Ενώ στην Eυρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Aμερικής αυξάνονται τόσο τα νέα κρούσματα όσο και οι θάνατοι, από τον SARS-COV-2 ,ανάγοντας την νόσο σε παγκόσμια απειλή, οι παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με θανατηφόρο έκβαση είναι αβέβαιοι.
Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε στο CHEST μία αναδρομική μελέτη από 1590 ασθενείς με COVID 19 ,οι οποίοι νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία της Κίνας εώς τις 31/01/2020. Η συγκεκριμένη μελέτη είχε ως σκοπό την αναγνώριση των παραγόντων κινδύνου των νοσηλευόμενων ασθενών με COVID-19 ,οι οποίοι σχετίζονται με αυξημένη θνητότητα. Τα κλινικά δεδομένα αντλήθηκαν από ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία από 575 νοσοκομεία της Κίνας.
Από τους 1590 νοσηλευόμενους ασθενείς, οι 50 κατέληξαν.
H διάμεση ηλικία των θανόντων ήταν τα 69 έτη. Τριάντα από αυτούς ήταν άντρες. Η διάμεση διάρκεια από την έναρξη της αγωγής εώς τον θάνατο ήταν οι 11 ημέρες.
Συννοσηρότητες
Σε 35 περιπτώσεις (70%) των περιστατικών, αναφέρθηκαν μία ή περισσότερες συννοσηρότητες.
Συγκεκριμμένα, 28 ασθενείς (56%) έπασχαν από αρτηριακή υπέρταση ,13 (26%) παρουσίαζαν σακχαρώδη διαβήτη, 8 (16%) στεφανιαία νόσο, 6 (12%) εγκεφαλική αγγειακή νόσο, 6 (12%) χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και 5 (10%) χρόνια νεφρική νόσο.
Σημεία-συμπτώματα
Τα πιο κοινά σημεία και συμπτώματα ήταν ο πυρετός (87,5%), ο βήχας (77,1%) και η δύσπνοια (74%). Η δύσπνοια ήταν σημαντικά λιγότερο συχνή στα περιστατικά τα οποία δεν κατέληξαν (19,1%).Άλλα συμπτώματα ήταν η κακουχία, η κεφαλαλγία, οι μυαλγίες, η ναυτία ,ο έμετος, η διάρροια και το ρίγος.
Εργαστηριακά ευρήματα
Στους ασθενείς οι οποίοι κατέληξαν υπήρξαν τα εξής παθολογικά ευρήματα: Λεμφοπενία (97,6%), αυξημένα επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (100%), γαλακτικής δειδρογενάσης–LDH (91,4%), D-dimers (87,2%), ασπαρτικής αμινοτρανσφεράσης (AST) (68,6%) και αμινοτρανσφεράσης της αλανίνης (ALT) (54,3%).Επίσης ,διαπιστώθηκαν αυξημένα επίπεδα προκαλτσιτονίνης (PCT) (41,2%) και ολικής χολερυθρίνης (39%). Αυξημένα ήταν και τα ποσοστά των παθολογικών ακτινογραφιών θώρακος ,τα οποία όμως δεν αναφέρονται στη δημοσίευση.
Θεραπεία-επιπλοκές
Όλοι οι ασθενείς ,οι οποίοi κατέληξαν, είχαν λάβει αντιβιοτική θεραπεία. Aντιμυκητισιακή θεραπεία είχε χορηγηθεί στo 22%, το 36,1% είχε λάβει oseltamivir και το 56,3% από αυτούς έλαβαν θεραπεία με γλυκοκορτικοειδή. Σε ποσοστό 68,8% χρησιμοποιήθηκε μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός ,ενώ σε ποσοστό 62,5% επεμβατικός μηχανικός αερισμός και σε ποσοστό 11% κύκλωμα εξωσωματικής οξυγόνωσης της κυκλοφορίας (ECMO).
Το σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας των ενηλίκων (ARDS), οι δευτεροπαθείς λοιμώξεις και το σηπτικό σοκ ήταν οι συχνότερες επιπλοκές.
Συμπεράσματα
Στην παραπάνω μελέτη αναδείχθηκε ότι η προχωρημένη ηλικία ήταν ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για θανατηφόρο έκβαση. Σε ασθενείς άνω των 75 ετών ο κίνδυνος ήταν αυξημένος κατά 7.86 φορές και κατά 3.43 φορές σε ασθενείς μεταξύ των 65 και 75 ετών. Τα αυξημένα επίπεδα προκαλτσιτονίνης (0,5%) όπως και της ασπαρτικής αμινοτρανσφεράσης (40U/lt) είχαν ισχυρή συσχέτιση με τον κίνδυνο για θάνατο. Επίσης, η δύσπνοια κατά την έναρξη της νόσου (74% των περιστατικών που κατέληξαν), η προυπάρχουσα στεφανιαία νόσος και η αγγειακή εγκεφαλική νόσος αποτελούσαν ανεξάρτητους παράγοντες κινδύνου. Διαφαίνεται έτσι , η ανάγκη μιας πρώιμης ταυτοποίησης, αυξημένης παρακολούθησης και κατάλληλης αντιμετώπισης των ασθενών με τα παραπάνω δημογραφικά, κλινικά και εργαστηριακά χαρακτηριστικά.
Bασιζόμενοι στα δεδομένα της συγκεκριμένης μελέτης και μετά από σχετικές αναλύσεις , οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι ανέπτυξαν ένα σχετικό νομογράφημα, το οποίο μπορεί να προβλέψει με μεγάλη ακρίβεια ποιοι ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από τη λοίμωξη.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.chest.2020.04.010
Επιμέλεια-Συγγραφή: Πετούσης Στυλιανός, Επικουρικός Επιμελητής Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου