Είναι συνηθισμένο γεγονός να ακούω κάποιο που έρχεται να τον δω στο ιατρείο να μου λέει ότι έκανε σε ένα φαρμακείο ή έκανε μόνος του (self-test) ένα τεστ για covid, γρίπη ή ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Και επίσης συνήθως να θεωρεί ότι το αποτέλεσμα αυτό είναι δεδομένο και μη αμφισβητήσιμο.
Τα tests για τον Covid επιτράπηκαν με κατ εξαίρεση υπουργική απόφαση για λόγους δημόσιας υγείας να γίνονται σε φαρμακεία ή από τον ίδιο τον πολίτη και είχαν την εξής λογική: Σκέφτηκαν ότι αν κάποιος έχει συμπτώματα, και βρεθεί σε ένα τεστ θετικός, να μείνει σπίτι και να μην κυκλοφορεί και να κολλήσει και άλλους. Ακόμη κι αν το κάνει το ίδιος ο πολίτης, ακόμη και αν γίνει από μη εκπαιδευμένο προσωπικό, και βγει θετικό, θα τον αποτρέψει να κολλήσει και άλλους. Υπάρχει πιθανότητα να βγει θετικό και να μην υπάρχει ο ιός; Και αυτό μπορεί να συμβεί αλλά οι συνθήκες για να συμβεί είναι μάλλον εξεζητημένες και σπάνιες.
Τι γίνεται αν ένα τέτοιο τεστ βγει αρνητικό; Αν υπάρχουν συμπτώματα καλείται ο ιατρός να το διαχειριστεί. Και αν πρέπει να αποκλειστεί είτε ο Covid είτε η γρίπη, είτε οτιδήποτε άλλο, ο ιατρός θα επαναλάβει το τεστ. Και πρέπει να το επαναλάβει, γιατί ο ιατρός, είτε ο Γενικός Ιατρός-Παθολόγος, είτε ο Μικροβιολόγος, ξέρει να το κάνει με την σωστή διαδικασία ώστε να είμαστε τόσο σίγουροι όσο περιμένουμε από τις προδιαγραφές του τεστ. Και σίγουρα, ο ιατρός εκτός από το αποτέλεσμα του τεστ, θα εκτιμήσει και άλλα δεδομένα.
Πάρα πολλές φορές, έχω κάνει τέτοια τεστ και έχει βγει θετικό τεστ σε ασθενείς που έρχονται με ένα προηγούμενο αρνητικό τεστ σε φαρμακείο ή που έκαναν μόνοι τους. Και αρκετές φορές έχω δει, να έρχονται μέρες μετά γιατί εφησυχάστηκαν μετά από ένα αρνητικό αποτέλεσμα. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι ένα αρνητικό τεστ, αν υπάρχουν συμπτώματα, είναι σαν να μην έγινε καθόλου τεστ.
Για τα τεστ του στρεπτόκοκκου τα πράγματα είναι ακόμη πιο πολύπλοκα: Ο στρεπτόκοκκος σε πολλούς ανθρώπους “κατοικεί” μέσα στο στόμα χωρίς να ενοχλεί τον οργανισμό μας και χωρίς να δίνει συμπτώματα. Αν κάνεις ένα streptest σε ένα τέτοιο άνθρωπο, θα βγει θετικό, χωρίς να έχει στρεπτοκοκκική λοίμωξη. Ή μπορεί να έχει συμπτώματα, αλλά να οφείλονται σε άλλο αίτιο. Για να φανταστούμε όμως και το ανάποδο: Κάποιος να έχει στρεπτοκοκκική λοίμωξη, να μην γίνει το τεστ σωστά, να βγει αρνητικό, να το πιστέψει και να βρεθεί με συστηματική λοίμωξη πλέον. Συνεπώς, ένα τέτοιο τεστ δεν έχει καμιά επιστημονική βάση και κανένα νόημα να γίνει σε ασθενή που δεν τον έχει δει ιατρός, ακόμη κι αν έχει συμπτώματα. Συχνά, οι ιατροί μπορεί να μην εμπιστευτούμε το τεστ και να στείλουμε και επιπλέον ειδικές εξετάσεις.
Όλα τα παραπάνω σε ηλικιωμένους και σε ανθρώπους που είναι ευάλωτοι για άλλους λόγους είναι ακόμη πιο επικίνδυνα.
Συμβουλευόμαστε συνεπώς τον ιατρό μας. Έχει περάσει η παιδική ηλικία που παίζαμε το γιατρό.
Επιμέλεια: Δημήτρης Κουναλάκης