Το πρόβλημα έγκειται σε μία από τις δύο δραστικές ουσίες του Paxlovid, το ritonavir. Αυτό αλληλεπιδρά με δύο στα τρία φάρμακα που διατίθενται στην φαρμακευτική αγορά, επιβραδύνοντας τον μεταβολισμό τους.
Το αντιιικό χάπι της Pfizer έχει αλλάξει τα δεδομένα της πανδημίας, καθώς προφυλάσσει σε σημαντικό βαθμό τις πιο ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού από τη σοβαρή μορφή της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός. Δυστυχώς, όμως, ενέχει κίνδυνο αλληλεπίδρασης με τα φάρμακα που χορηγούνται για την καρδιά, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Σε άρθρο τους που δημοσιεύεται στην Επιθεώρηση του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας (JACC), οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το χάπι Paxlovid μπορεί να αλληλεπιδράσει με φάρμακα τα οποία:
- Μειώνουν τη χοληστερόλη
- Προλαμβάνουν τις θρομβώσεις
- Καταπολεμούν τις καρδιακές αρρυθμίες
Μερικοί καρδιοπαθείς πρέπει είτε να αποφύγουν το Paxlovid, είτε να μειώσουν τα φάρμακα για την καρδιά τους όσο καιρό υποβάλλονται στην αντιϊική θεραπεία, υποστηρίζουν οι επιστήμονες. Πρέπει, όμως, οπωσδήποτε να έχουν τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού τους γι’ αυτό.
Η όλη κατάσταση αποτελεί δίκοπο μαχαίρι. Αφ’ ενός, το αντιϊικό φάρμακο μειώνει κατά 89% τον κίνδυνο σοβαρής COVID-19 στους υψηλού κινδύνου ασθενείς, λένε. Αφ’ ετέρου πολλοί από αυτούς είναι καρδιοπαθείς και χρειάζονται τα φάρμακα για την καρδιά τους.
«Οι γιατροί δεν πρέπει να νομίζουν ότι τους αποτρέπουμε από τη συνταγογράφηση του αντιϊικού φαρμάκου», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Sarju Ganatra, διευθυντής του Προγράμματος Καρδιο-Ογκολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Lahey της Μασαχουσέτης. «Το φάρμακο αυτό μπορεί να αποδειχθεί σωτήριο για τους καρδιοπαθείς που αρρωσταίνει ο κορωνοϊός. Γιατροί και ασθενείς, όμως, πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει κίνδυνος αλληλεπίδρασης».
Η αιτία
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες στο άρθρο τους, το πρόβλημα έγκειται σε μία από τις δύο δραστικές ουσίες του Paxlovid. Το φάρμακο είναι συνδυασμός της νιρματρελβίρης (nirmatrelvir) και της ριτοναβίρης (ritonavir). Η κύρια αιτία ανησυχίας είναι το ritonavir.
Η ουσία αυτή χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες για την καταπολέμηση της HIV/AIDS λοίμωξης, διότι διεγείρει τη δράση των αντιϊικών φαρμάκων. Δυστυχώς όμως ενισχύει τις επιδράσεις και πολλών άλλων φαρμάκων. Στην πραγματικότητα, επηρεάζει τα δύο στα τρία απ’ όσα κυκλοφορούν, διότι επιβραδύνει τον μεταβολισμό και την αποβολή τους από τον οργανισμό.
«Το ritonavir αλληλεπιδρά με πάρα πολλά φάρμακα. Γι’ αυτό τον λόγο το νέο άρθρο είναι εξαιρετικά σημαντικό», δήλωσε ο φαρμακολόγος Dr. Robert Page, μέλος του Συμβουλίου Κλινικής Καρδιολογίας στην Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA).
Οι πιθανές επιπτώσεις
Έτσι λοιπόν, το ritonavir μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση στον οργανισμό των στατινών. Οι στατίνες χορηγούνται στους ασθενείς με πρόβλημα στην καρδιά για μείωση της χοληστερόλης. Η συσσώρευσή τους μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική δυσλειτουργία και μυϊκή εκφύλιση, λέει ο Dr. Page.
Το αντιϊικό μπορεί να αλληλεπιδράσει και με ορισμένα αντιαρρυθμικά φάρμακα, αυξάνοντας τον κίνδυνο θανατηφόρου καρδιακής αρρυθμίας.
Μία άλλη ανησυχία είναι ότι μπορεί να επηρεάσει τα αντιαιμοπεταλιακά/αντιθρομβωτικά φάρμακα, εξήγησε ο φαρμακοποιός Dr. Craig Beavers, επικεφαλής του Συμβουλίου Καρδιαγγειακής Φροντίδας στο Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας.
«Η διέγερση από το ritonavir μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας με το αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο ticagrelor και με το αντιθρομβωτικό βαρφαρίνη», εξήγησε. «Αντιθέτως, μαζί με το αντιαιμοπεταλιακό κλοπιδογρέλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης λόγω της αλληλεπίδρασής τους».
Οι γιατροί ακόμα προσπαθούν να βρουν τρόπους να διαχειριστούν αυτές τις αλληλεπιδράσεις. Έως τότε, «αν ένας ασθενής που παίρνει αντιθρομβωτικά φάρμακα, είτε πρέπει να αποφύγει το αντιϊικό για τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός, είτε να το λάβει υπό στενή ιατρική παρακολούθηση», τόνισε ο Dr. Beavers.
Ο ρόλος της διάρκειας
Οι γιατροί δεν είναι ακόμα σίγουροι σε το πόσο καιρό μετά την έναρξη της αντιϊικής θεραπείας μπορεί να υπάρξει αλληλεπίδραση με τα φάρμακα για την καρδιά. Και αυτό διότι η κύρια πηγή πληροφόρησής τους για τις αλληλεπιδράσεις του ritonavir είναι η χρήση του στην HIV/AIDS λοίμωξη.
Στην περίπτωση αυτή, όμως, η λήψη του φαρμάκου είναι μακροχρόνια, ενώ για προστασία από την σοβαρή COVID λαμβάνεται επί 5 ημέρες. «Δεν γνωρίζουμε ακόμα την απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Δεν έχουμε ακόμα επαρκή δεδομένα», τόνισε ο Dr. Beavers.
Και πρόσθεσε πως στην παρούσα φάση, πρέπει να λαμβάνεται εξατομικευμένα η απόφαση για το αν θα ληφθεί το αντιϊικό για τον κορωνοϊό ή θα μειωθούν τα φάρμακα για την καρδιά.
«Ο γιατρός είναι εκείνος που θα το κρίνει. Σε μερικούς καρδιοπαθείς είναι ασφαλές να μειωθούν τα φάρμακα για την καρδιά και σε άλλους όχι», τόνισε ο Dr. Matthey Tomey, διευθυντής της Καρδιολογικής Εντατικής Μονάδας στο Νοσοκομείο Mount Sinai Morningside στη Νέα Υόρκη. «Το βέβαιο είναι πως πριν πάρει αντιϊικό φάρμακο για τον κορωνοϊό ένας καρδιοπαθής, πρέπει να συμβουλευθεί τον καρδιολόγο του».