Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο δημοσιεύθηκε στο τελευταίο τεύχος του European Heart Journal (https://academic.oup.com/eurheartj/article/41/23/2168/5675548)και πραγματεύεται την προαρρυθμική δράση του νευροπεπτιδίου Υ στους ασθενείς με STEMI.
Μέσα στο πλήθος των συνιστωσών που συνθέτουν το πολύπλοκο παζλ της παθοφυσιολογίας του εμφράγματος με ανάσπαση του ST διαστήματος, διακρίνεται και η έντονη συμπαθητική διέγερση μέσω της αύξησης των σχετικών διαβιβαστών. Το ίδιο όμως ισχύει και για τα επίπεδα του νευροπεπτιδίου Υ (ΝPY). Στη μελέτη λοιπών των Kalla et al. που δημοσιεύθηκε στοEHJ συμπεριλήφθηκαν 78 ασθενείς οι οποίοι υποβλήθηκαν σε πρωτογενή αγγειοπλαστική παρέμβαση. Στο πρώτο 48ωρο έξι (7,7%) από αυτούς εκδήλωσαν εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία (sustained VT) ή κοιλιακή μαρμαρυγή (VF). Οι ασθενείς αυτοί εμφάνιζαν σημαντικά (P<0.05) υψηλότερα επίπεδα NPY στον ορό, ελλείψει λοιπών κλασικών παραγόντων κινδύνου όπως η καθυστερημένη προσέλευση και η μεγάλη έκταση του εμφράγματος και παρά τη χορήγηση β-αναστολέων. Από τους μελετητές μάλιστα προτείνεται μια τιμή cut-off για το NPY στα 27.3 pg/ml με την οποία επιτεύχθηκαν τιμές ευαισθησίας 0.83 και ειδικότητας 0.71 .
Επιπρόσθετα μέσω της χρήσης ζωικών πειραματικών μοντέλων η ίδια ομάδα κατέληξε στην αύξηση των επιπέδων του NPY έπειτα από ερεθισμό του αστεροειδούς αυτόνομου γαγγλίου (mRNA του NPY έχει ανευρεθεί στα αστεροειδή γάγγλια τόσο των ανθρώπων όσο και των αρουραίων) σε συνθήκες in vitro. Μια τέτοια παρέμβαση οδήγησε σε μείωση του ουδού εμφάνισης κοιλιακής μαρμαρυγής. Η επίδραση όμως αυτή αναστράφηκε με την προσθήκη του NPY ανταγωνιστή BIBO3304. Επίσης κατά την πρόκληση διατοιχωματικής ισχαιμίας με επακόλουθη επαναιμάτωση, διαπιστώθηκε πως τα υψηλότερα ποσοστά NPY συνδέονταν με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης VT/VF.
Συμπερασματικά, φαίνεται πως η απελευθέρωση του νευροπεπτιδίου Y κατά την οξεία φάση του STEMI μπορεί να πυροδοτήσει επικίνδυνες αρρυθμίες. Ενδεχόμενα λοιπόν νέα φάρμακα με δράση έναντι του σχετικού υποδοχέα Υ1 των καρδιακών κυττάρων να αποτελέσουν στο μέλλον πολύτιμες προσθήκες -επιπλέον των β-αναστολέων- στην αντιαρρυθμική μας φαρέτρα.
Πηγή: European Heart Journal, Volume 41, Issue 23, 14 June 2020, Pages 2168–2179, https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehz852
Επιμέλεια: Δημήτρης Λεμπιδάκης, Ειδικευόμενος Ιατρός Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου