Οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες (ευρωπαϊκές και αμερικανικές) συνιστούν τη χορήγηση ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ ή ασπιρίνης σε χαμηλή δόση (75 – 100 mg / ημέρα) τουλάχιστον 3 μήνες μετεγχειρητικά, σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας με βιοπροσθετική.
Ωστόσο, τα αποδεικτικά στοιχεία δεν είναι ισχυρά και δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των ειδικών. Πολλές μελέτες αμφισβητούν το όφελος της χορήγησης αντιθρομβωτικής αγωγής μετά από χειρουργική αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας με βιοπροσθετική και υπάρχει αβεβαιότητα και διχογνωμία.
Στη μελέτη που αναρτάται, αξιολογείται η αποτελεσματικότητα και η κλινική ένδειξη πρώιμης αντιθρομβωτικής θεραπείας σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας με βιοπροσθετική.
Εξετάσθηκε η επίδραση διαφόρων αντιθρομβωτικών θεραπειών στην έκβαση μεγάλης σειράς ασθενών. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν 1.111 ενήλικες ασθενείς που χειρουργήθηκαν μεταξύ 2013 και 2017.
Τα ανεπιθύμητα συμβάματα περιελάμβαναν εγκεφαλικό επεισόδιο, αιμορραγία και θάνατο στους 3 και 12 μήνες. Οι θεραπευτικές αγωγές διαμορφώθηκαν ως εξής (1) χωρίς φαρμακευτική αγωγή, (2) αντιπηκτικά (βαρφαρίνη ή αναστολείς Factor Xa), (3) αντιαιμοπεταλιακά και (4) αντιπηκτικά + αντιαιμοπεταλιακά σκευάσματα.
Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι σε 3 μήνες, τα θρομβοεμβολικά συμβάντα ήταν χαμηλά και δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ της ομάδας που δεν ελάμβανε αγωγή (2,2%), της ομάδας των αντιπηκτικών (2,8%), της ομάδας των αντιπηκτικών σε συνδυασμό με τα αντιαιμοπεταλιακά (3,6%), καθώς και όλων των ομάδων (3,7%).
Η ομάδα των αντιαιμοπεταλιακών είχε στατιστικά σημαντικά χαμηλότερα συμβάματα, στο 2,2%. Ωστόσο, η ανωτερότητα στην ομάδα των αντιαιμοπεταλιακών οφείλεται σε καρδιαγγειακά επεισόδια στεφανιαίων ασθενών μη σχετιζόμενα με εγκεφαλικό επεισόδιο. Η επίπτωση θανάτου στους 3 μήνες ήταν χαμηλή και δεν διέφερε σημαντικά μεταξύ όλων των ομάδων.
Στους 12 μήνες, δεν υπήρχε όφελος αναφορικά με τα θρομβοεμβολικά επεισόδια μεταξύ των ομάδων. Ωστόσο τα αιμορραγικά συμβάντα ήταν σημαντικά υψηλότερα στην ομάδα αντιπηκτικής αγωγής. Αναλυτικότερα τα αιμορραγικά συμβάματα ήταν: χωρίς αγωγή (1,4%), αντιπηκτική αγωγή (8,4%), αντιαιμοπεταλιακή αγωγή (4,5%), αντιπηκτική και αντιαιμοπεταλιακή αγωγή (7,9%).
Συμπερασματικά: Κανένα από τα αντιθρομβωτικά σχήματα δεν έδειξε όφελος στην επίπτωση των εγκεφαλικών επεισοδίων ή στην επιβίωση τους πρώτους 3 ή 12 μήνες μετά την αντικατάσταση της αορτικής με βιοπροσθετική βαλβίδα. Αντιθέτως, η αντιπηκτική αγωγή αύξησε τα αιμορραγικά συμβάντα και δε συνιστάται η χορήγησή της ως θεραπεία ρουτίνας.
Τι μάθαμε;
- Ο κίνδυνος εμβολικών συμβαμάτων είναι χαμηλός σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργική αντικατάσταση της αορτικής με βιολογική βαλβίδα.
- Οι αντιθρομβωτικοί παράγοντες δεν έδειξαν καμία διαφορά στην επιβίωση και στα θρομβοεμβολικά συμβάντα.
- Η θεραπεία με αντιαιμοπεταλιακά δείχνει όφελος μόνο σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο, μετά την αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας με βιοπροσθετική.
- Η παρουσία κολπικής μαρμαρυγής, ανεξάρτητα από τη θεραπευτική αγωγή, αύξησε την πιθανότητα ανεπιθύμητων συμβάντων.
- Η αντιπηκτική αγωγή μετά την χειρουργική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας με βιοπροσθετική, είναι περιττή και δυνητικά επιβλαβής.
Βιβλιογραφία:
Nonusefulness of Antithrombotic Therapy After Surgical Bioprosthetic Aortic Valve Replacement
Am J Cardiol. 2020 Aug 15;129:71-78.