Πως ορίζουν την «ήπια νόσο» που προκαλεί ο κορωνοϊός οι αρμόδιοι οργανισμοί σε ΗΠΑ και Ελλάδα. Που βρίσκεται το μπέρδεμα με ό,τι εννοούν ως «ήπιο» οι ασθενείς. Οι διαφορές που εξηγούν γιατί πολλοί ασθενείς με COVID από Όμικρον αναφέρουν ότι δεν πέρασαν ήπια τη νόσο.
Τον τελευταίο καιρό αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο τα κρούσματα που προκαλεί η παραλλαγή Όμικρον που έχει δημιουργήσει ο νέος κορωνοϊός. Μαζί τους, όμως, αυξάνονται και όσοι παραπονούνται πως αντί να εκδηλώσουν την ήπια νόσο που περίμεναν, βάσει όσων αναφέρουν οι γιατροί, εκείνοι είχαν έντονα συμπτώματα. Τι μπορεί να συμβαίνει;
Η απάντηση ως φαίνεται κρύβεται στην… μετάφραση, διότι άλλο εννοούν οι ειδικοί όταν μιλούν για ήπια νόσο και άλλοι καταλαβαίνουμε εμείς.
Σύμφωνα με τα ομοσπονδιακά Εθνικά Ιδρύματα Υγείας (NIH) των ΗΠΑ, οι ασθενείς που μολύνονται από τον κορωνοϊό μπορεί να έχουν «ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις». Αυτές κυμαίνονται από «την απουσία συμπτωμάτων έως την κρίσιμη κατάσταση»
Με βάση αυτό, τα NIH ταξινομούν τη βαρύτητα της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός σε κατηγορίες. Βέβαια, διευκρινίζουν ότι τα κριτήρια μιας κατηγορίας μπορεί να υπερκαλύπτονται με εκείνα μιας άλλης. Μπορεί επίσης να είναι διαφοροποιημένα στις κατευθυντήριες οδηγίες των επιστημονικών οργανισμών και στις κλινικές (σ.σ. σε ανθρώπους) μελέτες.
Σε γενικές γραμμές όμως, το «φάσμα των κλινικών εκδηλώσεων» της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός, έχει ως εξής:
Ασυμπτωματική ή προσυμπτωματική λοίμωξη
Με τον όρο αυτό περιγράφονται όσοι βγαίνουν θετικοί στα τεστ για κορωνοϊό, αλλά δεν έχουν συμπτώματα της COVID-19
Ήπια νόσος
Με τον όρο αυτό δεν περιγράφεται το να έχει κάποιος ήπια συμπτώματα, όπως καταλαβαίνουμε εμείς. Σύμφωνα με τα ΝΙΗ, ήπια νόσος σημαίνει πως ο κορωνοϊός μπορεί να έχει προκαλέσει οποιοδήποτε σύμπτωμα της COVID-19 εκτός από:
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Δύσπνοια
- Παθολογικά ευρήματα στην ακτινογραφία θώρακος
Επομένως, ήπια νόσος είναι όταν κάποιος αναπτύσσει ένα ή περισσότερα από τα κατωτέρω, αλλά χωρίς αναπνευστικά προβλήματα:
- Πυρετό
- Βήχα
- Πονόλαιμο
- Κακουχία
- Πονοκέφαλο
- Πόνους στους μυς
- Ναυτία
- Έμετο
- Διάρροια
- Απώλεια γεύσης και όσφρησης (αγευσία και ανοσμία)
Μέτριας βαρύτητας νόσος
Σε αυτή την περίπτωση, ο κορωνοϊός έχει προσβάλλει το κατώτερο αναπνευστικό και έχει επηρεάσει την οξυγόνωση του οργανισμού. Η προσβολή του κατώτερου αναπνευστικού (δηλαδή η πνευμονία) γίνεται αντιληπτή:
- Κατά την κλινική αξιολόγηση (δηλαδή την εξέταση από τον γιατρό) ή
- Στις απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφία θώρακος, αξονική τομογραφία θώρακος)
Η οξυγόνωση αξιολογείται με τον «κορεσμό οξυγόνου». Στους ασθενείς με μέτριας βαρύτητας COVID-19, o κορεσμός οξυγόνου είναι μεγαλύτερος ή ίσος με 94%, σύμφωνα με τα ΝΙΗ. Φυσιολογικά θα έπρεπε να είναι πάνω από 96%.
Σοβαρή νόσος
Ο κορωνοϊός έχει προκαλέσει σοβαρή νόσο όταν ένας ασθενής έχει:
- Κορεσμό οξυγόνου κάτω από 94%
- Πηλίκο PaO2 /FiΟ2 κάτω από 300
- Περισσότερες από 30 αναπνοές το λεπτό ή
- Διηθήματα (παθολογικά ευρήματα) σε περισσότερο από το 50% του πνευμονικού παρεγχύματος (πνευμόνων)
Το πηλίκο PaO2/FiΟ2 αξιολογεί την αδυναμία του αναπνευστικού να επιτελεί τις βασικές λειτουργίες του, που είναι η πρόσληψη οξυγόνου και η αποβολή διοξειδίου του άνθρακα.
Κρίσιμη νόσος
Ο κορωνοϊός έχει προκαλέσει κρίσιμη νόσο σε ένα άτομο όταν έχει:
- Αναπνευστική ανεπάρκεια
- Σηπτικό σοκ ή/και
- Δυσλειτουργία πολλών οργάνων
Και ο ΕΟΔΥ
Ανάλογο, αν και πιο συνοπτικό, διαχωρισμό κάνει και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) στον θεραπευτικό αλγόριθμο που έχει εκδώσει για τους γιατρούς στα νοσοκομεία. Σύμφωνα με αυτόν, η νόσος που προκαλεί ο κορωνοϊός είναι ήπια:
- Σε ασθενείς με ή χωρίς συμπτώματα, οι οποίοι δεν έχουν ευρήματα πνευμονίας στην κλινική εξέταση ούτε στις απεικονιστικές εξετάσεις. Πρέπει επίσης να έχουν κορεσμό οξυγόνου 94% ή μεγαλύτερο.
Η νόσος είναι μέτριας βαρύτητας όταν:
- Οι ασθενείς έχουν κλινική ή απεικονιστικά ευρήματα πνευμονίας και κορεσμό οξυγόνου 94% ή μεγαλύτερο
Τα κριτήρια της σοβαρής νόσου είναι ίδια με εκείνα των ΝΙΗ, ενώ εκείνα της κρίσιμης είναι:
- Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS)
- Σήψη ή
- Σηπτικό σοκ