Τα πλεονεκτήματα και οι προκλήσεις των τεχνολογιών που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, στο επίκεντρο συνεδρίου. Μιλάει στο iatronet.gr ο παθολόγος – διαβητολόγος δρ Δ. Σκούτας.
Σύγχρονες τεχνολογικές λύσεις, που βρίσκονται στη διάθεση των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, παρέχουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα συνεχούς παρακολούθησης και διαχείρισης, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους. Οι σύγχρονες αντλίες ινσουλίνης που μιμούνται το φυσιολογικό πάγκρεας, τα υβριδικά συστήματα και οι αισθητήρες παρακολούθησης της γλυκόζης δίνουν τη δυνατότητα στους ασθενείς, από κοινού με τους θεραπευτές τους, να παρακολουθούν αποτελεσματικά τα επίπεδα γλυκόζης και να παρεμβαίνουν ρυθμιστικά όταν χρειάζεται για το καλύτερο αποτέλεσμα.
Παρόλα αυτά, μόνο ένα ποσοστό 10% ως 15% από το σύνολο των σχεδόν 50.000 ατόμων στην Ελλάδα με ΣΔ τύπου 1 χρησιμοποιούν σήμερα αντλίες ινσουλίνης.
- Μιλώντας , ο ειδικός παθολόγος – διαβητολόγος, διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του ΔΠΘ και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εκπαίδευσης και Μελέτης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη, κ. Δημήτριος Σκούτας (φωτογραφία) εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η πλειονότητα των ασθενών προτιμά την ρύθμιση με καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης. Ο ίδιος αναφέρεται στην ανάγκη καλύτερης ενημέρωσης και εκπαίδευσης της ομάδας των επαγγελματιών υγείας (γιατρού, νοσηλευτή, διατροφολόγου) που εμπλέκονται στην διαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη. Αυτός είναι και ο στόχος του διήμερου επιστημονικού συνεδρίου που διοργανώνει η Εταιρεία, στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Διακεκριμένοι επιστήμονες από τον ελλαδικό και διεθνή χώρο θα αποτυπώσουν τα τελευταία δεδομένα και θα μεταλαμπαδεύσουν την εμπειρία τους για την ορθή χρήση της τεχνολογίας μέσω εισηγήσεων, κλινικών περιστατικών και κλινικών φροντιστηρίων.
Αντλίες ινσουλίνης και υβριδικά συστήματα
Η αντλία ινσουλίνης προσπαθεί να μιμηθεί το φυσιολογικό πάγκρεας που λειτουργεί όλο το 24ωρο εκκρίνοντας σταδιακά την ινσουλίνη βάσης, κάτι που όπως λέει ο κ. Σκούτας δεν μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά με τις καθημερινές ενέσεις. “Η αντλία ουσιαστικά μας χορηγεί ινσουλίνη κάθε τρία λεπτά. Κρατάει σταθερά τα επίπεδα του σακχάρου κατά τη διάρκεια του 24ώρου και όταν χρειαστεί να φάμε θα πρέπει να παρέμβουμε εμείς, να δηλώσουμε πόσους υδατάνθρακες θα καταναλώσουμε, ώστε να χορηγήσει την κατάλληλη ποσότητα της γευματικής ινσουλίνης”, εξηγεί. Στο υβριδικό σύστημα, υπάρχει επικοινωνία με τον αισθητήρα μέτρησης γλυκόζης και η χορήγηση προσαρμόζεται ανάλογα.
Γιατί δεν τις προτιμά η πλειοψηφία
Παρόλο που το κόστος για την προμήθεια της αντλίας αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ, το ποσοστό των ατόμων με ΣΔ 1 που τις χρησιμοποιεί δεν υπερβαίνει το 10% – 15%. Κύριοι λόγοι, σύμφωνα με τον κ. Σκούτα, είναι οι αντιστάσεις από την πλευρά του ασθενή, αλλά και η έλλειψη εκπαίδευσης και ενημέρωσης από την πλευρά του επαγγελματία Υγείας.
“Σε διεθνή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Diabetes Care, η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών αναφέρουν πως δεν θέλουν να φορούν μόνιμα μια συσκευή, γιατί τους ενοχλεί στην καθημερινότητά τους ή μπορεί να τη βλέπουν άλλοι. Άλλοι λόγοι είναι πως δεν θέλουν να διαθέσουν χρόνο στην εκμάθηση και στον χειρισμό της συσκευής, ότι νιώθουν ανασφάλεια για τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τεχνολογικά μέσα κ.ά.”, σημειώνει.
Στην κλινική πρακτική, αρκετοί ασθενείς με ρυθμισμένο διαβήτη δεν θέλουν να πάρουν το ρίσκο μιας πιθανής απορρύθμισης. “Για παράδειγμα, ένας νέος 25 ετών, που έχει συνηθίσει από παιδί να κάνει τέσσερις ενέσεις – μια πριν από κάθε γεύμα και μια βασική πριν κοιμηθεί – έχει προσαρμόσει την καθημερινότητά του, δεν έχει υπογλυκαιμίες. Δεν θέλει να βάλει κάτι που μπορεί να τον απορρυθμίσει και δεν θα του το προτείνω κι εγώ”, επισημαίνει ο διαβητολόγος.
Τα κύρια κριτήρια που θα οδηγήσουν ένα γιατρό να συστήσει μια τέτοια επιλογή, είναι ο αρρύθμιστος διαβήτης, καθώς και η ανεπίγνωστη υπογλυκαιμία. “Άτομα με διαβήτη τύπου 1 και γλυκοζυλιωμένη πάνω από 8, που κάνουν 4-5 ενέσεις την ημέρα και δεν ρυθμίζονται θα πρέπει να μπουν σε αντλία ινσουλίνης. Επίσης, άτομα που ο εγκέφαλός τους έχει συνηθίσει στα χαμηλά σάκχαρα και δεν αισθάνονται την υπογλυκαιμία ώστε να παρέμβουν για να ανεβάσουν το σάκχαρο”.
Αναγκαία η εκπαίδευση
Στόχος του συνεδρίου είναι η εξοικείωση των θεραπευτών υγείας με την τεχνολογία. “Υπάρχει μια ομάδα ατόμων που διαχειρίζεται την υγεία του ατόμου με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1: Ο νοσηλευτής που θα ασχοληθεί με τα τεχνικά θέματα και τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν, ο γιατρός θα δει και θα αξιολογήσει τις τιμές, όπως και ο διατροφολόγος, ο οποίος θα εκπαιδεύσει τον ασθενή στη μέτρηση και την αναλογία των υδατανθράκων”, εξηγεί και προσθέτει: “Ο γιατρός πρέπει να έχει εξοικείωση και ανάγνωση των διακυμάνσεων που είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στη διαχείριση του ΣΔ 1. Θέλουμε οι υπογλυκαιμίες να είναι κάτω από 5% γιατί ο εγκέφαλος δεν πρέπει να ζει με χαμηλά σάκχαρα, θέλουμε o χρόνος εντός στόχου να είναι πάνω από 70%, δεν θέλουμε πολλές διακυμάνσεις γιατί δημιουργούν επιπλοκές”.
Μια σημαντική παράμετρος της εκπαίδευσης, τόσο του επαγγελματία Υγείας όσο και του ασθενή, είναι η σωματική άσκηση και η επίδρασή της στον διαβήτη. “Υπάρχουν άτομα που παθαίνουν υπογλυκαιμία με την άσκηση και άλλα άτομα που αντίθετα κάνουν υπεργλυκαιμία και κετοξέωση με την άσκηση. Μπορεί να έρθουμε αντιμέτωποι και με τις δύο καταστάσεις, τις οποίες πρέπει να προβλέψουμε και να διαχειριστούμε εξατομικευμένα”, αναφέρει ο κ. Σκούτας, καταλήγοντας: “Κάνουμε κάποιες τροποποιήσεις στον βασικό ρυθμό, βάζουμε προσωρινό βασικό ρυθμό και βλέπουμε πώς θα συμπεριφερθούν στην άσκηση διαφορετικοί ασθενείς, ώστε να προβούμε σε κατάλληλες ενέργειες”.
