Οι ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 και παίρνουν αναστολείς αντλίας πρωτονίων έχουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά καρδιαγγειακών συμβαμάτων και θανάτου από όλα τα αίτια συγκριτικά με αυτούς που δεν παίρνουν τα παραπάνω φάρμακα, όπως αναφέρει μία νέα έρευνα που εξέτασε περισσότερους από 19.000 εθελοντές στη Μεγάλη Βρετανία.
Εξετάζοντας την πορεία των εθελοντών για ένα διάστημα περίπου 11 ετών, οι επιστήμονες της μελέτης παρατήρησαν ότι όσοι διαβητικοί έπαιρναν συστηματικά αναστολείς αντλίας πρωτονίων είχαν σχεδόν 27% αυξημένα ποσοστά στεφανιαίας νόσου σε σχέση με μία ομάδα ελέγχου διαβητικών που δεν έπαιρναν τα φάρμακα, ακόμα και μετά την προσαρμογή για διάφορους παράγοντες.
Από την ανάλυση των δεδομένων διαπιστώθηκε επίσης ότι η χρήση αναστολέων αντλίας πρωτονίων συνδέεται με 34% αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου, 35% αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας και 30% αυξημένο κίνδυνο θανάτου από όλα τα αίτια, όπως αναφέρει η ομάδα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism.
Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων είναι μία κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιείται ευρέως για τον περιορισμό της παραγωγής γαστρικού οξέος στο στόμαχο. Τα φάρμακα αυτά λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, καθώς και άλλων παθήσεων του στομάχου. Κοινά φάρμακα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι η εσομεπραζόλη, η λανσοπραζόλη και η ομεπραζόλη.
Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης, όπως υποστήριξαν οι συγγραφείς, συμφωνούν με αυτά προηγουμένων ερευνών που είχαν αναδείξει τους κινδύνους από τη χρήση των παραπάνω φαρμάκων, τόσο στους διαβητικούς όσο και στο γενικό πληθυσμό.
Προηγούμενες Μελέτες
Για παράδειγμα, μία έρευνα του 2021 που εξέτασε περισσότερους από 4300 εθελοντές διαπίστωσε ότι η χρήση των αναστολέων αντλίας πρωτονίων για περισσότερο από 5 χρόνια συνδέεται με σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων.
Μία άλλη μελέτη από την Αυστραλία που εξέτασε σχεδόν 1000 εθελοντές με διαβήτη τύπου 2 παρατήρησε ότι αυτοί που έπαιρναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων είχαν 3.6 φορές αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Η ομάδα της νέας έρευνας, τόνισε ωστόσο ότι η καμία από τις παραπάνω μελέτες δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στη χρήση αναστολέων αντλίας πρωτονίων και τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων στους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Για να διαπιστώσουμε αν πράγματι υπάρχει σύνδεση, είναι απαραίτητο να γίνουν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες οι οποίες θα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να απαντήσουν το παραπάνω ερώτημα, υποστήριξε η ομάδα.
Ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2021 είχε υποστηρίξει ότι σήμερα γίνεται πράγματι αλόγιστη χρήση των αναστολέων αντλίας πρωτονίων, ενώ οι ασθενείς μπορεί να παίρνουν τα παραπάνω φάρμακα για μεγαλύτερο διάστημα απ’ όσο χρειάζεται. Αυτό είναι φαινόμενο που σίγουρα θα πρέπει να εξερευνηθεί περαιτέρω.
Στη νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism συμμετείχαν συνολικά 19.229 εθελοντές από τη UK Biobank. Οι εθελοντές αυτοί είχαν διαβήτη τύπου 2 και δεν είχαν ιστορικό στεφανιαίας νόσου, εμφράγματος του μυοκαρδίου, καρδιακής ανεπάρκειας ή εγκεφαλικού επεισοδίου στην αρχή της έρευνας. Οι 15.954 εθελοντές (83%) δεν έλαβαν αναστολείς αντλίας πρωτονίων κατά τη διάρκεια της έρευνας, ενώ οι 3.275 έπαιρναν τακτικά τα παραπάνω φάρμακα.
Ένας περιορισμός της έρευνας ήταν ότι οι ασθενείς ανέφεραν μόνοι τους το ιστορικό των παραπάνω φαρμάκων, επομένως αυτό δεν ήταν δυνατό να επιβεβαιωθεί από την επιστημονική ομάδα.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, η σύνδεση που παρατηρήθηκε στη μελέτη τους αποδίδεται είτε στις αλλαγές που προκαλούν οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων στο εντερικό μικροβίωμα είτε στην αλληλεπίδραση των φαρμάκων αυτών με διάφορα αντιπηκτικά φάρμακα.
Επιμέλεια: Παναγιώτης Τσαπόγας MD