερο πληθυσμό ασθενών καρδιακής ανεπάρκειας, δεν έχουν φανεί να ωφελούνται ιδιαίτερα από τις υπάρχουσες θεραπείες. Η μελέτη DELIVER αποτελεί μια διπλή τυφλή διεθνή μελέτη που συμπεριέλαβε πληθυσμό 6263 ασθενών ηλικίας >40 των με συμπωματική καρδιακή ανεπάρκεια με κλάσμα εξώθησης αριστερής κοιλίας >40% που είτε ήταν εξωτερικοί ασθενείς, είτε είχαν πρόσφατη νοσηλεία , είτε είχαν βελτιώσει το κλάσμα εξώθησης τους από <40%. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν στην προσθήκη dapagliflozin 10mg ή εικονικού φαρμάκου στην συνήθη φαρμακευτική αγωγή τους. Το καταληκτικό σημείο ήταν ο συνδυασμός καρδιαγγειακού θανάτου ή επιδείνωσης καρδιακής ανεπάρκειας (νοσηλεία ή επείγουσα επίσκεψη ). Η μέση ηλικία ήταν τα 72 έτη με 44% του πληθυσμού να είναι γυναίκες. Η μέση τιμή του κλάσματος εξώθησης ήταν 54% ενώ 18% των ασθενών είχαν βελτιώσει το κλάσμα του από τιμή <40%. Η φαρμακευτική τους αγωγή περιελάβανε αναστολέα μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης ή ARNI σε ποσοστό 77%, β αποκλειστή σε ποσοστό 83% και αναστολέα των αλατοκορτικοειδών σε ποσοστό 43%. Κατά την μέση κλινική παρακολούθηση των 2,3 ετών η εμφάνιση καρδιακού θανάτου ή επιδείνωσης καρδιακής ανεπάρκειας ήταν μειωμένη στην ομάδα της dapagliflozin (16,4%) σε σχέση με την ομάδα της εικονικής θεραπείας (19,5%). Η λήψη της dapagliflozin επίσης μείωσε τα επιμέρους συνιστώσες του πρωτογενούς καταληκτικού σημείου δηλαδή την επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας κατά 21% αλλά με οριακά μη στατιστικά σημαντικά μείωση του καρδιαγγειακού θανάτου. Στα δευτερογενή καταληκτικά σημεία, παρατηρήθηκε μείωση στην καρδιαγγειακή θνητότητα και στις ολικές νοσηλείες κατά 23% καθώς και μείωση των συμπτωμάτων καρδιακής ανεπάρκειας όπως αυτά καταγράφηκαν με την χρήση του ερωτηματολογίου Kansas City Cardiomyopathy. Ο ερευνητές τόνισαν ότι η μείωση του πρωτογενούς καταληκτικού σημείου επιτεύχθηκε κατά 18% με την χρήση της dapagliflozin και σε όλο το εύρος του διατηρημένου κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας ακόμα και σε τιμές άνω του 60%.
Σε μια συνδυαστική ανάλυση των δυο μελετών DELIVER και DAPAHF σε πληθυσμό 1007 ασθενών με μέση παρακολούθηση 1,8 έτη, παρατηρήθηκε ότι η dapagliflozin μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου κατά 14%, την ολικής θνητότητας κατά 10%, τις νοσηλείες κατά 30% και τα συνολικά καρδιαγγειακά συμβάντα κατά 10%, σε όλο το εύρος του κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας
Σε μια προσπάθεια αποτίμησης της συνολικής δράσης της κατηγορίας των SGLT2i παρουσιάστηκε μια μεταναλυση των δυο μελετών DELIVER και EMPEROR PRESERVED. Στον πληθυσμό των 12251 ασθενών η χρήση των SGLT2i φαίνεται ότι μειώνει το πρωτογενές καταληκτικό σημείο του καρδιαγγειακού θανάτου ή της πρώτης νοσηλείας κατά 20% , μειώνονται οι ολικές νοσηλείες για καρδιακή ανεπάρκεια κατά 27%, οι επείγουσες επισκέψεις κατά 35% ,οι συνολικές νοσηλείες κατά 7% αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει σημαντική επίδραση στην ολική θνητότητα. ΟΙ ερευνητές καταλήγουν ότι η συγκεκριμένη μετανάλυση αναδεικνύει την σημαντική θεραπευτική δράση της κατηγορίας αυτής των φαρμάκων και υποστηρίζει την θέση τους ως μια από τις βασικές θεραπείες για τους ασθενείς με διατηρημένο ή ήπια επηρεασμένο κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας.
Επιμέλεια: Χριστίνα Χρυσοχόου, Διευθύντρια ΕΣΥ Α’ Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών,MD, PhD, Καρδιολόγος, Υπεύθυνη ιατρείου Καρδιακής Ανεπάρκειας Α΄ Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος Συγγραφικής Ομάδας Θεμάτων εξετάσεων Ευρωπαϊκού Διπλώματος Καρδιολογίας, Μέλος επιτροπής Ευρωπαϊκού Διπλώματος Καρδιολογίας