Το ερώτημα αν τα rapid tests ανιχνεύουν το ίδιο αποτελεσματικά την μετάλλαξη «όμικρον» όπως την μετάλλαξη «δέλτα» του ιού SARS-CoV-2 παραμένει ανοιχτό. Μερικοί λένε ότι δεν έχουν την ίδια ευαισθησία και αυτό ακούγεται από επίσημα χείλη και οργανισμούς. Έψαξα να βρω που άραγε το ξέρουν; Δεν βρήκα καμία δημοσίευση σε πληθυσμούς.
Τι θα πει «ευαισθησία» μιας μεθόδου; Θα πει ότι αναδεικνύει χ άτομα θετικά από αυτά (Χ) που είναι θετικά με μια μέθοδο αναφοράς (το PCR test εν προκειμένω). Δηλαδή η ευαισθησία είναι ο λόγος χ/Χ και είναι τόσο μεγαλύτερη όσο ο λόγος αυτός πλησιάζει στην μονάδα. Τέτοια δουλειά δεν έχει γίνει.
Υπάρχουν όμως δύο άρθρα, το ένα δημοσιευμένο στο περιοδικό Journal of Clinical Microbiology και το άλλο υπό κρίση (medRxiv preprint) που προσεγγίζουν αυτό το πρόβλημα από την σκοπιά της αναλυτικής χημείας. Θετικά είναι τα δείγματα με βάση το δεκαδικό λογάριθμο του αριθμού αντιγράφων του ιού SARS-CoV-2 ανά mL διαλύματος. Το όριο που ξεχώριζε θετικά από αρνητικά δείγματα θεωρήθηκε η συγκέντρωση ιού για την οποίαν ήταν ορατή μια θετική ζώνη υπό τον όρο ότι υπήρχε και μια ορατή ζώνη control
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι δυο μελέτες εν μέρει διαφωνούν μεταξύ τους. Συγκεκριμένα η μελέτη των Joshua Deerain και συν (J Clin Microbiol doi:10.1128/jcm.02479-21) δείχνει ότι στα περισσότερα από τα διαθέσιμα rapid tests των εταιρειών που κυκλοφορούν δεν υπάρχει σημαντική ασυμφωνία, ενώ η μελέτη των Meriem Bekliz και συν (medRxiv preprint doi: https://doi.org/10.1101/2021.12.18.21268018) που δεν έχει ακόμη τελεσίδικα κριθεί λέει ότι η ευαισθησία των διαθέσιμων rapid tests να ανιχνεύουν την μετάλλαξη «όμικρον» υπολείπεται αυτής για ανίχνευση των προηγούμενων μεταλλάξεων.
Νομίζω το θέμα είναι ανοικτό για πληθυσμιακές παρατηρήσεις, αλλά μην ανησυχείτε, νομίζω ότι πάντα κάποια μέθοδος θα ανιχνεύσει την λοίμωξη, ιδιαίτερα στους συμπτωματικούς φορείς. Νομίζω ότι αυτή η ασυμφωνία δεν μπορεί να αποτελέσει μείζον θέμα συζήτησης.
Eπιμέλεια: Παναγιώτης Βλαχογιαννόπουλος, Καθηγητής Παθολογίας-Ανοσολογίας, Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών