Ο τύπος της Ευλογιάς των πιθήκων που έχει προκαλέσει την τρέχουσα επιδημική έξαρση εκτός Αφρικής είναι ο τύπος που ενδημεί στην Δυτική Αφρική. Μάλιστα, στην Αφρική έχει καταγράψει θνητότητα της τάξης του 1%.
Φως στο ζήτημα της Ευλογιάς των Πιθήκων ρίχνουν οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, διευκρινίζοντας ζητήματα που αφορούν στην ευλογιά των πιθήκων.
Για πρώτη φορά εντοπίστηκε το 1958 σε πιθήκους που παρακολουθούνταν για ερευνητικούς σκοπούς. Έκτοτε έχουν καταγραφεί επιδημικές εξάρσεις στην Κεντρική και Δυτική Αφρική. Εκεί ο ιός είναι ενδημικός, αλλά και κάποιες περιορισμένες μεταδόσεις ή αλυσίδες μετάδοσης εκτός Αφρικής. Η πηγή του ιού είναι κάποια μικρά θηλαστικά, όπως είναι τα τρωκτικά, που βρίσκονται στην Αφρική.
Μόλυνση
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων μολύνει τα κύτταρα της επιδερμίδας. Το εξάνθημα εμφανίζεται μετά από φλεγμονή και μόλυνση. Από την επιδερμίδα εισέρχεται στον οργανισμό και στους βλεννογόνους (π.χ. στόμα, μύτη), ενώ σε δεύτερο στάδιο μπορεί να προσβάλλει και κύτταρα του αίματος (δικτυοενδοθηλιακό σύστημα).
Εμβόλια
Η ανάπτυξη του εμβολίου βασίστηκε στη διασταυρούμενη ανοσία έναντι συγγενικών ιών, δηλαδή αναρρώσας από την ευλογιά των αγελάδων, προστατεύεται από μολύνσεις έναντι της ανθρώπινης ευλογιάς. Μέχρι τώρα παρατηρήθηκε ότι όσοι είχαν εμβολιασθεί έναντι της ευλογιάς είχαν 85% μικρότερη πιθανότητα να κολλήσουν ευλογιά των πιθήκων όταν εκτέθηκαν στον ιό.
Σημειώνεται ότι ο εμβολιασμός έναντι της ευλογιάς σταμάτησε το 1980 οπότε η παρατηρούμενη προστασία αφορούσε εμβολιασμό που είχε γίνει τουλάχιστον πριν από 10 χρόνια. Ωστόσο, η ανοσία για τους ιούς της ευλογιάς θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ισόβια.
Σήμερα είναι διαθέσιμοι δυο τύποι του εμβολίου της ευλογιάς: Ο κλασικός τύπος του εμβολίου που βασίζεται σε εξασθενημένο ιό vaccinia, ενώ η πιο πρόσφατη τεχνολογίας βασίζεται σε εμβόλιο εξασθενημένου ιού vaccinia που δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί.
Όμως, δεν υπάρχει ένδειξη για εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού, αλλά στοχευμένα και στα πλαίσια προφύλαξης πριν και μετά από έκθεση (π.χ. επαγγελματίες υγείας). Η μέθοδος εμβολιασμού των στενών επαφών και των γύρω επαφών ονομάζεται εμβολιασμός δακτυλίδι. Στόχος είναι η δημιουργίας ενός τοίχους ανοσίας στις κοντινές κοινωνικές επαφές, με εμβολιασμό μετά από έκθεση, εντός των πρώτων τεσσάρων.
Εκτιμάται ότι υπάρχει υποκαταγραφή των κρουσμάτων και σαφείς ενδείξεις ότι αρκετοί έχουν περάσει τη νόσο υποκλινικά ή ασυμπτωματικά. Στις πιο ευάλωτες ομάδες ανήκουν τα παιδιά και ανοσοκατεσταλμένοι.
Γιατί δεν πιέζει το σύστημα υγείας:
1) Ο ιός μεταδίδεται σχεδόν αποκλειστικά στην συμπτωματική φάση, ενώ συμπτωματική φάση παράγει εξανθήματα που είναι ορατά και ενοχλητικά για τον ασθενή
2) Η μετάδοση γίνεται κυρίως με στενή επαφή, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις για αερογενή μετάδοση. Η μετάδοση είναι λοιπόν πολύ πιο δύσκολη από την COVID-19
3) Υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια με υψηλή αποτελεσματικότητα
4) Η θνητότητα και η νοσηρότητα φαίνεται ότι είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα
5) Η περίθαλψη των ασθενών σπανίως θα δημιουργήσει ανάγκη για οξυγόνο (διασωλήνωση) και δεν προβλέπεται σημαντική πίεση στο σύστημα υγείας
Επιμέλεια:οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γκίκας Μαγιορκίνης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ)
Πηγή: https://virus.com.gr/apantiseis-se-erotimata-gia-tin-eylogia-ton-pithikon/