Σύμφωνα με το ECDC 1.5.22(Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων) σε όλο τον κόσμο έχουν μέχρι τώρα καταγραφεί περίπου 190 περιπτώσεις σοβαρής οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά.
Η έξαρση αναφέρθηκε αρχικά στο Ηνωμένο Βασίλειο και έχει ταυτοποιηθεί σε τουλάχιστον 12 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αυτή περιλαμβάνει περίπου 40 περιστατικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο(εκτός Ηνωμένου Βασιλείου).
Τα κρούσματα δεν συνδέονται με τους τυπικούς ιούς, που συνήθως προκαλούν ηπατίτιδα A, B, C, D και E.
Από την 1η Ιανουαρίου 2022 έχουν καταγραφεί 114 περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας αδιευκρίνιστης αιτιολογίας, που εντοπίστηκαν σε παιδιά ηλικίας κάτω των 16 ετών στη Βρετανία.
Χθες δημοσιοποιήθηκε μια έκθεση των Βρετανικών Υγειονομικών Υπηρεσιών αναφορικά με την πρόοδο και τις εξελίξεις της διερεύνησης της αδιευκρίνιστης αιτιολογίας- οξείας ηπατίτιδας στα παιδιά.
Οι υποθέσεις των Βρετανών ερευνητών (με σειρά από την πιθανότερη προς την λιγότερο πιθανή) με τα ισχύοντα δεδομένα είναι οι εξής:
1. Κάποιος – ακόμα αδιευκρίνιστος- παράγοντας που επηρεάζει τα μικρά παιδιά και καθιστά τις λοιμώξεις από αδενοϊό πιο σοβαρές από ότι συνήθως . Αυτός ο ενισχυτικός παράγοντας μπορεί να είναι
Α. H ευαισθησία σε αδενοϊό , λόγω έλλειψης ανοσίας από μη προηγούμενη έκθεση σε συνθήκες καραντίνας κατά τη διάρκεια της πανδημίας?
Β. προηγούμενη λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη
Γ. διπλή / ταυτόχρονη λοίμωξη πχ με COVID-19
Δ. έκθεση σε τοξίνη/ες, φάρμακα ή άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
2. Μια νέα παραλλαγή αδενοϊού, με ή χωρίς συμμετοχή άλλου παράγοντα?
3. Ένα νέο παθογόνο (ιός?)που είτε δρα μόνο του είτε
σε συνέργεια με άλλο λοιμογόνο παράγοντα?
4. Μια νέα παραλλαγή του COVID-19?
Ύστερα από αυτές τις ανακοινώσεις πιστεύω οτι
οι βεβαιότητες που υπάρχουν μέχρι σήμερα :
1. Στο 77% των περιπτώσεων απομονώθηκε Αδενοϊός (στέλεχος 41)
2. Σε σημαντικό ποσοστό προηγήθηκε πρόσφατη ή παρελθούσα λοίμωξη με COVID-19
3.Δεν έχει σχέση με εμβόλια για COVID-19, επειδή σε μεγάλο ποσοστό η οξεία ηπατίτιδα αναφέρθηκε σε παιδιά κάτω των 5 ετών, για τα οποία κανένα εμβόλιο για COVID-19 δεν έχει πάρει έγκριση και επομένως δεν χρησιμοποιήθηκε.
Πρέπει να σημειώσω οτι στη χώρα μας είναι δύσκολο να βρεθεί μόσχευμα για επείγουσα μεταμόσχευση ήπατος, επειδή τα χρονικά περιθώρια στην στην Οξεία Ηπατική Ανεπάρκεια(ΟΗΑ) είναι ασφυκτικά περιορισμένα(2-3 ημέρες), για αυτό και η Ελλάδα έχει συνάψει διακρατική συμφωνία για επείγουσα μεταφορά στην Ιταλία περιστατικών ΟΗΑ παιδιών και ενηλίκων , άν δεν βρεθεί γρήγορα μόσχευμα ήπατος στην Ελλάδα.
Στην Ευρώπη έχουν γίνει τα τελευταία 50 χρόνια (1968-2017) 16641 μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιά <18 ετών ( Hepatology 2022:75;634-645). Μετά το 2010 , το 39% των μεταμοσχεύσεων ήταν από ζώντα δότη(συγγενείς πρώτου βαθμού κυρίως)
Τα αίτια της επείγουσας μεταμόσχευσης ήπατος ήταν : ΟΗΑ 10% ,σε παιδιά<12 ετών και 19% σε παιδιά 12-17 ετών. Η συχνότερη αιτία 53.4% μεταμόσχευσης ήπατος στα παιδία <12 ετών είναι οι συγγενείς παθήσεις των χοληφόρων(ατρησία) .
Στην Ελλάδα έχουν γίνει μέχρι τις 11.2.22 , στο μεταμοσχευτικό κέντρο της χειρουργικής κλινικής ΑΠΘ, στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης συνολικά 689 μεταμοσχεύσεις ήπατος . Τις Μεταμοσχεύσεις ξεκίνησε ο εξαίρετος καθηγητής Χειρουργικής Αντώνης Αντωνιάδης. Σήμερα η Χειρουργική κλινική διευθύνεται από τον καθηγητή Γιώργο Τσουλφά. Στην Ευρώπη συνολικά από το 1968(έγινε η πρώτη μεταμόσχευση ήπατος) μέχρι το 2021 έγιναν περίπου 170000 μεταμοσχεύσεις ήπατος.
Τα τελευταία 3-4 χρόνια λειτουργει και το μεταμοσχευτικό κέντρο στο Λαϊκό Νοσοκομείο της Αθήνας.
Με την ευκαιρία αυτή πρέπει να σημειώσω οτι κατέχουμε στο σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών, μαζί με τη Βουλγαρία τη θλιβερή τελευταία θέση δωρεάς Οργάνων ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού .
Ενδεικτικά αναφέρω(International Journal of Surgery :82(2020);22-29 )
Δότες Οργάνων /εκατομ.πληθυσμού
Ισπανία 48
Κροατία 41.2
Βέλγιο 33.4
Πορτογαλλία 33.6
Γαλλία 29.4
Ιταλία 27.7
Τουρκία 7.5
Βουλγαρία 4.1
Ελλάδα 4.1
Γιατί λοιπόν η ευαισθητοποίησή μας για δωρεά οργάνων είναι τόσο χαμηλή? Άς αναρωτηθούμε όλοι και μετά να κάνουμε και την αυστηρότερη κριτική στις διαχρονικές Κυβερνήσεις που δεν υιοθέτησαν τις επιτυχημένες πρακτικές της Ισπανίας και Κροατίας σε αυτό τον τομέα και δέν υποστήριξαν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις μεταμοσχεύσεις Οργάνων(στελέχωση
σε Ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, υποδομές, μετεκπαίδευση)
Αντιγράφω από την Ιστοσελίδα του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων( ΕΟΜ)
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ :
#Η πιθανότητα να χρειαστούμε εμείς οι ίδιοι, κάποια στιγμή της ζωής μας, ένα μόσχευμα είναι πολύ μεγαλύτερη από την πιθανότητα να δωρίσουμε τα όργανα μας μετά θάνατον;
#Η Δωρεά Οργάνων πραγματοποιείται μόνο από εγκεφαλικά νεκρούς ασθενείς που νοσηλεύονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας; Ο εγκεφαλικός θάνατος είναι μη αναστρέψιμη κατάσταση που ισοδυναμεί με τον θάνατο και δεν έχει καμία σχέση με τις χρόνιες φυτικές καταστάσεις.
#Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ.) είναι ο επίσημος κρατικός φορέας του Υπουργείου Υγείας που διαμεσολαβεί, ελέγχει και συντονίζει όλες τις σχετικές διαδικασίες από τη Δωρεά έως τη Μεταμόσχευση;
#Τα όργανα από πολλούς δυνητικούς δότες δεν αξιοποιούνται προς μεταμόσχευση επειδή δεν είχαν συζητήσει ποτέ εν ζωή με την οικογένειά τους τη θετική τους στάση απέναντι στη Δωρεά Οργάνων;
Επιμέλεια: Θεμιστοκλής Βασιλειάδης, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης