Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες που δημοσιεύθηκαν από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) και το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας (ACC)
για την επαναιμάτωση αναφέρουν ότι οι αποφάσεις σχετικά με τη στεφανιαία επαναγγείωση, αγγειοπλαστική (PCI) ή αορτοστεφανιαία παράκαμψη (CABG) δεν πρέπει να δίνουν έμφαση στο φύλο, τη φυλή ή την εθνικότητα. Η νέα σύσταση τάξης
1 οδηγεί στο έγγραφο των 109 σελίδων και αντικατοπτρίζει στοιχεία που καταδεικνύουν ότι η επαναγγείωση είναι εξίσου ωφέλιμη για όλους τους ασθενείς.
Ωστόσο, μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες και οι μη λευκοί ασθενείς είναι λιγότερο
πιθανό να λάβουν θεραπεία επαναιμάτωσης ή επαναγγείωσης.
Αυτές οι κατευθυντήριες οδηγίες επικαιροποιούν και ενοποιούν τις οδηγίες του ACC/AHA 2011 για χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης και τις οδηγίες του ACC/AHA/Society for Cardiovascular Angiography and Interventions (SCAI) 2011 και 2015 για τη διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση.
Το νέο έγγραφο υπογραμμίζει σε μια σύσταση τάξης I τη σημασία της ομάδας καρδιάς (Heart team) σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο, όtan η καλύτερη
στρατηγική θεραπείας είναι ασαφής. Αλλά τονίζει επίσης ότι οι αποφάσεις θεραπείας θα πρέπει να είναι με επίκεντρο τον ασθενή λαμβάνοντας υπόψην τις προτιμήσεις και τους στόχους του ασθενούς, τις πολιτισμικές πεποιθήσεις, την παιδεία για την υγεία
και τους κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της καρδιαγγειακής υγείας του. Θα πρέπει επίσης να παρέχονται στους ασθενείς δεδομένα για τις διάφορες θεραπευτικές επιλογές, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων και των οφελών κάθε επιλογής, για
ενημερωμένη συναίνεση. Οι δύο νέες συστάσεις κατηγορίας 1 επισημαίνονται σε ένα σχήμα που απεικονίζει τον αλγόριθμο κοινής λήψης αποφάσεων που, από τη σχεδίασή του, περιλαμβάνει μια γυναίκα κλινικό γιατρό και έναν μαύρο ασθενή.
Μεταξύ των κυριότερων μηνυμάτων που επισημάνθηκαν από τους συγγραφείς είναι η σύσταση Ιια, ότι 1 – 3 μήνες μετά από PCI μπορουέμ να
μεταβούμε σε μονοθεραπεία με αναστολέα P2Y12 σε επιλεγμένους ασθενείς για μείωση του κινδύνου αιμορραγίκών εκδηλώσεων. Οι προηγούμενες συστάσεις απαιτούσαν 6 ή 12 μήνες διπλής αντιαιμοπεταλιακής αγωγής.
Ομοίως, προτείνεται αλλαγή πρακτικής στην πρωτογενή PCI σε έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του διαστήματος ST και πολυαγγειακή νόσο. Η αγγειοπλαστική σε μη ένοχη βλάβη συστήνεται ( κατηγορία 1) να γίνεται σε δεύτερο χρόνο προγραμματισμένα ιδιαίτερα σε επιλεγμένους αιμοδυναμικά σταθερούς ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Όσον αφορά τη χρόνια στεφανιαία σύνδρομα και ειδικά από μετα-αναλύσεις και τη μελέτη ορόσημο ISCHEMIA που δε δείχνει κανένα πλεονέκτημα της
επαναγγείωσης έναντι της φαρμακευτικής αντιμετώπισης σε σταθερή χρόνια στεφανιαία νόσο. Έτσι η νέα σύσταση επαναγγείωσης, ειδικά με CABG, είναι κατά IIb — που υποβαθμίστηκε από την κατηγορία 1 το 2011 — ότι η χειρουργική
αντιμετώπιση «μπορεί να είναι λογική» για τη βελτίωση της επιβίωσης σε σταθερούς ασθενείς με στεφανιαία νόσο 3 αγγείων. Η επιτροπή συγγραφής κατέληξε στο
συμπέρασμα ότι η PCI μπορεί να βελτιώσει την επιβίωση σε σύγκριση με τη συντηρητική αντιμετώπιση σε πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο παραμένει αβέβαιη.
Άλλες ενδιαφέρουσες συστάσεις είναι ότι η κερκιδική αρτηρία προτιμάται στο CABG, μετά την αριστερή έσω μαστική αρτηρία, ως χειρουργικό μόσχευμα
επαναγγείωσης έναντι της σαφηνούς φλέβας. Τα οφέλη περιλαμβάνουν υψηλότερη βατότητα, λιγότερα ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάματα και βελτιωμένη επιβίωση, σημειώνει η επιτροπή. Η κερκιδική αρτηρία συνιστάται επίσης (κατηγορία 1) σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αγγειοπλαστική λόγω οξέως στεφανιαίου συνδρόμου ή σταθερής στεφανιαίας νόσου για τη μείωση αιμορραγικών και αγγειακών
επιπλοκών σε σύγκριση με τη μηριαία προσπέλαση.
Επιμέλεια: Κων/νος Τούτουζας, Καθηγητής Καρδιολογίας, Γ.Γραμματέας Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας