Ο Covid-19 άλλαξε καταλυτικά τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει τη δημόσια υγεία, αλλά και τις πιθανές μελλοντικές προκλήσεις στον τομέα αυτό. Το νέο αυτοτελές χρηματοδοτικό πρόγραμμα που ήδη παρουσιάστηκε, δεν αντιμετωπίζει μόνο τις άμεσες ανάγκες, αλλά ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο συνολικά για τον τομέα της υγείας σε όλη την Ευρώπη.
Γράφει η Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
H πανδημία κατέστησε σαφές ότι η υγεία των πολιτών μας αποτελεί, περισσότερο από ποτέ, κορυφαία πολιτική προτεραιότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει και πορευόμαστε πια με ό,τι αυτή η παγκόσμια κρίση μάς έχει διδάξει, αλλάζοντας πλεύση σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την υγεία.
Γι’ αυτό και ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουμε παρουσιάσει ένα νέο στρατηγικό όραμα, που θα αντιμετωπίσει τόσο τη σημερινή κατάσταση όσο και μελλοντικές προκλήσεις στον τομέα της υγείας. Πρόκειται για το νέο, αυτόνομο Πρόγραμμα EU4Health, το οποίο ήταν το αποτέλεσμα των εκκλήσεων των πολιτών μας, οι οποίες στη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν ηχηρές και σαφείς ότι χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Η πρότασή μας για το αυτοτελές χρηματοδοτικό πρόγραμμα EU4Health ύψους 9,4 δισ. ευρώ αποτελεί την απάντηση μας. Πρόκειται ουσιαστικά για μια αύξηση του προϋπολογισμού της υγείας σε επίπεδο Ε.Ε., σε ποσοστό άνω του 2.000% σε σύγκριση με τους υφιστάμενους πόρους.
Ο σχεδιασμός
Ο πρώτος μας στόχος του προγράμματος είναι να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι, ώστε να αντιδράσουμε και να προστατεύσουμε τους πολίτες μας αν αντιμετωπίσουμε παρόμοια κρίση στη δημόσια υγεία στο μέλλον. Θα επιδιώξουμε να εξασφαλίσουμε και να έχουμε στη διάθεσή μας ανά πάσα στιγμή τον αναγκαίο εξοπλισμό προστασίας, φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Το EU4Health θα προβλέπει επίσης ένα εφεδρικό προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης -συμπεριλαμβανομένων και ιπτάμενων γιατρών- το οποίο να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιόδους κρίσης και να παρέχει τεχνογνωσία και να είναι διαθέσιμο όπου είναι πιο αναγκαίο.
Mέσω του EU4Health, θα ενισχύσουμε επίσης τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και θα δώσουμε ισχυρότερο ρόλο στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων ECDC, του οποίου ο ρόλος ήταν ιδιαίτερα σημαντικός στη διάρκεια της πανδημίας, αφού μας παρείχε τις απαραίτητες κατευθυντήριες γραμμές για τα μέτρα που τα κράτη λάμβαναν.
Όμως, το EU4Health δεν αφορά μόνο τη διαχείριση της κρίσης, αλλά κάτι πολύ ευρύτερο. Αφορά την ενίσχυση των εθνικών συστημάτων υγείας, την υποστήριξη των προσπαθειών των κρατών-μελών να τα καταστήσουν πιο ανθεκτικά και πιο αποτελεσματικά, καθώς και τη δυνατότητά τους να προσφέρουν καλύτερη φροντίδα στους ασθενείς σε ολόκληρη την Ε.Ε. Μέσω αυτού θα μπορέσουμε να επιφέρουμε πραγματικές αλλαγές στο έργο μας σε σχέση με τις άλλες προτεραιότητες στον τομέα της υγείας, και ειδικότερα την καταπολέμηση του καρκίνου, τη μείωση του αριθμού των λοιμώξεων που είναι ανθεκτικές στα αντιμικροβιακά τις ψυχικές νόσους, τη βελτίωση του εμβολιασμού.
Θα μας δώσει τη δυνατότητα να αναβαθμίσουμε σημαντικά υφιστάμενα εργαλεία, όπως τα ευρωπαϊκά δίκτυα αναφοράς, που αποτελούν πλέον πραγματικότητα στον τομέα των σπάνιων νόσων και τα οποία θα χρησιμοποιηθούν επίσης για τη βελτίωση της διάγνωσης και της θεραπείας άλλων ασθενειών. Θα αντιμετωπίσει παράλληλα τις ανισότητες μεταξύ ομάδων πληθυσμού, χωρών και περιφερειών όσον αφορά την κατάσταση της υγείας.
Θα αντιμετωπίσει τα εμπόδια που παρακωλύουν την ευρεία υιοθέτηση και τη βέλτιστη χρήση των ψηφιακών καινοτομιών, καθώς και την ανάπτυξη τους.
Aλληλοβοήθεια και στήριξη
Σε όλο αυτό το διάστημα της πανδημίας, ζήσαμε μια τραγωδία στην καρδιά της Ευρώπης, η οποία μας ήταν μέχρι τώρα σχεδόν αδιανόητη.
Από τη μια μέρα στην άλλη άλλαξε ο τρόπος ζωής μας. Οι δρόμοι άδειασαν και οι πόρτες μας έκλεισαν. Η οδύνη για τα θύματα είναι εδώ. Κι η σκέψη μας βρίσκεται σε όσους παλεύουν ακόμη για τη ζωή τους. Θα πρέπει να φροντίσουμε ο ένας τον άλλο, να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο να το ξεπεράσουμε. Γιατί αν υπάρχει κάτι μεταδοτικότερο απ’ αυτόν τον ιό στην Ευρώπη, είναι η αγάπη και η συμπόνια, η αλληλοβοήθεια και η στήριξη.
Το EU4Health είναι το νέο κεφάλαιο για την πολιτική της Ευρώπης στον τομέα της υγείας και ο τρόπος με τον οποίο η αλληλεγγύη θα γίνει πράξη σε κάθε κράτος μέλος της Ένωσης.