ΗIgA Νεφροπάθεια (γνωστή και ως νόσος Berger) είναι μια χρόνια πάθηση των νεφρών που προκαλείται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει μια παθολογική μορφή της ανοσοσφαιρίνης Α (IgA). Η ουσία αυτή συσσωρεύεται στα σπειράματα των νεφρών και προκαλεί φλεγμονή, οδηγώντας σταδιακά σε βλάβη και απώλεια της νεφρικής λειτουργίας. Η νόσος συνήθως περνά απαρατήρητη στα αρχικά της στάδια, καθώς δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα, και γίνεται αντιληπτή μόνο όταν εμφανιστούν προβλήματα, όπως αιματουρία ή πρωτεϊνουρία. Αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, καθιστώντας αναγκαία την αιμοκάθαρση ή τη μεταμόσχευση νεφρού.
Η 14η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα IgA Νεφροπάθειας, αναδεικνύοντας τη σημασία της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με αυτή τη «σιωπηλή» απειλή για τη νεφρική υγεία αλλά και την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση, σωστή παρακολούθηση και ανάπτυξη νέων θεραπευτικών επιλογών. Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα, η Νεφρολόγος Ελένη Σταμέλλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεφρολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μιλά για τη νόσο, τα συμπτώματα, τη διάγνωση και τις σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές.
Κυρία Σταμέλλου, ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από την IgA Νεφροπάθεια και ποια είναι τα πρώτα σημάδια που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν;
Η IgA Νεφροπάθεια, αν και μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα κάθε ηλικίας και φύλου, είναι συχνότερη σε άνδρες νεαρής και μέσης ηλικίας. Το πρόβλημα είναι ότι στα αρχικά της στάδια περνά απαρατήρητη, καθώς δεν προκαλεί συμπτώματα που να επηρεάζουν την καθημερινότητα. Συνήθως γίνεται αντιληπτή όταν εμφανιστεί αίμα στα ούρα – αυτό που ονομάζουμε αιματουρία – ή λεύκωμα στα ούρα, γνωστό ως πρωτεϊνουρία. Σε άλλες περιπτώσεις, διαπιστώνεται σταδιακή μείωση της νεφρικής λειτουργίας κατά τη διάρκεια εξετάσεων ρουτίνας. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό, οι γιατροί άλλων ειδικοτήτων, όπως παθολόγοικαι ουρολόγοι, να είναι ενημερωμένοι και να παραπέμπουν εγκαίρως τους ασθενείς στον νεφρολόγο, όταν εντοπίζονται τέτοια ευρήματα.
Η διάγνωση της νόσου παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξή της. Πώς επιτυγχάνεται και τι πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς για τη διαδικασία;
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με βιοψία, δηλαδή με τη λήψη ενός μικρού δείγματος από τον νεφρό ώστε να φανεί η ιδιαίτερη εναπόθεση IgA. Παρότι η διαδικασία της βιοψίας μπορεί να φοβίζει, γίνεται με τοπική αναισθησία και σύντομα ο ασθενής επιστρέφει σπίτι.
Η IgA νεφροπάθεια είναι δυστυχώς μια πάθηση χωρίς ακόμα οριστική θεραπεία. Ωστόσο οι νεότερες θεραπείες τονίζουν την πρόοδο που σημειώνεται στην κατανόηση και στην αντιμετώπισή της νόσου
Αφού τεθεί η διάγνωση, ποια είναι τα επόμενα βήματα στη διαχείριση της νόσου και πώς μπορεί να επιβραδυνθεί η επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας;
Μόλις τεθεί η διάγνωση, το πρώτο βήμα είναι να προστατέψουμε τους νεφρούς μειώνοντας την πίεση και την πρωτεΐνη που χάνεται στα ούρα. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με φάρμακα που “μπλοκάρουν” την ορμονική οδό ρενίνης-αγγειοτενσίνης, δηλαδή τα κλασικά χάπια της πίεσης. Η μείωση του αλατιού, η απώλεια περιττού βάρους, η άσκηση και η διακοπή καπνίσματος ενισχύουν σημαντικά το αποτέλεσμα.
Όταν τα συνήθη μέτρα δεν επαρκούν, ποιες νεότερες φαρμακευτικές επιλογές υπάρχουν για την καλύτερη διαχείριση της νόσου;
Αν παρά την παραπάνω προσπάθεια εξακολουθούν να χάνονται μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης, εξετάζεται η συστηματική χορήγηση κορτικοστεροειδών (κορτιζόνη). Ωστόσο, η επιλογή αυτή συνοδεύεται από σημαντικές παρενέργειες, όπως σακχαρώδης διαβήτης, λοιμώξεις και οστεονέκρωση, και γι’ αυτό χορηγούνται επιλεκτικά σε ασθενείς πολύ υψηλού κινδύνου. Υπάρχουν όμως πλέον και πιο στοχευμένες θεραπείες.
Η βουδεσονίδη στοχευμένης ελεγχόμενης αποδέσμευσης μεταφέρει μια μικρή δόση κορτιζόνης κατευθείαν στο τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου, εκεί όπου “γεννιέται” η νόσος. Με τον τρόπο αυτό μειώνει την απώλεια πρωτεΐνης και καθυστερεί την επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας, με πολύ λιγότερες παρενέργειες σε σύγκριση με την κλασική κορτιζόνη.
Μια ακόμη επιλογή είναι θεραπείες που χαλαρώνουν τα αγγεία των νεφρών, μειώνοντας έτσι τόσο την πίεση μέσα στο φίλτρο όσο και τη φλεγμονή. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές ακόμη στοχευμένες θεραπείεςβρίσκονται υπό κλινική διερεύνηση.
Η IgA Νεφροπάθεια μπορεί τελικά να ιαθεί ή η αντιμετώπισή της περιορίζεται μόνο στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου;
Η IgA νεφροπάθεια είναι δυστυχώς μια πάθηση ακόμα χωρίς οριστική θεραπεία. Ωστόσο, με την κατάλληλη παρακολούθηση από τον νεφρολόγο, την αλλαγή στον τρόπο ζωής και την έγκριση νέων στοχευμένων θεραπειών, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να καθυστερήσουν για πολλά χρόνια – ή και να αποφύγουν – την ανάγκη για αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση.
Ποιο είναι το μήνυμά σας για την φετινή Παγκόσμια Ημέρα;
Η IgA νεφροπάθεια παραμένει μια πρόκληση για τη νεφρολογία, με τις νεότερες θεραπείες να τονίζουν την πρόοδο που σημειώνεται στην κατανόηση και αντιμετώπισή της.
Η συζήτηση με την κα Σταμέλλου ανέδειξε ότι, παρά τις προκλήσεις που θέτει η IgA Νεφροπάθεια, η σωστή ενημέρωση, η έγκαιρη διάγνωση και οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές προσφέρουν στους ασθενείς τη δυνατότητα να διαχειριστούν αποτελεσματικά τη νόσο και να διατηρήσουν καλή ποιότητα ζωής. Ωστόσο, η ανάγκη για συνεχή επιστημονική έρευνα, περαιτέρω βελτίωση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και ενίσχυση της πρόσβασης των ασθενών σε εξειδικευμένες υπηρεσίες παραμένει επιτακτική, ώστε κάθε ασθενής να μπορεί να προσβλέπει σε ένα μέλλον με λιγότερες επιπλοκές και μεγαλύτερη ελπίδα.
Πηγή: https://thedailyhealth.gr/eleni-stamelloy-iga-nefropatheia-siopili-apeili-poy-omos-antimetopizetai
