Εν μέσω της πανδημίας COVID-19, η προσπάθεια για τη διαφύλαξη της ασφάλειας του ιατρονοσηλευτικού και παραϊατρικού προσωπικού είναι αναμφίβολα αλληλένδετη με την αποτροπή διασποράς του ιού SARS-CoV-2 σε ολοένα και περισσότερους ασθενείς. Και ενώ η εκτίμηση των ασθενών με εμπύρετο και οξεία συμπτωματολογία από το αναπνευστικό σύστημα τυπικά περιλαμβάνει την ενδελεχή φυσική εξέταση και τον ακτινολογικό έλεγχο (ακτινογραφία ή/και αξονική τομογραφία θώρακος), η προσέγγιση αυτή ενέχει τον κίνδυνο επιμόλυνσης του ιατρικού / ακτινολογικού εξοπλισμού -συμπεριλαμβανομένων και των στηθοσκοπίων- με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση της πιθανότητας μετάδοσης του ιού σε περισσότερους επαγγελματίες υγείας, αλλά και σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης από COVID-19.
Στο πλαίσιο αυτό, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Lancet, οι Buonesco και συν εστιάζουν στα σημαντικά πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η υπερηχογραφία πνευμόνων, μία διαγνωστική μέθοδος που πλέον εφαρμόζεται σε ευρεία κλίμακα σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς για τη διάγνωση ποικίλων παθολογικών καταστάσεων του αναπνευστικού συστήματος, όπως οι πυκνωτικές εξεργασίες, ο πνευμοθώρακας, οι πλευριτικές συλλογές, οι ατελεκτασίες, το καρδιογενές πνευμονικό οίδημα και το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (acute respiratory distress syndrome / ARDS).
Η ευρεία αποδοχή και εφαρμογή της μεθόδου στη φροντίδα βαρέως πασχόντων ασθενών έχει βασιστεί σε υπάρχουσες ενδείξεις σχετικά με την ευαισθησία και ειδικότητά της, καθώς έχει βρεθεί πως παρουσιάζει μη κατωτερότητα ή/και υπεροχή σε σχέση με την ακτινογραφία θώρακος ως προς τη διάγνωση πολλών νοσολογικών οντοτήτων που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα -εφόσον βέβαια διενεργείται από κατάλληλα εκπαιδευμένο ιατρό.1-2 Ως προς τον περιορισμό της διασποράς παθογόνων, ωστόσο, το βασικό πλεονέκτημα της τεχνικής είναι ότι επιτρέπει την ταυτόχρονη κλινική και απεικονιστική εκτίμηση, καθιστώντας δυνατή την ελαχιστοποίηση του αριθμού των επαγγελματιών υγείας και των ιατρικών συσκευών που απαιτείται για τη βέλτιστη αξιολόγηση ενός δεδομένου ασθενή.
Ειδικότερα, οι συγγραφείς του άρθρου αναλύουν τον τρόπο εφαρμογής της μεθόδου στο δικό τους κέντρο κατά την εκτίμηση παιδιατρικών ασθενών, με τη χρήση υπερηχοτομογράφου «τσέπης» (pocket device). Οι επιμέρους συνιστώσες της συσκευής, ένας ασύρματος ηχοβολέας και ένα tablet, τοποθετούνται εντός ξεχωριστών πλαστικών προστατευτικών περιβλημάτων μίας χρήσης. Στον ειδικό θάλαμο απομόνωσης, ο ιατρός που εκτελεί την εξέταση χειρίζεται τον ηχοβολέα, ενώ ένας συνεργάτης χειρίζεται το tablet, επεξεργαζόμενος τις λαμβανόμενες εικόνες χωρίς να έρχεται σε επαφή με τον ασθενή ή με εν δυνάμει επιμολυσμένα υλικά. Αμφότεροι οι χειριστές φορούν τον συνιστώμενο από τον Π.Ο.Υ. προστατευτικό εξοπλισμό.3 Η χρήση του στηθοσκοπίου αποφεύγεται λόγω της σχετικής δυσκολίας στην εφαρμογή ειδικών προστατευτικών καλυμμάτων και της θεωρητικά μεγαλύτερης πιθανότητας ακούσιας επαφής με το στοματικό βλεννογόνο ή τους επιπεφυκότες. Μετά τη χρήση, τα προστατευτικά καλύμματα αφήνονται να ολισθήσουν παθητικά –σε ειδικό για το σκοπό αυτό χώρο- και ακολουθεί αποστείρωση του εξοπλισμού.
Κατά τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με τους συγγραφείς, είναι δυνατή η άντληση των αναγκαίων κλινικών πληροφοριών για λήψη θεραπευτικών αποφάσεων με την ελάχιστη δυνατή έκθεση επαγγελματιών υγείας και τεχνολογικού εξοπλισμού.
Link άρθρου:
https://www.thelancet.com/journals/lanres/article/PIIS2213-2600(20)30120-X/fulltext
Βιβλιογραφία:
- Copetti R. Is lung ultrasound the stethoscope of the new millennium? Definitely yes! Acta Med Acad 2016; 45: 80–81.
- Lichtenstein DA, Malbrain MLNG. Lung ultrasound in the critically ill (LUCI): a translational discipline. Anaesthesiol Intensive Ther 2017; 49: 430–36.
- WHO. Medical devices. Personal protective equipment. https://www.who.int/medical_ devices/meddev_ppe/en/ (accessed March 6, 2020).
Συγγραφέας: Ιωάννης Αναστασίου, Καρδιολόγος MD