Ελπίδες για διατήρηση της ανοσίας από το εμβόλιο προσφέρουν τα αποτελέσματα μελέτης Ελλήνων ερευνητών, σύμφωνα με τα οποία τα αντισώματα όσων έχουν νοσήσει από την Covid-19 διατηρούνται τουλάχιστον οκτώ μήνες.
Καθηγητές μελέτης που διεξάγεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με επικεφαλής τον πρύτανη, Θάνο Δημόπουλο, διαπίστωσαν ότι σε 183 αναρρώσαντες ασθενείς και δότες πλάσματος, που χορηγείται σε νοσηλευόμενους ασθενείς στο πλαίσιο κλινικής μελέτης, το 80% διατηρεί τα εξουδετερωτικά αντισώματα -αυτά που καταπολεμούν τον ιό- οκτώ μήνες.
«Δεν ξέρουμε πόσο υψηλούς τίτλους αντισωμάτων θα έχουμε από τη χορήγηση του εμβολίου. Εάν επιτευχθεί, όμως, η διατήρηση αντισωμάτων που διαπιστώνεται σε όσους νόσησαν με τον ιό και νοσηλεύτηκαν, τότε η ανοσία που προσφέρουν τα αντισώματα θα διαρκεί τουλάχιστον οκτώ μήνες. Μπορεί να μας εκπλήξει και να έχουμε μεγαλύτερο διάστημα προστασίας σε σχέση με το εμβόλιο της γρίπης», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο καθηγητής Αιματολογίας της Θεραπευτικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» και ένας εκ των κύριων ερευνητών της μελέτης, Ευάγγελος Τέρπος.
Επισημαίνει, βέβαια, ότι δεν είναι γνωστό εάν όσοι χάνουν τα αντισώματά τους διατηρούν κύτταρα μνήμης ικανά ώστε σε πιθανή επόμενη φορά προσβολής από τον ιό να παραγάγουν γρήγορα αντισώματα καταπολεμώντας τον. Τα κύτταρα μνήμης είναι εξίσου σημαντικά με τα αντισώματα στη «μάχη» του ανθρώπινου οργανισμού με τον αόρατο εχθρό, και διεθνείς μελέτες αναφέρουν ότι διατηρούνται τουλάχιστον για οκτώ μήνες σε όσους νόσησαν από τον κορονοϊό.
Δημοσίευση
Η συγκεκριμένη μελέτη στην Ελλάδα ξεκίνησε κατά το πρώτο επιδημικό κύμα και έχει ως αντικείμενο να εξεταστεί η θεραπευτική προσέγγιση με πλάσμα από ασθενείς που έχουν νοσήσει από την Covid-19 και αναρρώσει – τα αποτελέσματά της αναμένεται να δημοσιευτούν σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό. Στο πλαίσιο της έρευνας, όσοι εθελοντικά αποφάσισαν να δώσουν πλάσμα εξετάστηκαν σε τακτικά διαστήματα για την παρουσία αντισωμάτων. Σύμφωνα με τον κ. Τέρπο, σε 259 άτομα που κρίθηκαν κατάλληλα για να υποβληθούν σε πλασμαφαίρεση, το 60% ήταν συμπτωματικοί που δεν χρειάστηκαν νοσηλεία, το 32% είχαν νοσηλευτεί σε νοσοκομείο (όχι απαραίτητα σε Εντατική) και το 8% ήταν ασυμπτωματικοί. Ο έλεγχός τους πραγματοποιήθηκε 67 ημέρες απ’ όταν εμφάνισαν το πρώτο κρούσμα, ενώ για τους ασυμπτωματικούς στο ίδιο διάστημα μετά το θετικό μοριακό τεστ. Αυτό που διαπίστωσαν οι ερευνητές ήταν ότι όσοι νοσηλεύτηκαν είχαν πολύ υψηλότερους τίτλους αντισωμάτων (σχετική δημοσίευση για όλα τα παραπάνω έχει πραγματοποιηθεί και στο ελβετικό περιοδικό «Microorganisms»).
Ευρήματα
Από τη στιγμή του ελέγχου έως την ημέρα της πλασμαφαίρεσης, διάστημα 12 ημερών, διαπιστώθηκε πτώση των αντισωμάτων κατά 7%-10% (σχετική σύντομη δημοσίευση στο έγκριτο περιοδικό «New England Journal of Medicine»). Περίπου έξι μήνες (173 ημέρες) από την ημέρα των συμπτωμάτων παρατηρήθηκε σημαντική υποχώρηση των αντισωμάτων, ενώ στους οκτώ μήνες από τα πρώτα συμπτώματα, 20% των 183 ασθενών που ελέγχθηκαν έχασαν τα εξουδετερωτικά τους αντισώματα. Μέσα σε αυτά τα 183 άτομα περιλαμβάνονται εννέα ασυμπτωματικοί, ενώ στο 20% που έχασε τα αντισώματα δεν περιλαμβάνεται κανένας ασθενής που νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο.
Συμμετέχοντες
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα νοσοκομεία, ερευνητικά ιδρύματα και οι συμμετέχοντες ερευνητές της κλινικής έρευνας είναι: Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα» (Ε. Τέρπος, Ε. Κορομπόκη, Ι. Χαριτάκη, Θ. Σεργεντάνης, Ι. Ντάνασης-Σταθόπουλος, Τ. Μπαγκρατούνη και Μ.Α. Δημόπουλος), Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αρεταίειο» (Μ. Πολίτου), Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» (Β. Παππά, Α. Αντωνιάδου, Α. Μπουχλά, Σ. Παπαγεωργίου, Α. Αρμαγανίδης, Α. Μπάμιας και Σ. Τσιόδρας), Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός» (Μ. Παγώνη, Σ. Σαριδάκης, Χ. Γιατρά και Α. Κοτανίδου), Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών (Χ. Γώγος, Α. Σπυριδωνίδης, Γ. Παναγιωτακόπουλος), Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία» (Α. Πεφάνης, Α. Κουτσούκου και Κ. Συρίγος), Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Αγιος Σάββας» (Ε. Γρουζή και Δ. Μοσχανδρέου), Ινστιτούτο Παστέρ (Α. Μεντής και Σ. Λαμπροπούλου), Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (Κ. Σταμούλης), Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Λ. Αλεξόπουλος), Τμήμα Ρετροϊών NCI ΗΠΑ (B.K. Felber, Δ. Στέλλας, M. Rosati, J. Bear, X. Hu και Γ. Παυλάκης).
Ερευνα και για την ανοσία από το εμβόλιο
Στο μεταξύ, στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» τη Δευτέρα ξεκινούν οι μαζικοί εμβολιασμοί υγειονομικών, παράλληλα με δεκάδες άλλα νοσηλευτικά ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών θα πραγματοποιήσει εργασία στην οποία θα μετρήσει αντισώματα κατά του ιού την ημέρα «0», δηλαδή την ημέρα εμβολιασμού με την πρώτη δόση, επτά ημέρες μετά την πρώτη δόση, ένα μήνα μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης, καθώς επίσης η μέτρηση αντισωμάτων θα πραγματοποιηθεί σε τρεις, έξι, εννέα, 12 και 18 μήνες μετά τον εμβολιασμό. Η έρευνα αυτή αναμένεται να προσδώσει σημαντική επιστημονική γνώση όσον αφορά στην προστασία που προσφέρει το εμβόλιο κατά της Covid-19, ενώ ο στόχος των ερευνητών είναι να επεκτείνουν τη μελέτη των αντισωμάτων από τον εμβολιασμό και στους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς του «Αλεξάνδρα», όταν φτάσει η σειρά τους να εμβολιαστούν.