Τα «καλά γονίδια» έχουν τη σημασία τους, όμως το περιβάλλον τού καθενός είναι ακόμη πιο σημαντικό. Το μυστικό είναι η σωματική δραστηριότητα, υποστηρίζει φινλανδική μελέτη, ενώ ο απροκάλυπτος στόχος είναι οι λιγότερες νοσηλείες στα νοσοκομεία των διαφόρων κρατικών ΕΣΥ
Ποιο είναι το μυστικό για να ζήσουμε μια μακρά ζωή, αναρωτήθηκε η Corriere della Sera. Και o Τζουζέπε Νοβέλι, καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης Tor Vergata, την παρέπεμψε σε μια καινούργια μελέτη, από τη Φινλανδία προερχόμενη, η οποία επιβεβαιώνει ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες καθορίζουν τη διάρκεια ζωής περισσότερο από τους γενετικούς.
Ταυτόχρονα τής θύμισε ότι πριν από τους Φινλανδούς στο προσκήνιο της Ιστορίας διέπρεψαν οι Κινέζοι: «Ενας αρχαίος κινεζικός αφορισμός λέει ότι αν θέλετε να ζήσετε μακρά ζωή, πρέπει να τρώτε τα μισά, να περπατάτε τα διπλά, να γελάτε τρεις φορές την ημέρα και να αγαπάτε με πάθος. Είναι εκπληκτικό πόσο η επιστήμη επιβεβαιώνει σήμερα αυτή τη θέση. Η λιγότερη κατανάλωση προάγει τη μακροζωία, η άσκηση είναι αληθινό φάρμακο και το γέλιο μειώνει το άγχος».
Το γέλιο, βέβαια, τις περισσότερες φορές στη ζωή του ανθρώπου είναι πικρός καγχασμός, λέει η παγκόσμια εμπειρία, το τρέξιμο αγώνας δρόμου για την επιβίωση και το φαΐ μισό ή ελλείπον αναγκαστικώς, όμως αυτές οι… λεπτομέρειες δεν αφορούν τη Γενετική αλλά την Πολιτική, συνεπώς είναι «άλλη ιστορία».
Η φινλαδική έρευνα παρακολούθησε δείγμα 5.576 ατόμων για 17,5 χρόνια, συγκρίνοντας το ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. «Το νέο είναι ότι η μελέτη είναι προοπτική, μακροπρόθεσμη, ενώ περιλαμβάνει μονοζυγωτικά δίδυμα, δηλαδή με πανομοιότυπο DNA, αλλά και διζυγωτικά δίδυμα. Επί δεκαετίες χρησιμοποιούμε το μοντέλο των διδύμων για να διακρίνουμε μεταξύ γονιδίων και περιβαλλοντικών παραγόντων. Λόγου χάρη, η συνήθεια της κατανάλωσης καφέ δεν είναι 100% γενετική, ενώ ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια και η νόσος Αλτσχάιμερ δείχνουν πολύ ισχυρότερη συσχέτιση» λέει ο Νοβέλι.
Το συμπέρασμα, που κατέστη δυνατόν να εξαχθεί χάρις σε εξαιρετικά ακριβή μητρώα, σχολίασε το ιταλικό μέσο, είναι ότι η μακροζωία έχει μέτρια κληρονομικότητα. «Η γενετική έχει συμμετοχή, ωστόσο δεν είναι ο κύριος παράγοντας, καθώς ερμηνεύει μόνο ένα μέρος των παρατηρούμενων διαφορών κατά τη διάρκεια της ζωής» λέει και ο Ματέο Φλόρις, αναπληρωτής καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Σάσαρι.
Βίος «σπορτίφ», άκαπνος και άνευ αλκοόλ
Στους παράγοντες που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν όσον αφορά την απώλεια του ονείρου της μακροζωίας οι Φινλανδοί περιέλαβαν το κάπνισμα. Η Corriere έγραψε ότι «μεταξύ των μη γενετικών καθοριστικών παραγόντων που μας θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο, ο πιο σημαντικός είναι το κάπνισμα, διότι όσοι καπνίζουν περισσότερα από 20 τσιγάρα την ημέρα έχουν 3,3 φορές υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από οποιαδήποτε αιτία σε σχέση με τους μη καπνιστές, ωστόσο στην έρευνα οι γυναίκες του πειράματος έδειξαν 32% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με τους άνδρες». Ακολούθησαν άλλοι παράγοντες επιτάχυνσης της φυσιολογικής και αναπότρεπτης φθοράς μας: «Ο καθιστικός τρόπος ζωής, η κατάχρηση αλκοόλ και, σε μικρότερο βαθμό, το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης».
Το «άγιο δισκοπότηρο» του βαθέος γήρατος
Ο Νοβέλι δηλώνει ότι «η γενετική εξασφαλίζει περίπου το 30% της μακροζωίας, ενώ το υπόλοιπο 70% εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής, η διατροφή, το άγχος και η ρύπανση». Και προσθέτει: «Συνήθιζα να εξηγούμαι στους φοιτητές μου λέγοντάς τους ότι όποιος θέλει να ζήσει πολλά χρόνια πρέπει να διαλέξει τους σωστούς γονείς, όμως αυτό δεν γίνεται, άρα πρέπει ο ίδιος να αποφασίσει πώς θα ζήσει».
Για «το κυνήγι του άγιου δισκοπότηρου της μακροζωίας», όπως λέει ο ίδιος ο ιταλός καθηγητής, «το περιβάλλον πρέπει να αλλάξει τα ‘‘ρούχα’’ που φοράει το DNA του καθενός και να μεταβάλει τον τρόπο λειτουργίας των γονιδίων, αφού η διατροφή, η άσκηση, οι ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες και οι κοινωνικές σχέσεις επηρεάζουν αυτά τα ‘‘ρούχα’’».
Από πλευράς του ο Φλόρις τονίζει ότι η φινλανδική μελέτη «έχει τους περιορισμούς της» όσον αφορά την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Τι σημαίνει αυτό; Οτι οι εθελοντές που συμμετέχουν σε τέτοιες έρευνες «τείνουν να είναι πιο προσεκτικοί και σχολαστικοί με τον τρόπο ζωής τους». Επιπλέον, ότι «η γενετική συμβολή στον κίνδυνο θνησιμότητας υπολογίστηκε χρησιμοποιώντας ένα είδος βαθμολογίας που κατασκευάστηκε με εκατοντάδες χιλιάδες κοινές παραλλαγές, πολύ συχνές στον πληθυσμό, αν και γνωρίζουμε ότι υπάρχουν σπάνιες παραλλαγές που παίζουν σημαντικό ρόλο στον χρόνο ζωής του ανθρώπου».
Ο Φλόρις λέει επίσης ότι οι εμπορικές γενετικές εξετάσεις που υπόσχονται να προβλέψουν την ατομική μακροζωία «δεν αποτελούν προς το παρόν αποτελεσματικό ή πρακτικό εργαλείο για την καθοδήγηση κλινικών αποφάσεων» και ότι «κάθε έκθεση πρέπει να αξιολογείται από ειδικό της Γενετικής». Ο Νοβέλι, σημείωσε η Corriere, «υποστηρίζει το νομοσχέδιο που εισάγει τον αθλητισμό ως ‘‘φάρμακο’’ που μπορεί να συνταγογραφηθεί από ιατρούς». Ο ίδιος «συνέβαλε στην ίδρυση και λειτουργία του πρώτου εργαστηρίου Προληπτικής Ιατρικής στο πανεπιστήμιό του πέρυσι».
Στόχος, οι λιγότερες νοσηλείες στα ΕΣΥ
Λέει επ’ αυτού ο Νοβέλι: «Υγιείς άνθρωποι έρχονται εδώ για να μάθουν, βάσει του DNA τους, σε ποιους κινδύνους εκτίθενται και τι μπορούν να κάνουν. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το DNA τους, αλλά μπορούμε να τροποποιήσουμε τις συνήθειές τους και, αν χρειαστεί, να επιχειρήσουμε παρεμβάσεις με στοχευμένες θεραπείες. Με αυτόν τον τρόπο είναι εφικτό να σώσουμε τους ανθρώπους και από διαδικτυακές απάτες, από αναξιόπιστες ιστοσελίδες που ‘‘διαβάζουν’’ τα γονίδια, και να μειώσουμε το βάρος που πέφτει στα νοσοκομεία αποτρέποντας το κόστος των χρόνιων παθήσεων».
Πηγή: Protagon.gr
